|
Rüzgâr ve güneşten elektrik üretmek için yatırım yapanların merakla beklediği
teşvikler konusunda hükümet kesenin ağzını açmadı. Yatırımcıların kilowatsaat
başına en az 7 Euro/cent istediği rüzgâr teşviki için Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanı Taner Yıldız'dan "Kesinlikle 5,5 Euro/centten fazla alım
garantisi verilmeyecek." açıklaması geldi. Bakan Yıldız'ın gerekçesi ise son
yıllarda yenilenebilir enerji yatırım maliyetlerinin düşmesi.
Nahcivan ziyaretinde bir grup gazeteciyle sohbet eden Enerji Bakanı Yıldız,
önemli açıklamalarda bulundu. Rüzgâr, güneş gibi yenilenebilir enerji
yatırımcılarının maliyetlerdeki iyileşmeyi dikkate almasını isteyen Yıldız,
kendilerinin yeni kanunu buna göre hazırladıklarını aktardı. Rüzgâr enerjisi
yatırımcılarıyla ilgili özelleştiri yapan Yıldız, "Kasım 2007'den bu yana onları
oyalıyoruz. Onları haklı buluyorum. Ama bazı çantacılar var, bunları da dikkate
almalıyız." dedi. Yenilenebilir enerjide birim fiyat taleplerini değerlendiren
Enerji Bakanı, "Yatırım maliyetinden sürekli şikâyet ediyorlar. Özel sektör,
kazanamayacağı yere yatırım yapmaz." ifadesini kullandı. Yıldız, konuya şu
örnekle açıklık getirdi: "Güneş enerjisi için Almanya'dan bir yatırımcı bize
geldi 28 Euro/cent istedi. Ancak kendisine bir hesap çıkardık ve 14 Euro/cente
üretebileceğini söyledik, onlar da kabul ettiler. Onlar benim toprağımda benim
güneşimden elektrik üretip yüksek fiyata bana satmak istiyorlar."
Doğalgazın fazlası da azı da sıkıntı
Doğalgazla ilgili değerlendirmeler de yapan Yıldız, Azeri gazının Türkiye'ye
getirilmesi ve buradan Avrupa'ya taşınmasını öngören Şahdeniz 1 projesinde çıkan
tüm gazın Türkiye'ye gelmediğini ifade ederek, şunları kaydetti: "Bu gazın
fazlası da sıkıntıdır, azı da. Türkmenistan'la, Azerbaycan'la, İran'la hepsiyle
30 milyar metreküplük gaz anlaşması yapsak 2020 yılına, tüketimlerimiz de böyle
olmasa, biz bu gaz anlaşmasının hepsini yaptık diye sevinecek miyiz? Çok anlaşma
yapmak çok iyi bir şey olmayabilir. İhtiyacın kadar anlaşma yapmak çok iyi bir
şeydir." Doğalgaz fiyatlarına da temas eden Bakan Yıldız, 'Biz zam yaparsak,
herkes memnun olur' anlayışının doğru olmadığını dile getirdi. "Zam yapılırsa
tedarikçiler memnun olur, özel şirketler, satıcılar memnun olur, böylece problem
hallolur. Böyle bir şey yok." ifadelerini kullanan Yıldız, fiyatta olabildiğince
zamsız ve doğru bir fiyat mekanizmasını sağlamaları gerektiğini belirtti. Bakan
Yıldız, Başbakan Erdoğan'ın "Doğalgaz fiyatlarını ben açıklayacağım." sözleriyle
ilgili de şu değerlendirmeyi yaptı: "Başbakan'ımız gaza zam yapılmayacak demedi,
yapılırsa ben açıklarım dedi. Çünkü o kadar fazla spekülatif haberler yapıldı
ki. Yüzde 70, yüzde 110, yok ya yüzde 15'le idare edelim. Başbakan'ımız da haklı
olarak dedi ki, o kadar çok spekülasyon yapılıyor ki, o yüzden bu meseleyi
durduruyorum dedi. Bence de yerinde bir karardır."
Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'nin (Botaş) geçen yıl kâr etmediğini
aktaran Enerji Bakanı Yıldız, kâğıt üzerinde gözüken kârın da muhasebe
kayıtlarından kaynaklandığını dile getirdi. Yıldız'ın verdiği bilgiye göre,
Botaş 2009'da fiilî olarak hak etmediği bir kârı açıklamak zorunda kaldı. Bu
durum, sistemden kaynaklandı. Yıldız'a göre Botaş, 2010 yılında belki zarar
gösterecek. 2009'da üç milyar kâr ettiyse, bu yıl belki 2 milyar zarar edecek.
