Altyapı İstanbul’u Taşımıyor

Milliyet'ten Mert İnan'ın haberine göre Aşırı betonlaşma ve yetersiz altyapı sorunlarına dikkat çeken uzmanlar ‘Bunlar daha iyi günlerimiz’ diyor.

Küresel iklim değişikliği yağış rejimini değiştirdi. Değişimden en çok etkilenen şehirlerin başında ise İstanbul geliyor. Son iki aylık dönemde kentte 3 kez kısa süreli ani yağışlar meydana geldi ve bu yağışlar megakentin pek çok yerinde sellere neden oldu; bazı bölgelerde neredeyse gölcükler oluştu. Hava tahmin uzmanları ile iklim bilimciler, İstanbul’un bundan sonra da benzer tabloyla karşı karşıya kalacağını, mevcut altyapı sisteminin acilen yenilenmesi gerektiğini söylüyor.

‘Yarı tropik iklim’

İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Orhan Şen, ortaya çıkan durumun 'yarı tropik iklim' özellikleri barındırdığını belirterek şöyle devam etti:

"Yağmur sistemleri değişiyor. Kısa süreli bölgesel ani yağışları daha sık göreceğiz. Bundan sonraki süreçte İstanbul’a 10 dakika içinde 25 kilogram yağmur düştüğüne tanık olacağız. Kentin gerçek nüfusu 18 milyona ulaşmış durumda. Mevcut altyapı sisteminin bir an önce yenilenmesi gerekiyor. Aksi halde Üsküdar ve Eminönü’nde görülen manzaraları yılın her döneminde yaşarız. İstanbul'da bilim heyeti oluşturularak her şey yeniden gözden geçirilmeli."

‘Mazgal sistemi yetersiz’

Afet Uzmanı Yrd. Doç. Kubilay Kaptan’ın ise görüşleri şöyle: "Yıllardır küresel iklim değişiminin etkisiyle oluşacak sel, hortum gibi afetlere karşı yeni önlemler alınması gerektiğini dile getirdik. İstanbul yapı stoku ve nüfusu itibarıyla yağış rejiminden etkilenen başlıca yerler arasında. Kent ‘vur-kaç’ yağmurlarının neden olduğu riskle karşı karşıya. Mazgal ve boru sistemlerinin çapları yetersiz. Kaldırım kenarlarına mazgal sistemlerinin yapılması elzem hale geldi. Altyapı öncelikle Üsküdar, Sirkeci, Eminönü, Beyoğlu’ndan başlayarak yenilenmeli."

İstanbul’un afet eylem planlarının ağırlıklı olarak deprem riski üzerine yapıldığına dikkat çeken Kaptan, fırtına, hortum, şiddetli kar, ani yağış, yıldırım ve yangınlara bağlı halk hareketlerine karşı kent için yeni bir afet eylem planı hazırlanması gerektiğini söyledi.

‘Yapılaşma büyük sorun’

Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Başkanı Tayfun Kahraman da İstanbul’daki kanalizasyon sisteminin günümüz şartlarına uygun olmadığı kanısında. Drenaj ve kanalizasyon sisteminin ayrılması gerektiğini kaydeden Kahraman şunları söyledi:

"Yağmur suyu drenaj sistemi kanalizasyondan ayrı olarak kurulmalıdır. Bu sayede yağmur suyundan da faydalanmamız söz konusu olabilir. Drenaj sistemi ayrılmadığı sürece ani yağışların yaratacağı afetlerden kurtulmak imkânsız hale gelecek. Yapılaşmaya bağlı olarak toprak, yağmur suyu geçirgenliğini kaybetmiş durumda. Bu durum su baskınlarını tetikleyen faktörler arasında. İstanbul mevcut altyapı sistemiyle yeni yağış türünü kaldıracak durumda değil. Acil ulaşım akslarının hem deprem, hem doğal afet durumlarına göre düzenlenip, çok sıkı kontrol ve denetim yapılmalıdır."

Araçlar suya gömüldü, seferler aksadı

İstanbul’da dün de etkili olan sağanak yağış hayatı olumsuz etkiledi. Ataşehir TEM bağlantı yolundaki alt geçit göle dönerken 3 araç suya gömüldü. Mahsur kalan araç sürücüleri görevliler tarafından kurtarıldı. İstanbul’daki olumsuz hava koşulları Atatürk Havalimanı’nda uçuş trafiğini olumsuz etkilerken birçok seferde gecikme ve iptaller yaşandı. Atatürk Havalimanı’nda dün bir saat süreyle iniş ve kalkış yapılamaması domino etkisi yarattı.

Türk Hava Yolları (THY) de hava şartları sonrası yapılan sefer iptalleri ve aksaklıklar nedeniyle yolcularından özür dilediğini duyurdu. Seferleri iptal edilen yolcular otellere yerleştirildi.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da, yağmurlardan İstanbul’un 10 günlük su ihtiyacının karşılandığını ifade ederek “Barajlarımızdaki doluluk miktarı yüzde 18,9 gibi bir rakam. İstanbul’un dünkü yağışlarla 15 günlük su ihtiyacı karşılanmış oldu” dedi. Afet Koordinasyon Merkezi (AKOM) tarafından yapılan açıklamada ise “İBB İtfaiye, İSKİ, Park Bahçeler, Atık Yönetimi Müdürlüğü ekiplerinin 3 bin 150 personel ve bin 221 araçla muhtemel su baskınlarına karşı hazır bekletildiği açıklandı.

‘Bunlar iyi günlerimiz’

Mehmet Murat Çalık (Şehir Plancısı): Yapılaşmanın doğru planlanması lazım. İstanbul'da dere yataklarının ıslah projeleri yapılıyor. Ancak eski dere yatakları kanala dönüştürüldü. Suyun, toprakla teması kesilerek bir beton kanal içinden akıtılması söz konusu. Dere yatakları beton kanallar halini aldı. İstanbul’da betonlaşmaya bağlı ani ısı değişimleri meydana geliyor. Bunlar iyi günlerimiz. Ana yollarda insanlar mahsur kalıp, boğulma tehlikesi yaşıyor. Yakında E-5 üzerinde cankurtaran ekipleri görürseniz şaşırmayın. Megakent bu alt yapıyla boğulur.

Hüseyin Kaptan (İstanbul Metropoliten Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi Kurucusu): İstanbul'da doğal afet etkisi anlamında her şey olabilir. 50 yıl içinde bu şehirle ilgili yapılan her plan, yerle bir oldu. İstanbul'a geldiği noktada dolu da düşer, yıldırım da...