Orman vasfını yitirmiş 2B arazilerinin satışına
ilişkin düzenleme, Ekim'den sonra Meclis'e sevk
ediliyor. AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, Orman ve Su
İşleri, Çevre ve Şehircilik ve Maliye Bakanlıkları, 2B arazilerinin
ekonomiye kazandırılmasına ilişkin yasa taslağı üzerindeki
çalışmaları sürdürüyor. Temel esasları büyük ölçüde belli olan
düzenlemede, bedel tespiti ve başvuru süresi gibi hususlarla ilgili
değerlendirme çalışmaları ise devam ediyor.
İlgili bürokratlar, 2B düzenlemesine ilişkin taslak çalışma konusunda, ilgili
Bakanlara brifing verecek. Brifingde ortaya çıkan görüşler doğrultusunda yeniden
ele alınacak düzenleme, daha sonra Başbakanlığa gönderilecek. Burada da nihai
şeklini alarak, Meclis'in yeni yasama döneminde TBMM'ye sevk edilecek.
Tarım arazilerinde sınır olacak
İlgili Bakanlık bürokratlarının üzerinde çalıştığı yasa taslağında 2B'ler,
''31 Aralık 1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini
tamamen kaybetmiş yerlerden, tarla, bağ, bahçe, meyvelik, zeytinlik, fındıklık,
fıstıklık gibi çeşitli tarım alanları veya otlak, kışlak, yaylak gibi
hayvancılıkta kullanılmasında yarar olduğu tespit edilen araziler ile şehir,
kasaba ve köy yapılarının toplu olarak bulunduğu yerleşim alanlarının Hazine
adına orman dışına çıkarılması uygulaması'' olarak tanımlanıyor.
Taslağa göre:
- Belediye mücavir alan sınırları içinde yapılaşma bulunan yerler (yerleşim
yerleri), bina ve bahçe gibi kullanım alanlarıyla birlikte metrekare
sınırlaması olmaksızın hak sahiplerine doğrudan satılabilecek.
- 100 dönüme kadar tarım arazileri de, sulu-kuru ayrımı yapılmaksızın hak
sahiplerine doğrudan satılabilecek.
2B'ler nasıl değerlendirilecek?
- 2B'lerde hak sahipliği için süre şartı aranmayacak. Kadastro kayıtlarında
''kullanıcı'' görünenler, hak sahibi olarak kabul edilecek.
- Tarım arazileri dışında kalan, üzerinde yapılaşma bulunan ve Maliye
Bakanlığınca uygun görülen taşınmazlar, Toplu Konut İdaresine (TOKİ),
büyükşehir ve ilçe belediyelerine kentsel dönüşüm projeleri gerçekleştirmek
üzere devredilebilecek.
- Özellikle çarpık kentleşmenin olduğu 2B alanlarında uygulanması amaçlanan
çalışma kapsamında devir, emlak vergisi metrekare birim değerleri üzerinden
gerçekleştirilecek. Bu tip devirlerde, mevcut kentsel dönüşüm uygulamalarında
olduğu gibi hak sahiplerine yeni inşa edilecek konutlarda daire
verilecek.
- Devlet tarafından gerçek ve tüzel kişilere dağıtılan, iskanen verilen,
özelleştirilen ya da hisseleri devredilen taşınmazların tapu kayıtları,
geçerli kabul edilecek.
- Yeniden ormana dönüştürülebilecek 2B arazileri, Orman Genel Müdürlüğüne
tahsis edilecek. Maliye Bakanlığı, orman olabilecek 2B arazilerini Orman Genel
Müdürlüğüne devretme işlemine şimdiden başladı.
Hak sahiplerine 3-6 aya kadar süre
- 2B'lerin satışını Maliye Bakanlığı koordine edecek. 2B'leri satın almak
isteyen hak sahipleri, 3-6 ay içinde başvuruda bulunacak. Ancak, Bakanlar
Kuruluna ihtiyaç halinde bu süreyi uzatma yetkisi verilecek.
- Başvurular, illerde defterdarlıklara, ilçelerde ise mal müdürlüklerine
yapılacak.
