Ankara Çevre Düzeni Planı İptal Edildi

Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından 2017 yılında hazırlanan, 1/100.000 Ölçekli Ankara Çevre Düzeni Planı’na karşı TMMOB’ye bağlı meslek odaları olan Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Peyzaj Mimarları Odası ve Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi tarafından ortak dava açılmıştı. Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin 13.01.2017 tarih ve 116 sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada, bilirkişilerin sunduğu rapor doğrultusunda Ankara 9. İdare Mahkemesi, ‘1/100.000 Ölçekli 2038 yılı Çevre Düzeni Planı’nı imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olmadığı gerekçesi ile iptal etti.

TMMOB Ankara İl Koordinasyon Kurulu, davaya ilişkin online açıklama yaptı. TMMOB Ankara İKK Büyükşehir Belediyesini göreve davet ederek, “Ankara Büyükşehir Belediyesi, Ankara’nın geleceğini kazandığımız bu davayı istinafa taşımamalı. Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkent’i bütüncül ve katılımcı bir şekilde planlayan bir Çevre Düzeni Planı yapmalıdır.” dedi.

Online toplantıya TMMOB Ankara İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Özgür Topçu, Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Şehir Plancıları Odası Ankara Şube Başkanı Ceren İlter,   İMO Ankara Şubesi Proje Koordinatörü Buket Çelik Peyzaj Mimarları Odası’ndan Burak Sevim, Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Yedek Üyesi Muhammet Temel, İnşaat Mühendisleri Ankara Şubesi’nden Serpil Şahbaz Otur katıldı.

Özgür Topçu, toplantıda şunları söyledi: “TMMOB Ankara İl Koordinasyon Kurulu adına açılan davada, tüm kenti ve kentlileri ilgilendiren üst ölçekli planın hukuka aykırı bir biçimde, Ankara kentinin gelecek vizyonunu sadece konut ve trafik hacmi artışına bağlayan, doğal ve kültürel varlık değerleri görmezden gelerek, tarım, orman ve sulak alanlarının yoğun yapılaşma tehdidi ile karşı karşıya bırakan rant odaklı planlarla, Ankara’nın geleceğini ipotek altına alan Gökçek düzeni planı üst ölçekte sona ermiştir. Hiç bir katılımcı yöntem izlenmeden hazırlanıp acele bir şekilde yangından mal kaçırırcasına hızla onaylanan Çevre Düzeni Planı hazırlık sürecinde hiçbir meslek odasının ve sivil toplum örgütünün görüşü alınmamış, plan ilk etapta askıya dahi çıkarılmamıştır. Üst ölçekli plan henüz kesinlik kazanmadan Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından alt ölçekli plan çalışmaları onaylanmaya başlanmış, yargı süreci devam eden Temapark, Ankara Tarihi Kent Merkezi Yenileme Alanı, Atatürk Orman Çiftliği üzerindeki Cumhurbaşkanlığı kaçak yerleşkesi, ODTÜ yolu, Teleferik Hatları, Dodurga Bölgesi gibi önemli alanlardaki kamu yararına aykırı uygulamalar üst ölçekli plan ile meşrulaştırmaya çalışılmıştır. Planda ilgili kurum görüşlerine yer verilmemiş, bilimsel ve teknik dayanaktan uzak nüfus artışı öngörülmüştür. Hazırlanan planın kentsel-kırsal yerleşim alanlarına yönelik doğru bir planlama yaklaşımı sunmayan, tarım – orman ve özellikle sulak alan rejiminin yok sayıldığı ve mevzuatlarla da çelişen bir çevre düzeni planın yargı kararı ile iptal edildiği Odalarımıza tebliğ edilmiştir. TMMOB’nin asli sorumluluğu ve anayasal hakları çerçevesinde açılan dava kararı incelendiğinde yargı mensuplarının son derece dikkat ve özenle bu karmaşık plan ve raporlarının içinden çıktığı için hukukun üstünlüğüne olan inancımız bir kez daha tazelenmiştir.”

