|
Yaklaşık 4 yıldır tartışılan 2-B arazilerinin satışına ilişkin yasa taslağı
konusunda çalışmalar hızlandırıldı. Maliye Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı
ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün bünyesinde yer aldığı Bayındırlık ve
İskan Bakanlığı yetkililerinin yürüttüğü çalışmalar kapsamında çeşitli çalıştay
ve toplantılar da gerçekleştiriliyor. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'nün 2-B
alanlarıyla ilgili kadastro ve tescil çalışmalarındaki son durumun da ele
alındığı toplantılarda, orman dışına çıkarılan Hazine arazilerinin
değerlendirilmesi konusundaki yasa taslağına da son şekli verilmeye
çalışılıyor.
Yurttaşa rayiç bedel üzerinden satış
Halen üzerinde çalışılan taslak ile 2-B'lerin bir bölümünün tekrar ormana
dönüştürülmesi, üzerinde yerleşim yerleri bulunanların hak sahiplerine
satılması, daha önce tapu verilenlerin de harca tabi değer üzerinden eski
sahiplerine iadesi planlanıyor. Taslakta getirilen düzenlemeler şöyle
planlanıyor:
- Belediye mücavir alan sınırları içinde yapılaşma bulunan yerler (yerleşim
yerleri), bina ve bahçe gibi kullanım alanlarıyla birlikte metrekare sınırlaması
olmaksızın hak sahiplerine doğrudan satılabilecek.
Daha önce hazırlanan taslakta Maliye Bakanlığı tasarrufuna geçen ve üzerinde
yapılaşma olan taşınmazlardan 400 metrekareye kadar olanların tamamı, üzerindeki
yapılar bu miktardan fazla ise yapının oturduğu kadar alanın satışına imkan
tanınmıştı. Yeni düzenlemede 400 metrekarelik sınır kaldırıldı.
- Belediye mücavir alan sınırları dışında kalan, 100 dönüme kadarki tarım
arazileri de, sulu-kuru ayrımı yapılmaksızın hak sahiplerine doğrudan
satılabilecek.
- Tarım arazileri dışında kalan, üzerinde yapılaşma bulunan ve Maliye
Bakanlığınca uygun görülen taşınmazlar, Toplu Konut İdaresi'ne (TOKİ),
büyükşehir belediyelerine ve ilçe belediyelerine kentsel dönüşüm projeleri
gerçekleştirmek üzere devredilebilecek.
- Devlet tarafından gerçek ve tüzel kişilere dağıtılan, iskanen verilen,
özelleştirilen ya da hisseleri devredilen taşınmazların tapu kayıtları geçerli
kabul edilecek. Bu şekilde devletin daha önce dağıttığı, tapu ve iskan verdiği,
ancak daha sonra 2-B kapsamına aldığı yerler, eski sahiplerine bedelsiz verilmiş
olacak.
- Kişiler adına herhangi bir şekilde tapu kaydı oluşturulmuş yerler de, harca
esas değer üzerinden eski maliklerine verilecek. Buna göre, eskiden tapusu
verilip, daha sonra 2-B diye şerh konulan araziler, hak sahiplerine
devredilecek.
- Yerleşim amacına uygun ifraz (ayırma) ve tescil edilen yerlere naklen
yerleştirilecek orman içi köyler halkı, Çevre ve Orman Bakanlığı'nca tespit
edilecek. Nakil ve yerleştirme işlemleri, Orman ve İskan Kanunlarına göre
yapılacak.
- Hak sahibi kabul edilmek için kişinin söz konusu taşınmazı, kadastro
çalışmasının tamamlandığı tarih itibariyle geriye dönük olarak 5 yıl kullanmış
olma şartı aranacak.
- 2-B'lerin satışını Maliye Bakanlığı koordine edecek. 2-B'leri satın almak
isteyen hak sahipleri, 1 ay içinde başvuracak. Taslakta yer alan bu süre, gerek
görülmesi halinde uzatılabilecek. Başvurular, illerde defterdarlıklara,
ilçelerde ise mal müdürlüklerine yapılacak.
- 2-B arazilerini almak isteyen hak sahiplerinden müracaatları sırasında,
satış tutarından mahsup edilmek üzere 10 bin liraya kadar başvuru bedeli
alınacak. Söz konusu bedel, bölgeler, iller, ilçeler ve arazinin konuma göre
farklılık gösterecek. Bu çerçevede Kanunun yayımlanmasından sonra Maliye
Bakanlığı'nca başvuru bedellerine ilişkin bir Tebliğ yayımlanacak.
- Orman Genel Müdürlüğü'nce uygun görülen yerler, yeniden ağaçlandırılmak
üzere bu kuruma tahsis edilecek. Taslağa göre, ''orman içi köyler halkının
nakledilmesi sonucu boşaltılan orman içindeki arazi, yapı ve tesis yerleri Çevre
ve Orman Bakanlığı tarafından öncelikle projelendirilecek ve devlet ormanı
olarak ağaçlandırılacak''
- 2-B'ler rayiç bedelleri üzerinden satılacak. Rayiç bedellerinin
belirlenmesinde Hazine taşınmazlarının satışındaki kurallar geçerli olacak. Bu
çerçevede il ve ilçelerdeki takdir komisyonları, hak sahiplerine satılacak 2-B
alanlarıyla ilgili değer tespitinde bulunacak.
