“Atatürk Orman Çiftliği, Sermayenin Tasarrufuna Bırakılamaz”

TMMOB Şehir Plancıları Odası (ŞPO) Ankara Şubesi, Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) Arazileri Kiralama Yöntemi İle Sermayenin Tasarrufuna Bırakılamaz” başlıklı bir basın açıklaması yaptı.

Açıklamada, AOÇ Müdürlüğü tarafından 11 Şubat tarihinde Resmi Gazete'de, AOÇ arazilerini otopark, rekreasyon ve tarımsal üretim alanları olarak kiralamak için üç maddelik ihale duyurusu yayımlandığı belirtilerek ihaleye tepki gösterildi.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“11 Şubat 2021 tarihinde Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) Müdürlüğü Resmi Gazete’de AOÇ Arazilerini otopark, rekreasyon ve tarımsal üretim alanları olarak kiralayacağını ve kiralama işlemlerinin açık artırma usulü ile yapılacağını bildiren üç maddelik ihale işi duyurusu yayımlanmıştır. 

İhalenin birinci maddesi, ‘Yenimahalle İlçesi, Atatürk Orman Çiftliği Mahallesi 2098 Ada 34 Parselde bulunan 2.618,40 m2 açık alan, 62,60 m2 kapalı alan olmak üzere toplam 2.681 m2’lik taşınmazın otopark alanı olarak kiraya verilmesini’ gündeme getirmektedir. Bu alan AOÇ’nin Tarihi Çekirdek Bölgesinin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu sürece öncülük ettiğini gördüğümüz; 02.04.2020 tarihinde askıya çıkarılan 2098 Ada 34 ve 50 Nolu Parseller ve Çevresi̇ni̇n Kadastral Sınırlara Dönüştürülmesi̇ne İli̇şki̇n 1/5000 Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı ile alan içerisindeki parçacıl KAİP uygulamalarının Ankara Büyükşehir Belediyesi eliyle devam edildiği görülmektedir. Bu plan kararlarında, Tarihi Çekirdek Alanında kentsel tasarım projeleri yapılacağı, 15 Temmuz Müzesine ilişkin alanın plan (KAİP) dışı bırakıldığı ve AOÇ arazilerinin bütüncül biçimde ele alınmadığı görülmektedir. Değiştirilen kadastral sınırlar ile dava süreci henüz bitmemiş olan müze kompleksinin meşrulaştırılması amaçlanmaktadır. İhalenin birinci maddesinde de 2098/34 nolu parselin içinde bulunan bir alanın otopark olarak kiralanacağı belirtilmiştir. Ama bu parselin kapsadığı büyük alanda tam olarak hangi arazinin otopark olarak işlevlendirileceği ve hangi ihtiyaç doğrultusunda bu yapılaşmanın ihale edildiği belirtilmemiştir. Bu parselin batısında KAİP sınırından çıkarılan 15 Temmuz Müzesi ve Kaçak Saray yapıları yer almakta olup, ihalesi duyurulan otopark alanın bu alanlara hizmet vermesi kuvvetle muhtemeldir.

İhalenin ikinci maddesinde ise ‘Yenimahalle ve Etimesgut ilçelerinde bulunan 3405 ve 3406 Ada 1 parsellerdeki 2.098 m2 kapalı (taban alanı), 33.284 m2 açık alan olmak üzere toplam 35.382 m2’lik taşınmazın rekreasyon alanı olarak kiraya verilmesi’ söz konusudur. Bu alan içerisinde taş ocakları bulunmaktadır, bu alanlar kiralanarak nasıl bir yöntemle rekreasyon alanına dönüştürüleceği ile ilgili en ufak bir yöntem tarif edilmeden kiralayanların tasarrufuna bırakılmıştır. Kiralama yöntemi ile taş ocaklarının bulunduğu bölgelerin rekreasyon alanına dönüştürülmesi bir plan kararı olmaksızın kullanım kararı değişikliğidir ve böyle bir kararın ihale yöntemi ile kiralayarak sürdürmek AOÇ talanına rekreatif bir kılıf eklemek demektir.