Gerçek kâr o zaman çıkacak. Üzerinde bulunan emanet faturaları iade ediyor.
Zarar demek zam, kâr demek indirim demek değil. Bilânçolardaki aktif-pasif
denetimiyle, kâr-zarar farklı. Yıldız ayrıca, Botaş'ın kanun kapsamında 2009'a
kadar yüzde 90 oranındaki serbestleşme şartını uygulamaması sebebiyle kanun dışı
bir işlemde bulunduğunu ifade ederken şirketin yüzde 9'luk kontratlarını
devralan özel sektörün "Botaş'ın fiyatları ile yarışamıyoruz" eleştirisine ise
şu cevabı verdi: "Yüzde 9'luk kısım için biz fiyatlarımızı artıramayız." Enerji
Bakanlığı, ticarî ortaklarıyla arasındaki sorunu, Tahkim'e gitmeden çözmek
istiyor. Bakan Yıldız, "BP'nin Meksika'da yaşadığı bir sorun var. BIL (BOTAŞ)
ile de tahkimlik. Sorunun Tahkim'den önce çözümü için bir girişiminiz oldu mu?"
şeklindeki soruya şöyle cevap verdi: "Bizim bütün tahkim konularında 'tahkimsiz
bunu çözebilir miyiz' diye genel bir yaklaşımımız vardır. Şahsen BP ile ilgili
konunun da tahkimsiz çözülmesini isterim." Yıldız, Libananco davasıyla ilgili de
şunları söyledi: "Tahkimin sağduyulu davranıp, doğruyu bulacağına inanıyoruz."
Nükleerde G.Kore ile anlaşma olmayabilir, yeni yatırımcıya
açığız
Türkiye'de ilk nükleer elektrik santralini Rusların kuracağını belirten
Yıldız, Güney Koreliler ile de Sinop Nükleer Santrali için görüşmeler
yaptıklarını hatırlattı. Ruslarla anlaşmanın imzalanmasına karşın Korelilerle
anlaşma konusunda kesin konuşamayacaklarına dikkat çeken Yıldız, anlaşmanın
olmayabileceğine de vurgu yaptı. Yıldız, "Her müzakere, olumlu da
sonuçlanabilir, olumsuz da. Biz bu müzakereler olumlu sonuçlanacak diye
söylersek, o zaman Türkiye olarak şartlarımızı ön plana almamış oluruz. 60
yıllık işletme süresi olan bir işten söz ediyoruz. Türkiye'nin bütün imtiyaz
hakları maksimum 49 yıllıktır." diye konuştu. İlk nükleer santrali Rusların
kuracak olmasının eleştirilmesini doğru bulmayan Yıldız, ihale süreci ve
sonrasının şeffaf bir ortamda yapıldığını söyledi. Japonların ihaleye çağrılıp
çağrılmadığına yönelik soruyu ise şöyle cevapladı: "Varsa başka yatırımcılar da
gelsinler konuşuruz; Japonlar da gelebilir. Önümüzdeki bir ay önemli. Rusya ile
yaptığımız hükümetlerarası anlaşmanın TBMM'den geçmiş olması demek bu konuyla
alakalı ciddiyetimizin, kararlılığımızın dışa vurumudur. Sinop için de yeni
teklifler gelir diye düşünüyoruz."
'Sevgili için santral almak' yasak değil!
Enerji özelleştirmelerine de değinen Bakan Yıldız, bu konuda önemli
başarılara imza atıldığını söyledi. Basında "Sevgili için santral alınıyor"
haberlerinin hatırlatılması üzerine Yıldız esprili bir cevap verdi: "Sevgilisi
için santral almak yasaktır cümlesi olmadığı için (yasada) ihaleye girebilir."
Elektrik, gaz dağıtım hizmetleri, iletimin kamuda kalmak şartıyla birtakım
üretim tesislerinin özelleştirilmesinin doğru olduğunu ifade eden Yıldız,
piyasada serbest üreticiler ve serbest tüketicileri ikili anlaşmayla birbirine
bağlayacak bir mekanizma oluşturana kadar özelleştirmelere devam edilmesi
gerektiğine vurgu yaptı. Yıldız'a göre özelleştirmede önemli olan, süreci
yönetebiliyor olmak.
|