- 2-B arazilerinin üzerinde çok katlı yapıların bulunması halinde, önce
zeminin değeri belirlenecek daha sonra daire başına düşen hisse tutarı
hesaplanacak. Böylece bu durumdaki hak sahiplerine hisseli satış yapılacak.
- 2-B'lerin satışı da, Hazine taşınmazlarının satışına ilişkin esaslara tabi
olacak. Ancak Hazine taşınmazlarının bedellerinin ödenmesindeki 2 yıllık taksit
süresi, 2-B arazileri için 4 yıl olarak uygulanacak. Hak sahipleri isterlerse
bedeli peşin, isterlerse de faiziyle 4 yıl taksitle ödeyebilecek.
- 2-B'lerin satışından elde edilen gelirler, orman köylüsünün
kalkındırılması, orman köylüsünün nakli ve yeni orman alanlarının ıslahı için
kullanılacak.
2-B alanları
2-B'ler ''31 Aralık 1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman
niteliğini tamamen kaybetmiş yerlerden, tarla, bağ, bahçe, meyvelik, zeytinlik,
fındıklık, fıstıklık gibi çeşitli tarım alanları veya otlak, kışlak, yaylak gibi
hayvancılıkta kullanılmasında yarar olduğu tespit edilen araziler ile şehir,
kasaba ve köy yapılarının toplu olarak bulunduğu yerleşim alanlarının Hazine
adına orman dışına çıkarılması uygulaması'' olarak
tanımlanıyor.
2-B'ler Lüksemburg'un 2, KKTC'nin 1,5
katı
Yeni bir yasa taslağı ile değerlendirilmesi çalışmaları süren 2-B arazileri,
ülkemizde 473,5 bin hektarlık bir alanı kaplıyor.
Bu alan Lüksemburg'un 2, KKTC'nin 1,5, Hong Kong'un da 5 katı bir alanı
kaplıyor.
2-B'lerden üzerinde yerleşim yeri bulunan ve hak sahiplerine
satılması planlanan bölüm de, 22 bin 254 hektar olarak hesaplanıyor.
Devletin resmi verilerinde 2-B arazilerinin toplam büyüklüğü 473 bin 419
hektar olarak yer alıyor.
2-B'lerin en fazla olduğu il de Antalya olarak belirleniyor. Bu ilde orman
vasfını kaybetmiş araziler 45 bin 548 hektarlık bir alana yayılıyor. Antalya'yı
39 bin 287 hektar ile Mersin, 34 bin 887 hektar ile de Balıkesir izliyor.
Ankara'daki 2-B arazi miktarı 31 bin 706 hektarı, Sakarya'da 29 bin 643
hektarı buluyor. 2-B'ler İstanbul'da 18 bin 233 hektar, İzmir'de ise 14 bin 772
hektarlık bir alanı kaplıyor. 2-B'lerin yoğun olduğu diğer iller de Muğla, Bolu
ve Samsun olarak belirleniyor. İstanbul'un yüzde 3,4'ünü 2-B'ler
oluşturuyor.
Orman özelliğini yitirmiş arazilerin 22 bin 233 hektarlık bölümü üzerinde
yerleşim yerleri bulunuyor. Bunların arasında İstanbul'un Beykoz, Şişli,
Sarıyer, Sultanbeyli ve Çekmeköy, Muğla'nın Bodrum, Marmaris, Fethiye ve
Dalaman, Mersin'in Anamur, Sakarya'nın Karasu ve Sapanca, İzmir'in ise Bornova,
Karaburun, Ödemiş, Buca ve Güzelbahçe ilçeleri dikkat çekiyor. Bu ilçelerde 2-B
arazileri üzerinde lüks sitelerin de yer aldığı belirtiliyor.
2-B arazilerinin yüzde 4,7'sini oluşturan yerleşim yerlerinin 6 bin 624
hektarı üzerinde ilçe, 8 bin 514 hektarı üzerinde belde, 7 bin 35 hektarı
üzerinde de köyler yer alıyor.
Satışı düşünülen 2-B arazileri de yerleşim yerleri üzerinde bulunuyor. Bu
arazilerin toplam büyüklüğü de 22 bin 254 hektar olarak hesaplanıyor.
2-B'lerin geri kalan kısmındaki fiili kullanım da şöyle:
- Sera alanı: 2.365 hektar (Yüzde 0,5)
- Narenciye alanı: 8.041 hektar
(Yüzde 1,7)
- Zeytinlik, fındıklık, meyvelik, bahçelik v.b: 111.115 hektar
(Yüzde 23,5)
- Diğer ekili alanlar: 294.206 hektar (Yüzde 62,2)
- Otlak,
yaylak: 35.419 hektar (Yüzde 7,4)
|
