Atılım Üniversitesi Kütüphanesi tarafından hazırlanan
“Dijital Ankara Kent Arşivi” projesi, öğretim üyeleri,
Ankara Valiliği Kültür Müdürlüğü, gönüllü kütüphaneci ve
öğrencilerin katkılarıyla yaşama geçirildi. Ankara ile ilgili tarihi bilgi,
kaynak ve belgelerin toplanmasıyla oluşturulacak arşivin en önemli özelliği
dokümanların dijital ortama aktarılacak olması. Ankara için bir ilk olma
özelliğini taşıyan dijital arşivde tarihi, ticari ve istatistiksel bilgilerle
birlikte, eğlence merkezleri, halk hikayeleri, Ankaralı ünlülerin özgeçmişleri
ve eserleri yer alacak.
Kütüphaneyi oluştururken, Atılım Üniversitesi olarak “Bulunduğu çevreye katkı
sağlama” fikrini benimsediklerini söyleyen Atılım Üniversitesi Kütüphane Müdürü
Nilüfer Ünal, “Bir kentin arşivini oluşturmak demek, o yerin
kimliğini ortaya koymak, kentlilik bilincini yaratmak anlamına gelmektedir.
Gençlerimizin geçmişine yabancılaşmayan, yaşadığı kenti tanıyan insanlar
olmalarını istememiz arşivi kurma fikrinde etken oldu” dedi. Ankara tarihinin
ele alındığı dijital kent arşiviyle ilgili Nilüfer Ünal’a yönelttiğimiz sorular
ve yanıtları şöyle:
Yalçın Zaim destekledi
Ankara’nın kent arşivini dijital ortamda oluşturma fikri nasıl
oluştu?
* Proje öncesinde kütüphanemizde, Ankara ile ilgili birçok doküman
olmasına karşın dijital arşivimiz bulunmamaktaydı. Böyle olunca da dokümanları
dijital ortama aktarıp daha nitelikli bilgi vermeye karar verdik. Ankara’nın
dijital ortama aktarılmış kent arşivinin bulunmaması ayrıca çalışmalarımıza daha
da önem vermemiz gerektiğini hissettirdi. Kütüphane olarak projemizi yaşama
geçirirken rektörlüğümüz ve Atılım Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Yalçın
Zaim’den de destek gördük.
Kolleksiyonu toplayıp dijital ortama aktarmak zor olsa gerek. Böyle
bir girişimde bulunmakla neyi amaçladınız?
* Bir kentin arşivini oluşturmak demek, o yerin kimliğini ortaya koymak,
kentlilik bilincini yaratmak anlamına gelmektedir. Biz de Ankara’nın kültürel
mirasını dijital ortama aktarmak hedefiyle “Kent Arşivi”ni oluşturmaya karar
verdik. Ayrıca gençlerimizin geçmişine yabancılaşmayan, yaşadığı kenti tanıyan
insanlar olmalarını istememiz de arşivi kurma fikrimizde etken olmuştur. Biz
Atılım Üniversitesi olarak “Bulunduğu çevreye katkı sağlama”yı görev biliyoruz.
Peki arşivi dijital ortama aktarmak nereden aklınıza geldi?
* Nobel Edebiyat Ödüllü Hermann Hesse şöyle der: “Kelimelersiz, yazısız,
kitapsız tarih olmaz, insanlık kavramı olmaz.” Geçmişte kütüphaneler, elindeki
kaynakları koruma altına alır, isteyen kullanıcıların hizmetine açardı. Şu an
durum çok farklı. Günümüzde bu belgelerin dijital ortama aktarılarak,
kullanıcıların paylaşımına açılması zorunluluğu söz konusu. Başka bir deyişle,
araştırmacıların beklentileri ve ihtiyaçları değişmektedir. Bunun sonucu olarak
kütüphane hizmetlerinin, basılı kaynakların yanı sıra bilgiye, metine ve
kaynakların çeşitliliğine sunulması da gerekiyor.
İlk durak Ankara Garı
Arşivin oluşturulması sürecinde nasıl bir yol haritası
çizmiştiniz?
* Günümüzden başlayarak geriye doğru dokümanların teminiyle işe
başladık. Ankara ile ilgili kaynak ve belgeler topluyoruz. Bu konuda VEKAM bize
çok yardımcı oldu. İkinci aşamada toplanan kaynaklar dijital ortama aktarılacak.
Üçüncü aşamada ise dokümanter film ve kitaplar yayınlanacak. Örneğin çekimlere
Ankara Garı’ndan başlamak istiyoruz. Ardından İş ve Ziraat bankaları ve Devlet
Konukevi’ne gideceğiz.
Peki araştırma ekibinizde kimler var?
* Üniversitemizin her fakültesinden birer öğretim üyesi, Ankara Valiliği
Kültür Müdürlüğü, gönüllü kütüphaneci meslektaşlarımız ve öğrencilerimiz arşiv
oluşturma sürecinde bize yardımcı oluyor. Bu ekip Ankara ile ilgili bilgi ve
belgeleri topluyor. Birinci el kaynaklardan da Ankara ile ilgili anıları
kaydedecekler. Ayrıca, bakanlık, kütüphane, vakıf ve enstitü gibi kurumlarla da
işbirliği yapıp, çalışmalarımızı hızlandıracağız.
Dijital arşivde neler olacak?
* Kitap, dergi, Ankara’da yayınlanan gazeteler, makaleler, fotoğraflar,
basında çıkan haberler, ticari ve istatistiksel bilgiler, eğlence merkezleri,
Ankara ile ilgili üniversitelerde hazırlanan tezler, konferanslar, sempozyumlar,
açıkoturumlar gibi etkinlikler, halk hikâyeleri, efsaneler, ağıtlar, türküler,
halkoyunları ve kıyafetler, yemekler, tarihi mekanlar, kitabevleri, müzeler,
ünlü tarihi lokanta ve pastaneler, binalar, sinemalar, Ankaralı ünlülerin
özgeçmiş ve eserleri, yazarların kitapları ve yaşam hikayeleri, sinema afişleri,
kısa ve uzun metrajlı filmler, festival dokümanları, müzisyenler ve müzikleri,
Ankara’ya has müzik, türkü ve ağıtlar, politikacı, vali ve belediye
başkanlarının özgeçmişleri dijital arşivimizde yer alacak.
|