Aynı duyurunun üçüncü maddesinde ise ‘2108 Ada 19 Parselde bulunan 33.539 m2 açık alan, 1.939 m2 (taban alanı) kapalı alan olmak üzere toplam 35.478 m2’lik taşınmazın tarımsal üretim alanı olarak kiraya verilmesi’ söz konusudur. Bu alanda ise Hayvanat Bahçesi’ne ait yapılar, Gazi Piknik Alanı ve daha önce kiralanan alanlar bulunmaktadır. Aynı zamanda bu parselin batısında, son yılların en büyük yolsuzluğunun somutlaşmış hali olan Ankapark ve parselin içerisinde endüstriyel üretim yapıları bulunmaktadır. Böylesi bir alanın hangi bölgesinin tarımsal üretim alanı olarak kullanılacağı yine açıkça belirtilmemiştir.

Halen AOÇ alanlarının büyük bir kısmının mülkiyeti AOÇ Müdürlüğü’ne ait olmasına rağmen, bu alanlarda bütüncül ve kuruluş felsefesine uygun hareket edemeyen bir yönetim yapısı söz konusudur. AOÇ Müdürlüğünün kendi yetki ve sorumluluklarını kiralama yöntemi ile sermayenin eline bırakması kabul edilebilir değildir. Her üç durumda da AOÇ alanlarına ilişkin parçacıl kullanım kararları söz konusudur. Bu özelleştirme yöntemi, AOÇ alanları üzerinde yetki sahibi olan hiçbir kurumun sorumluluklarını layıkıyla yerine getirmediğini göstermektedir.

Alanın çok küçük bir kısmının tarımsal üretim alanı veya rekreasyon alanı olarak ihale edilmesi AOÇ kuruluş amacına uygun bir kararı barındırmaktan öte yalnızca kamuyu yanıltan bir aldatmadır. ve alanın özelleştirilmesi yöntemlerinin bir parçasıdır. AOÇ alanlarındaki tüm satın alma ve kiralama işlemleri durdurulmalı ve tahsisler kaldırılmalıdır. AOÇ’nin maruz kaldığı yıllar boyu süren tüm talan ve tahribat süreci analiz edilerek ortaya çıkarılmalıdır. AOÇ arazilerinde toplumun ihtiyaç ve hakları göz önüne alınarak, AOÇ’den koparılan ve parçalanarak alınan tüm alanların kuruluş ilkelerine uygun bir şekilde kullanımı ile geri dönüşümü sağlanmalıdır.

AOÇ’nin kamusal alan niteliğini yok sayılarak yapılan bu ihalelerin, gerçekleştirilen kiralamalar, satışlar, tahsislerin tamamı kamu yararına, şehircilik ilke ve esaslarına aykırıdır. AOÇ içerisinde parçacıl kararlar değil, AOÇ`nin en geniş sınırlarına ulaşılması için onarıcı, kapsayıcı politikaların geliştirilmesi gerekmektedir. Bunun için; AOÇ’nin kamu yararı için kullanımını tastikleyen, AOÇ alanlarında yapılacak her türlü müdahale için toplumun her kesimini katılımcı yöntemlerle planlama sürecine dahil eden ve bu şekilde hazırlanan bütüncül koruma amaçlı imar planları oluşturulmalıdır. Bu planlama çalışmasında alandaki kullanımlar kapsayıcı bir şekilde değerlendirilmeli, 1. Derece doğal ve tarihi sit nitelikleri güçlendirilmeli ve birinci sınıf tarım toprağı vasfı göz önünde bulundurularak bir bütün olarak ele alınmalıdır.

Atatürk Orman Çiftliği, bir ülkenin kuruluşundaki felsefenin tezahürüdür. Kendine has kimliği, alanın ev sahipliği yaptığı her bir yapı, mekansal organizasyonu ve üretim süreçleri ile şekillenmiştir. Bu kimliği, Ankara için anlamını ve değerini korumak için mücadele etmeye devam edeceğiz.”