5 Ayda 463 Bin Kayıtdışı İşçi İstihdam Edildi

Birgün Gazetesi'nin haberine göre, haftada 20 kişinin iş cinayetlerinde öldüğü, 20 kişinin de iş göremez duruma geldiği SGK istatistiklerinde yer alırken kaçak ya da kayıt dışı, sigortasız çalıştırılanların sayısı son aylarda hissedilir bir artış gösterdi.

TÜİK’in işgücü-istihdam verilerine göre, Haziran ayında kayıt dışı istihdam yüzde 36,4’e çıktı. TÜİK, şubat ayında bu oranı yüzde 33,8 olarak vermişti. Verilere göre Şubat’ta 8 milyon 463 bin olan kayıt dışı istihdam, 1 milyon 222 bin artışla 9 milyon 675 bine çıktı. Artan kayıt dışı istihdamın 922 bini tarımda, 300 bini tarım dışında gerçekleşti.

Tarım, toplam kayıt dışının yarısını temsil ediyor. Şubat ayında kayıt dışı istihdamda tarımın payı yüzde 47,8 iken Haziran ayında yüzde 51,3’ü buldu. Tarımdaki güvencesiz nüfus, ağırlıkla küçük üretici ve ücretsiz aile işçilerinden oluşuyor.

Kaçak işçi…

Şubat-Haziran döneminde 1 milyon 222 bin artan sigortasız istihdamın 463 bini ise kayıtsız işçilerden oluştu. Tarımda sigortasız ücretli ve yevmiyeli sayısında artış 260 bini bulurken 203 bin kişi de tarım dışında kayıtsız ücretli olarak istihdam edildi.

Tarım dışında artış gösteren kayıt dışı ücretli istihdamının çoğu inşaat, turizm, ticaret ve emek yoğun imalat sanayinde, madencilikte gerçekleşiyor.

Yüzde 56'sı tarım işçisi

Şubat-Haziran döneminde 812 bin kişi ücretli olarak işe alınırken bunun yüzde 57’sini oluşturan 463 bin kişinin sigortasız istihdam edildiği anlaşılıyor. Bu 463 bin kaçak ücretli istihdamının da yüzde 56’sının tarım işçisi olduğu anlaşılıyor.

Kadınlar önde

TÜİK verilerine göre kayıt dışı istihdamda kadınlar daha önde. Kadın istihdamının toplam istihdamda payı yüzde 30’u ancak bulurken çalışan kadınların yüzde 51’e yakınının kayıt dışı, sigortasız çalıştığı görüldü.

Sigortasız kadın istihdamında özellikle Şubat-Haziran döneminde artış görüldü ve kayıtsız kadın çalışan oranı yüzde 46,6’dan yüzde 50,7’ye çıktı.

Şubat-Haziran döneminde toplam istihdamda gerçekleşen 1,5 milyon artıştan kadınlar 664 bin ile yüzde 43 pay almış göründüler. Ancak, kadın istihdamının 638 bini , yani yüzde 96’sı kayıtsız istihdamdan oluştu. Başka bir ifadeyle anılan dönemde, kadınlar biraz daha istihdama katıldılar ama neredeyse tamamen kayıtsız olarak.

SGK-Maliye kaybediyor

Kayıt dışı istihdamın giderek artması işçilerin güvencesiz ve denetim dışı bazen asgari ücret altında çalıştırılmaları ve her tür iş güvenliğinden yoksun çalıştırılmalarını getirirken SGK’yı, prim gelirlerinden Maliye’yi vergi gelirlerinden yoksun bırakıyor. Prim gelirleri, emekli maaşlarına ve hastane-ilaç giderlerine yetmeyen SGK, artan ölçüde bütçeden cari transfer sağlamak durumunda kalarak bütçe açığını da büyütüyor. Kaçak istihdam, Maliye’yi de ücret üstünden alınan vergilerden yoksun bırakarak kamu gelirlerinin düşük seyrine neden oluyor. Buna karşılık artan kayıt dışı istihdam, bu istihdamı gerçekleştiren işverenlerin prim ve vergi yükümlülüğünü azaltarak onlara önemli bir avantaj sağlamış oluyor.