İstanbul Değerli Maden ve Metaller İhracatçı
Birlikleri (İMMİB), Ortadoğu’da pek çok ülkede
uygulanan ve 1 Mayıs 2011 tarihinden sonra Irak hükümeti ve
Zambiya tarafından da benimsenecek olan düşük kaliteli
ürünlerin ülke sınırlarından girişini engellemeye yönelik program hakkında
ihracatçı firmaları bilgilendirmeye yönelik bir seminer düzenledi. Orijinal adı
'Certificate of Conformity' olan bu program, Irak hükümeti
tarafından yetkilendirilen uluslararası denetim şirketleri Bureau
Veritas ve SGS şirketlerince uygulanacak. Dış Ticaret
Kompleksi’nde yapılan seminerde, SGS Operasyon Müdürü Esen
Kecik ve Bureau Veritas Hükümet Kontratları ve Uluslararası Ticaret
Departman Müdürü Serdar Aksoy, program ve işleyişi hakkında
katılımcıları bilgilendirdi, merak ettikleri konulardaki sorularını yanıtladı.
İMMİB Genel Sekreter Yardımcısı Coşkun Kırlıoğlu, seminerin
açılışında yaptığı konuşmada, Irak’ın son yıllarda önemli ihracat pazarlarımız
arasında yer aldığını belirterek, 2010 yılında yapılan 6.1 milyar dolarlık
ihracatla 5’inci sıraya yükseldiğini söyledi. Kırlıoğlu, Irak’a ihracat yapan
Türk firmaları açısından çok önemli olan uygunluk programı hakkında firmaları
bilgilendirmek amacıyla bu semineri düzenlediklerini, uygulamanın
ihracatçılarımız açısından çeşitli zorlukları ve maliyetleri de beraberinde
getirdiğini dile getirdi. Özellikle inşaat ve
çimento sektörlerini etkileyecek olan uygulamanın, bu
sektörlerin İran ve Çin gibi ülkelerle rekabetini olumsuz etkileyebileceğine
dikkat çekti.
İthalat Öncesi Gözetim, Test ve Sertifikasyon Programı,
Irak’a ihracatı yapılan 89 kalemdeki ürünü kapsıyor. Direkt insan sağlığını
etkileyen ürünler kapsam dahilinde yer alıyor. Diğer ürünler içinse sertifika
zorunluluğu yok. Irak’a ihracat yapan tüm ülke firmaları bu programa uymak
zorundalar. İran, Kuveyt, Suudi Arabistan, Cezayir, Mısır, Kenya, Nijerya gibi
pek çok ülke tarafından uygulanan program, ürünlerin çıkış noktasında
doğrulanmasını ve ülkenin kullanım şartlarına uygun olmasını amaçlıyor.
Geçtiğimiz Eylül ayında bir diğer komşumuz Suriye de aynı programı uygulamaya
koymuştu.
Prosedürler ve yetkilendirilen firmalar Irak hükümeti tarafından belirlenmiş
durumda. Örneğin, bundan sonra Irak’a ihraç edilen tüm ürünlerin etiketleri ve
kullanım kılavuzları, Arapça da hazırlanacak.
Irak’a ihracat yapan ya da yapacak olan Türk firmaları, yetkilendirilen
denetim firmalarından birine başvurarak, 1 Mayıs’tan sonraki tüm ihraç mallarına
ait gerekli belge ve dokümanları temin etmek, denetimini yaptırmak ve buna göre
eğer gerekli görülürse test ettirmek ve uygunluğunu belgeleyerek sertifika almak
zorunda. Günde yaklaşık bin 500 aracın geçiş yaptığı Habur Sınır Kapısı’nda da
firma yetkilileri ihraç ürünlerini son bir kontrolden geçirecek. Bu süreç, her
ihracatta tekrarlanacak ve firmalar bunun için ihraç miktarına göre bir bedel
ödeyecek.
Uygunluk Değerlendirme Programı’nın (VOC) Irak’a yönelik
ihracatımızı nasıl etkileyeceği, sonuçlarının ne olacağı şimdiden bilinmiyor;
ancak özellikle düşük kâr marjlı fakat yüksek tonaj ve hacimli ihracat yapan
çimento şirketleri için önemli bir maliyet artışı getireceği tahmin ediliyor.
Kamyon başına 80 dolar ek maliyet yükü sırtına binen çimento firmalarının,
İranlı ya da Çinli rakiplerine karşı rekabet avantajlarını kaybedebileceğinden
endişe ediliyor. Türkiye’nin Irak’a bir sınır kapısı varken, İran’ın 8 sınır
kapısına sahip olması nedeniyle, uygulamanın İran lehine kolaylık yaratabileceği
de dile getiriliyor.
Irak’a Yapılacak İhracatlarda Sevkiyat Öncesi Uygunluk
Değerlendirme Programı Kapsamındaki Ürün Grupları:
• Gıda Ürünleri • Kozmetik ürünler, kişisel hijyen ürünleri ve
temizlik malzemeleri • Ev içi kullanılan gereçler • Mutfak
Eşyaları • Kimyasallar • İnşaat Malzemeleri • Elektrikli
ve elektronik ürünler • Taşıtlar, lastikler ve
parçaları • Tekstil ve ayakkabılar • Oyuncaklar • Yakıt
ile çalışan ev aletleri • Sigara ve tütün
|