Bu iptal kararı Ankara için yeni bir başlangıcın habercisidir
Topçu sözlerine şöyle devam etti: “Ankara coğrafyasına ve halka değil yapılaşmaya hizmet eden tutarsız ulaşım kararlarına, doğal ve ekolojik değerlere hassasiyet göstermeyen, bilimsel gerçeklikten uzak nüfus artışı öngörüsü ile planlama tarihine kötü bir iz bırakan, telafisi güç sonuçlar doğuracak olan plan iptali Gökçek dönemi kentsel politikalarını kapatacak önemli bir karar olarak değerlendirilmelidir. Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından verilen savunmada; Melih Gökçek döneminden kalan “matbu” ifade olan “Davacı odaların işbu davayı açmakta ehliyetinin bulunmadığı, şubelerin oda adına dava açma yetkilerinin bulunmadığı, dava konusu işlemin icrai olmadığı” iddia edilmiş ve yargı bu iddiayı da kabul etmemiştir. Ankara için yeni başlangıç olabilecek bu mahkeme kararı doğrultusunda ve 2018 yılı Nisan ayından beri görevde olan Ankara Büyükşehir Belediyesinden beklenen, hukukun verdiği bu iptal kararına uyması, Ankara’nın geleceğini kazandığımız bu davayı Bölge İdare Mahkemesinde istinafa taşımaması ve yıllardır mücadele eden meslek odaları ile birlikte, bilimsel bilginin, etüt ve analizlerin ışığında Ankara’nın geleceğine şekil vermesini sağlayacak katılımcı bir Çevre Düzeni Planı hazırlamasıdır. TMMOB’a bağlı meslek odaları, yıllardır Gökçek düzenine yönelik Ankara’nın bilimsel bilginin ışığında kentleşme politikalarının gerçekleşmesi için Ankara’yı savunarak gereğini yerine getirmiştir. Çevre Düzeni planının iptali ile birlikte bu karara uymalı. Gökçek Dönemi ile hesaplaşma ve gereğini yapma sorumluluğu şimdi Ankara Büyükşehir Belediyesi'ndedir.”

Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan ise şu değerlendirmeyi yaptı: “2020 yılının sonunda hepimize bir yeni yıl hediyesi olarak geldi. Bu karar, meslek odalarının mücadelesini perçinleyen karardır. Planların yeniden yapılması elzem oldu. “Gökçek dönemiyle hesaplaşacağız’ diyen Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin bu kararı istinafa taşımaması gerekiyor. Bu kararla birlikte Kaçak saray katmerli Kaçak Saray oldu. ODTÜ yolunda binlerce ağacın kesilmesi,  Ankapark ve Kaçak Saray bunların hepsi bilimin ve tekniğin karşısında bir kent suçu olarak ortaya çıkmıştır. Kent suçu yargı kararıyla tescillenmiştir. İşledikleri ortaya çıkmıştır. İptal edilen bütün kararlar buraya işlendiği için Ankara için yeniden bir planlama çalışması yapılmalıdır. Meslek odaları olarak mücadele edeceğiz. Büyükşehir Belediyesi’nin tavrı ne olacak Ona göre açıklama yapıp mücadele hattımız şekillenecektir.”

Şehir Plancıları Odası Ankara Şube Başkanı Ceren İlter ise şu ifadeleri kullandı: “İptal edilen plan Gökçek yönetiminin rant ve sermaye odaklı büyüme hırsının örneğidir. Bu hırsla doğal alanlar talan edildi. Nüfus yoğunlukları artırılıyor. Ankara’nın nadir doğal nitelikleri alanları içinde yapılaşmaya izin veren ve aynı zamanda da iptal edilen palan iktidarın projelerini meşrulaştıran bir plandır. Nazım İmar Planı da sermaye ve rant odaklı parçacıl planlarla delik deşik edildi. ABB yeni bir planla sürecine girilmeli tüm baskılara karşı direnen bir plan hazırlanmalıdır. Ankara’yı bütüncül ve katılımcı bir şekilde yöneten bir planlama sürecine girilmek zorundadır. Plan iptali Ankaralılar için büyük bir kazanımdır. Bu plana dayanak oluşturan diğer tüm hukuki aykırı süreçlere ilişkin planlar için beyanlar hazırlanacak. Bu da başka bir sürecin başlayacağı anlamına gelmektedir.”