|
STRONG>Antalya'nın Kaş ilçesine bağlı Patara Antik Kenti'nde bulunan
"Likya Birliği Meclis Binası"nın restorasyonuna
başlandı.
Likya
döneminde inşa edilen, Roma döneminde de meclis binası olarak kullanılmaya devam
edilen, daha sonra kumlar altında kalan bina, 1988 yılında başlatılan Patara
kazıları sırasında Prof. Dr. Taner Korkut tarafından ortaya
çıkarıldı. 2006 yılında kazı çalışmalarının tamamlanmasıyla ortaya çıkarılan
meclis binası, Prof. Dr. Korkut tarafından yayınla dünyaya
duyuruldu.
''Son meclis
ilk meclise sahip çıkıyor'' parolasıyla TBMM'ye devredilen binada restorasyon
çalışmasına geçen yıl başlandı. Binanın restorasyon işi Peker
İnşaat'a ihale edildi. Peker İnşaat tarafından alınan ihalenin ilk
etabı bu yıl 29 Ekimde, ikinci etabı gelecek yıl 23 Nisanda tamamlanacak.
Restorasyonun ardından, gelecek yıl 23 Nisanda 160 ülkenin parlamento
başkanlarının bu binada bir araya getirilerek toplantı yapılması
amaçlanıyor.
 Kazı ve Restorasyon
Başkanı, Akdeniz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümünden Prof.
Dr. Havva Işıkan Işık, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu
sezonun restorasyon çalışmalarının başlatıldığını belirterek, bu dönemde, daha
önce geniş bir alanda numaralanan oturma taşlarının yerine konulacağını, toprak
altındaki kireç taşından yapılmış taşların ortaya çıkarılacağını, oturma
yerlerinin açılacağını bildirdi.
Yukarı bölümde kazının devam ettiğini kaydeden Prof. Dr. Işık,
dışarıdaki taşların da yeniden numaralandırıldığını, bilgisayar çizimlerinin
sürdürüldüğünü kaydetti.
Restorasyon çalışmaları tamamlandığında, TBMM Başkanlığınca devralınan
bu yapıda 160 ülkenin parlamento başkanlarının bir araya getirilerek toplantı
yapılmasının amaçlandığını ifade eden Işık, ''Ülkemizin tanıtımı ve prestiji
açısından çok önemli olan bu proje bizi heyecanlandırıyor. Cumhuriyet
tarihimizin belki de en büyük arkeolojik restorasyon çalışmasına imza atmış
olacağız'' dedi.
LİKYA
BİRLİĞİ MECLİS BİNASI
Kaş Kaymakamlığı internet sitesinde Likya
Birliği Meclis Binası'yla ilgili şu bilgiler yer
alıyor:
Fransız filozof
Montesquieu'nün, ''Eğer mükemmel bir konfederasyon cumhuriyet örneği vermem
gerekse Lykia'yı gösteririm'' saptaması, ABD'nin 1787 yılında kabul edilen
Birleşik Devletler Anayasası'nın biçimlendirilişinde etkili oldu. 1776 tarihli
tutanakların 1081. yaprağında bu olgu ''Montesquieu'ya göre Likya
Konfederasyonu'' olarak öne çıkarılır.
Antik çağlarda, bugün
Teke Yarımadası olarak bilinen Antalya ile Fethiye körfezleri arasındaki
yarımadada yurtlanan Likyalıların Hitit metinlerinde Lukkalılar olarak
adlandırıldıkları ve İÖ 2. bin yıl gibi erken bir zamanda güçlü bir ulusal
bilince sahip oldukları bilinmektedir. Luwiler ile akraba bu Anadolu halkında
''birlik'' kavramı daha İÖ 15. yüzyıl sonlarında Anadolu halklarının Hititler'e
karşı kurduğu Assuwa Konfederasyonu'na girişle vardır. Kadeş'te Mısırlılara
karşı Hititlerin yanında olmaları, Homeros'un İlyada Destanı'nda Akha
Helenlerine karşı Troyalıların yardımına koşmaları, bu bilincin ''Anadolu
bütünlüğüne'' genişleyen somut göstergesidir. İÖ 540 dolaylarında Perslere karşı
direnemeyeceklerini görerek eli silah tutamayan halkını Ksanthos Kalesi'nde
toplayıp ateşe verdikleri ve askerlerin son kişiye kadar çarpışarak özgürlük
uğruna benzersiz bir kahramanlık destanı yazdıkları Herodot'tan
okunur.
Bunun kendilerini
birliğe taşıyan ulusal dayanışma bilincine dönüşmesi, İÖ 5. yüzyılda Pers ve
Atina egemenliğini içlerine sindiremeyişle ve salt bazı kentlerin kendi
aralarında birleşmesi biçiminde sürer. Atinalı İsokrates'in İÖ 4. yüzyıl
başlarında, ''Likyalılara hiçbir zaman hiçbir kimse bey olamadı'' demesi de
bundandır.
Likyalıların
erken tarihlerde Anadolu halklarıyla ve kendi aralarında birleşerek
sergiledikleri bu ulusal bilinç İÖ 2. yüzyılın ilk yarısında resmen
kurumsallaşmıştır ve sonuçta, özünde Likya kentlerinin ve vatandaşlarının
demokratik bir yasa çerçevesi içinde oylama esaslı seçimle yönetilmelerine
dayanan Likya Birliği kurulmuştur. Çünkü İÖ 187-168 arası süreçte Rhodos'a karşı
bağımsızlığı hedefleyen başkaldırı ve ayaklanmalarda tüm ülkeyi saran birlik ve
beraberlik ruhu doruğa ulaşmıştır. İÖ 168/167 yılında kazanılan özgürlüğün
ardından da bu tarihsel karara varılmıştır. Çağdaş batı yönetimlerine örnek olan
bu birlik anayasası antik dünyada tektir. İÖ 507'de kurulan ve sözde batı
dünyasının ilk demokratik hareketi olan seçmeci ve ayrıcalıkçı Atina demokrasisi
yanında çoğulcu yapısı ve hakça yönetim biçimiyle gerçek anlamda uygulanan ilk
demokrasi olma önemiyle farklıdır. Bu nedenle de Montesquieu'yu çok etkilemiş,
1748'de basılan 'De L'Esprit des Lois' kitabında ünlü Fransız tarihçisi ve
filozofu bu yasayı demokrasi bağlamında 'antik dünyanın en mükemmeli' sözleriyle
övmüştür ve 1787'de Amerika Birleşik Devletler Anayasası'nın biçimlenişinde,
özellikle Alexander Hamilton ve James Madison'un konuşmalarıyla çağdaş bir model
öneminde baş etken olmuştur.
Meclis binasının girişleri kuzey ve güney yönündedir. 43x24 ebadında
olan binanın yüksekliği 16 metredir. Bin 455 oturma kapasitesine sahiptir. 23
kente sahip olan Likya Birliği'nin her şehri mecliste 2-3 kişiyle temsil
edilmekte, meclis başkanı her yıl seçilmekte ve kadınlar da meclis başkanı
olabilmektedir. Milletvekillerinin çoğu sivillerden oluşmaktadır. Likya Birliği
Meclisi, Yakın Çağ tarihçileri ve araştırmacıları tarafından işleyişi ve
anayasası ile çağdaş batı yönetimlerine örnek gösterilen, antik çağda tek örnek
demokratik bir yönetim biçimidir. (AA)
|