- 2B arazilerini almak isteyen hak sahiplerinden müracaatları sırasında,
satış tutarından mahsup edilmek üzere başvuru bedeli alınacak. Söz konusu
tutar, bölgeler, iller, ilçeler ve arazinin konuma göre farklılık gösterecek.
Maliye Bakanlığı, başvuru bedellerini bir Tebliğ ile belirleyecek.
Satışta 5 yıl vade
- 2B'ler, rayiç bedel, emlak vergisine tabi değer ya da bu 2 modeli de
içerecek karma yöntemle satılacak. Taslak çalışmalarda yer alan bir bürokrat,
''Bazı yerlerde emlak vergisine tabi değer çok yüksek, ama bazı yerlerde de
rayiç bedellerin çok altında. Bu nedenle duruma göre rayiç bedel, duruma göre
emlak vergisine tabi değer esas alınabilir. Bu şekilde karma yöntem
uygulanabilir'' dedi.
- Rayiç bedel uygulamasında, Hazine taşınmazlarının satışındaki kurallar
geçerli olacak. Bu çerçevede il ve ilçelerdeki takdir komisyonları, hak
sahiplerine satılacak 2B alanlarıyla ilgili değer tespitinde bulunacak.
- 2B arazilerinin üzerinde çok katlı yapıların bulunması halinde, önce
zeminin değeri belirlenecek, daha sonra daire başına düşen hisse tutarı
hesaplanacak. Bu durumdaki hak sahiplerine hisseli satış yapılacak.
- 2B'lerin satışında da Hazine taşınmazlarının satışına ilişkin esaslar
uygulanacak. Ancak Hazine taşınmazlarının bedellerinin ödenmesindeki 2 yıllık
taksit süresi, 2B arazileri için 5 yıl olacak. Hak sahipleri isterlerse bedeli
peşin, isterlerse kanuni faiziyle birlikte 5 yıl taksitle
ödeyebilecek.
Satışlara kadastrosu güncellenen illerden başlanacak
2B'ler, ilk aşamada kadastro ve güncelleme işlemleri tamamlanan ve büyük
bölümü sahil şeridinde yer alan illerde satışa çıkarılacak. Diğer illerdeki 2B
arazileri de, kadastro ve güncelleme çalışmalarına paralel değerlendirmeye
alınacak.
Kadastro ve güncelleme çalışması yapılan ve 2B arazilerinin ilk etapta satışa
sunulması planlanan iller şöyle:
Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bolu, Burdur,
Bursa, Çanakkale, Çankırı, Denizli, Düzce, Edirne, Gaziantep, Hatay, Isparta,
İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Karabük, Kırıkkale, Kırklareli, Kocaeli,
Kütahya, Manisa, Mersin, Muğla, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Sinop, Tokat,
Trabzon, Yalova.
Rakamlarla 2B'ler
2B'lerle ilgili ilk çalışmalarda, Türkiye'de 473 bin 419 hektarlık 2B arazisi
bulunduğu belirtilmişti. Kadastro çalışmalarının güncellenmesi ve bazı alanların
yeniden ormana dönüştürülmesi sonrasında, 2B'lerin brüt alanı 400 bin hektar
civarına düştü.
2B'lerin en fazla bulunduğu illerin başında Antalya geliyor. Bunu, sırasıyla
Mersin, Balıkesir, Ankara, Sakarya, Muğla ve İstanbul izliyor.
22 bin 254 hektarlık alan üzerinde yerleşim yerleri bulunuyor. 6 bin 624
hektar arazi üzerinde de ilçeler yer alıyor. Bu ilçeler arasında da İstanbul'un
Beykoz, Şişli, Sarıyer, Sultanbeyli ve Çekmeköy, Muğla'nın Bodrum, Marmaris,
Fethiye ve Dalaman, Mersin'in Anamur, Sakarya'nın Karasu ve Sapanca, İzmir'in
Bornova, Menderes, Karaburun, Ödemiş, Buca ve Güzelbahçe ilçeleri dikkati
çekiyor.
2B arazilerinin 8 bin 514 hektarının üzerinde beldeler, 7 bin 35 hektarının
üzerinde de köylerin bulunduğu belirtiliyor.
|