BR> Yrd. Doç. Dr Altıparmak, başkentteki
kameraları değerlendirdi
‘Özel yaşamın gizliliğini ihlal
edebilir’
Sinan TARTANOĞLU
Ankara Üniversitesi, Siyasal
Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Kerem
Altıparmak, başkentte birçok noktaya kurulan kameraların nerede ve kaç
tane olduğunun tam olarak bilinmesi gerektiğini, aksi takdirde en önemli insan
haklarından biri olan özel yaşamın gizliliğinin ihlal edilebileceğini söyledi.
Altıparmak, “Sokağa çıkmış olmamız, özel yaşamımızı tüm kamuya açtığımız
anlamına gelmez” dedi.
Altıparmak, Venedik Komisyonu’nun 2007 tarihinde
aldığı kararda, kamusal alana konulacak kameraların mutlaka bir yasaya
dayandırılması gerektiğinin vurgulandığını anımsattı. Altıparmak, “Türkiye’de
kamusal alanları görüntüleyen kameraların ne şekilde işletileceğini düzenleyen
bir yasa yok. Bu, kameraların hiçbir koşula bağlı olmaksızın her yere
koyulabileceği ve kayıt yapılabileceği anlamına gelir. Buna karşılık,
kameraların işleyişinden zarar görme ihtimali olanların başvurabileceği hukuksal
bir yol da öngörülmemiştir” dedi.
‘Temel haklar trafiğe feda
edilemez’
Temel hak ve özgürlüklerin anayasaya ve uluslararası
sözleşmelere göre sadece yasayla sınırlanabildiğini anlatan Altıparmak,
“Türkiye’de güvenlik kameralarının insan haklarına yapılmış bir müdahale olduğu
düşünülmediği için yasa çıkarmaya da gerek duyulmuyor. Temel hak ve özgürlükler
trafik kazalarını önlemek amacına feda edilemez” diye
konuştu.
Altıparmak, bu haliye Ankara’daki sistemin özel hayatın
gizliliği ve kişisel verilerin saklanması gibi temel haklar bakımından ciddi
sorunları olduğunu söyledi. İzlenenlerin izleyenlere güvenmesi gerektiğini
belirten Altıparmak, “Bu güvenin sağlanmasının ön koşulu, kamera kullanımının
şartlarını ve hukuksal sonuçlarını gösteren açık bir yasanın varlığıdır. Bir
insanın sokağa çıkmış olması, özel yaşamını tüm kamuya açtığı anlamına gelmez”
diye konuştu.
‘Bağımsız denetim ve yaptırım gerekli’
Venedik
Komisyonu’nun söz konusu kararına göre, “Bağımsız bir mekanizmanın, kişisel
verilerin nasıl kullanıldığına dair bir denetim yapması” gerektiğini belirten
Altıparmak, kameraları kullananlar ve görüntüleri depolayanların keyfi
davranamayacağını yurttaşların bilmesi gerektiğini söyledi. Altıparmak, “Bu
görüntüleri kaydeden, depolayan ve kullanan kişilerin hukuki, idari ve ceza
sorumluluğunun açıkça düzenlenmesi gerekir” dedi.
Kerem Altıparmak,
“Kurulan kameraların kaç tane olduğu, tam olarak nereye yerleştirildiği, bunda
bir sakınca varsa, izlenen bölgede açıkça görülebilecek bir noktaya bir uyarı
tabelasının yerleştirilmesinin zorunludur” dedi. “Kaydedilen görüntülerin nerede
ve ne kadar süre ile depolanacağı, kimler tarafından kullanılacağı ve ne şekilde
imha edileceği de mutlaka açık bir şekilde düzenlenmeli” diyen Altıparmak,
“Kamerayla izlemenin amacı insanları dikizlemek değil, kamu düzeninin
bozulmasını engellemektir. Bu da kamera gizlenerek değil tam tersine yeri belli
edilerek sağlanabilir. Kamu yararına olan da budur zaten” diye
konuştu.
‘Kötüye kullanılabilir’
CHP Adana
Milletvekili Tacidar Seyhan, uygulamanın özel yaşama müdahale
amacıyla kötüye ullanılabileceğine dikkat çekerek, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Ortak alan ve özel alan ayrımı yapılmayan bir ülkede hassasiyeti yüksek görüntü
kabiliyeti mükemel cihazların kötüye kullanılması gündeme gelebilir. Bu güvenlik
meselesini Türkiye kadar abartan olmadı. Güvenlik adına insanların yaşam alanına
müdahale edilmeye başlandı. İnsanlar tüm davranışlarnı kontrol etmek durumunda
kalıyor. Böyle bir otokontrol sistemi sağlıklı bireyler gelişmesine engel olur.
Telefonda rahat konuşamayan, parkta rahat oturamayan bir toplum haline geldik.
Bir kent korkusu yaratılmaya başlandı.”
|