Amerika'da 11 Eylül saldırıları sonucu yıkılan ikiz kulelerin bulunduğu,
'Sıfır Noktası' olarak adlandırılan bölgede İslam Kültür Merkezi yapılmasıyla
ilgili tartışmalar sürerken, Türkiye'nin Amerika'nın başkenti
Washington'da cami inşaası için sürpriz bir hamle yaptığı
ortaya çıktı. Washington DC'de Diyanet Vakfı'nca 10 yıl önce
satın alınan 63 bin metrekarelik araziye, ABD'nin en büyük camii ve kültür
merkezi yapılması için Türkiye'ye izin verildi.
Amerika'daki cami projesi, Dışişleri Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanı
Prof. Dr. Ali Bardakoğlu'nun çalışmasıyla yürütülüyor. Diyanet
İşleri'nin Yurtdışından Sorumlu Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet
Görmez ile Amerikan Din Hizmetleri Müşaviri Prof. Dr. Mehmet
Paçacı, Washington'daki ilk Türk Müslüman eseri olacak cami için,
ülkenin imar yasalarına göre, sivil toplum kuruluşlarına, komşu evlere ve
kiliselere ziyaretlerde bulundu. Yapılacak eser bölgedeki komşulara anlatıldı.
Ellerinde Türk lokumu ve Türk kahvesiyle ziyaretleri gerçekleştiren Görmez ve
Paçacı, caminin Osmanlı, Selçuklu ve Cumhuriyet dönemi Türk mimarisinin izlerini
taşıyacak estetik bir yapı olacağı, ağaçların kesilmeyeceği, bölgede trafik
yoğunluğu yaşatmayacağı şeklinde bilgiler aktardı. Kompleksin büyüklüğünden ne
amaçla kullanılacağına kadar her türlü bilgiyi içeren sunumlar yapıldı. Çevrede
yaşayanlar ve kilise yetkilileri ikna edildi. Cami ve külliye yapımı için 1/5
binlik avam proje, Hassa Mimarlık tarafından çizildi. Proje,
Washington DC Belediyesi'nce kabul edildi. Ruhsat ve temel atma için Ekim ayında
yapılacak belediye seçimleri bekleniyor.
Habertürk'e anlattı
Proje Sorumlusu Prof. Dr. Mehmet Görmez, Amerika'daki
Türklere ait estetik ve büyüklük açısından ilk ve tek olması hedeflenen cami
kompleksi için şu bilgileri verdi: "Washington'da yaklaşık 15 bin vatandaşımız
yaşıyor. Hiç camimiz yoktu. Cuma ve bayram namazları bir barakada kılınıyordu.
Kültürel ve sosyal etkinliklerini gerçekleştirebilecekleri mekanları da yoktu.
Hem ibadet hem de her türlü bilimsel ve kültürel faaliyetin icra edileceği bir
merkez olacak. Ekim ayında Amerika'daki belediye seçimlerinden hemen sonra
ruhsat işlemleri de bitirilip temel atılacak."
Onay Obama döneminde alındı
Amerika'daki araziyi Diyanet Vakfı'nın 2000 yılında satın aldığını belirten
Profesör Görmez, "Çalışmaları başkanlığını Mehmet Paçacı'nın yaptığı Amerikan
Türk Toplumu Derneği'nin (TAC) yürütüyor. Oradaki ilgili belediyelerin İskan
Kanunu'na göre; kiliseler, sivil toplum kuruluşları ve evlerde sunumlar yapıldı,
proje anlatıldı. Çevredeki insanlar projeyi görünce semtlerine çok büyük bir
değer katacağına inandıklarını bize bildirdiler. Yılların hayaliydi. İlk
onayımızı Obama döneminde aldık. Amerika'da bizim açımızdan bir ilk olacak" diye
konuştu.
'Kapı kapı gezeceğiz'
Ünlü Mimar Muharrem Hilmi Şenalp, cami projesiyle ilgili
olarak şunları söyledi: "Tokyo'da elimize kahve, lokum ve oranın usulüne göre
havlumuzu alıp kapı kapı gezmiştik. Amerika'da da komşulara mutlaka sormak
zorundayız. Ayrıca kiliselere de gidildi. Bütün komşuların cami yapımı için
muvaffakat vermesi gerekiyor. Bazı komşular, 'burası bir konut alanıydı, siz
gelirseniz bizim mülkümüzün değeri artar' diye olumlu bir tepki de verdi. Sistem
böyle. Bırakın bir ibadethane yapmayı orada bir AVM yapsak da aynı süreç
yaşanır" dedi.
Fatih Camii'ne benzeyecek
Maryland Üniversitesi ile NASA (Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi)
arasında bulunan Diyanet Vakfı'na ait arazide inşa edilecek olan projeyi, Tokyo
Camii mimarı Muharrem Hilmi Şenalp çizdi. Bir Türk Kültür Evi
olarak planlanan proje, içerisinde gölet de olan ağaçlar arasındaki kampus
içerisinde inşaa edilecek. Mimari açıdan kubbeleri ve külliyesiyle Fatih
Camii'ne benzeyecek. Bin kişiyi alabilecek büyüklükte olacak. Külliyede ayrıca
Safranbolu evlerine benzeyen, ortasında fıskiyeli bir havuz da yer alan
komplekste, İslam Araştırma Enstitüsü, bahçesinde Osmanlı-Selçuklu mimarisinin
izlerini taşıyan 2 çeşme, 1 şadırvan, araştırmacılar için 5'er kattan oluşan 10
ayrı blok halinde konutlar bulunacak. Üniversitede okuyan Türk öğrenciler için
bir öğrenci yurdu da olacak.
Diyanet Afrika'ya da camii yapacak
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yeni dönemde yurtdışında camii yapımına çok
önem verdiğini kaydeden Prof. Dr. Mehmet Görmez, Bosna'da 3, Rusya'da 5,
Kazakistan'da ise 1 cami inşaatının sürdüğünü, Arnavutluk, Kosova'da da cami
yapılacağını bildirdi. Afrika'da cami yapımını planladıklarını da kaydeden
Görmez, Moğalistan'ın ilk camisini yaptırmak için de çalışma başlattıklarını
söyledi.
|