garajistanbul'un İstanbul 2010 Avrupa Kültür
Başkenti Ajansı desteğiyle hayata geçirdiği İSTANPOLİ,
yıl boyunca İstanbul’un farklı ve görünmeyen hayatlarına odaklandı.
İSTANPOLİ’nin son oyunu "Dağaçar Bey ve Çöpün Altın
Tektoniği"nde, Avrupa’lı ünlü performans grubu Rimini
Protokoll katı atık toplayıcılarının hikayeleri ile Ekim
ayında garajistanbul’da.
"Dağaçar Bey ve Çöpün Altın
Tektoniği", şehre olan üstünkörü bakışı reddederek şehrin içinden
bireysel bakış açılarını dürüstçe dışa vuran bir oyunun başlığı olarak
sunuluyor.
Dağaçar Bey, "İstanbul’un taşı toprağı altın"
diyerek elinde çekçeği, bu altından az da olsa payını alabilmek için
yola koyuluyor: Her gece sayısız genç adam İstanbul’un sokaklarına akın
edercesine, yerlerden ve dükkan önlerinden başkalarının atıklarını toplayarak
kendileri ve Doğu Anadolu’daki aileleri için bu çöpleri ufak miktarlarda da olsa
paraya çeviriyor.
Helgard
Haug ve Daniel Wetzel de onlara şehir içindeki bu
yolculuklarında eşlik ederek, dünya piyasasında bakırın, demirin, altının
fiyatlarına göre değişen çöp piyasasına olan bu mikroskobik bakış açısını
paylaşıyorlar. Hayatta kalma stratejileri ile kırılgan zeminin hassas
hareketlerini göz önünde bulunduran yönetmenler, Deprem Gözlem Merkezi’ni ve
jeologları oyuna dahil ediyorlar.
Oyunda Dağaçar Bey ve arkadaşlarına
ışık ile perde arasındaki alanda şehre ve şehirde yaşayanlara dair hikayeleri
anlatacak olan bir karagöz oyuncusu da eşlik ediyor.
Gerçeklik
Akımı'nın yaratıcısı; Rimini Protokoll
Giessen'de bulunan
Institut für Angewandte Theaterwissenschaft'ta eğitim gören Helgard
Haug (1969), Stefan Kaegi (1971) ve Daniel
Wetzel (1969), Rimini Protokoll adı altında birlikte
çalışıyorlar. Alternatif tiyatro sahnesi üzerinde güçlü bir etki yaratan ve
"Gerçeklik Akımı" (Theater der Zeit) olarak bilinen tiyatro
akımının öncüleri ve yaratıcıları arasında yer alan sanatçılar, her bir projeye
belli bir alandaki somut bir olayla başlıyor ve yoğun bir araştırma süreciyle
bunu geliştiriyorlar. Gerçeklik ile kurgu arasındaki gri alanda oluşturdukları
dramatik çalışmaları uluslararası boyutta ilgi çekiyor. Rimini Protokoll, 2000
yılından beri tam da bu sebeple “uzman-bilirkişi” (experts)
denilen, profesyonel olmayan aktörlerce yorumlanan "uzman
tiyatrosu"nu (theatre of experts) sahneye ve kent alanlarına
taşıyor.
Rimini Protokoll’ün yönetmenleri son 10 yılın kendini ifşa etme
gösterilerine ihtimam ve özenle yaklaşarak, kimseyi gösterinin odak noktasına
oturtmuyorlar. Bu nedenle tumturaklı bir şekilde "meslekten
olmayan" kişilerden ziyade, "günlük hayatın
bilirkişileri" hakkında konuşuyorlar. Bu
"bilirkişiler", aydın izleyici kitlesini kendi
yaşamlarına davet ederek onları bilmedikleri dünyalar hakkında aydınlatıyorlar.
Bir yandan da politikanın sadece bir gösteriye indirgendiği, baştan aşağı
tasarımdan oluşan bir evrende kendi eksiklerinden, sinirli hallerinden, konuşma
zorluklarından ve çok da mükemmel olmayanın cazibesinden yararlanıyorlar.
(Der Spiegel, 2009)
Yapımcılığını
garajistanbul'un üstlendiği “Dağaçar Bey ve Çöpün Altın
Tektoniği”, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın
desteği ve Hebbel am Ufer, Berlin, Rimini Apparatve RUHR.2010
Kulturhauptstadt Europas, Rotterdamse Schouwburg ile Utreht
Stadschouwburg'un işbirliğinde sahneleniyor.
Oyunun; Ruhr 2010
Kulturhauptstadt Europas, Berlin HAU, Rotterdamse Schouwburg’a ve Utreht
Stadschouwburg’a da turne yapacağı belirtiliyor.
DAĞAÇAR BEY VE
ÇÖPÜN ALTIN TEKTONİĞİ İSTANPOLİ 5
Yönetmen:
Helgard Haug, Daniel Wetzel (Rimini Protokoll) Dramatürji:
Sebastian Brünger İstanpoli Koordinatörü: Aslı
Demir Yönetmen Yardımcısı: Pınar Başoğlu Sahne
Düzenlemesi: Yiğit Adam Ses Tasarım: Selçuk Artut
Işık Tasarım: Turan Tayar Ses Tasarım
Asistanı: Alp Tugan Işık Tasarım Asistanı: Ahmet
Ozan Tarhan Oyuncular: Abdullah Dağaçar, Aziz İdikurt,
Bayram Renklihava, Hasan Hüseyin Karabağ, Mithat
İçten
Tarihler: 15 Ekim 2010, Cuma (Prömiyer) 16
Ekim 2010, Cumartesi 17 Ekim 2010, Pazar Saat: 20.30
Tam: 25 TL / İndirimli: 20 TL /
Öğrenci: 15 TL
İSTANPOLİ
hakkında ayrıntılı bilgi için ilerleyiniz.
İSTANPOLİ hakkında
A.B.D.'den Claude Wampler,
Belçika'dan Michel Laub, Almanya'dan Rimini Protokoll, Brüksel ve Berlin’de
üretimini sürdüren Meg Stuart (Damaged Goods) ve Türkiye'den Övül
Avkıran-Mustafa Avkıran [10+]'ın hazırladıkları oyunlar, İstanbul 2010 Avrupa
Kültür Başkenti Programı kapsamında, 2010 yılı boyunca garajistanbul'da...
İSTANPOLİ, İstanbul’dan Övül Avkıran – Mustafa Avkıran [10+],
Belçika’dan Michael Laub, Brüksel ve Berlin’den Meg Stuart &Damaged Goods,
Berlin’den Rimini Protokol’ün İstanbul için hazırladıkları projelerden
oluşuyor.
İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın desteğiyle
garajistanbul tarafından gerçekleştirilen İSTANPOLİ, İstanbullularla, İstanbul’a
dair ve İstanbul için gerçekleştirilmekte olan ve “Başka İstanbul Var!”
sloganıyla hayata geçen 5 performans projesinden oluşmakta.
İSTANPOLİ’nin İstanbul’un eski isimlerinden biri olduğu söylenir ve
“şehre doğru” ya da “şehrin içinde” anlamına gelir. İSTANPOLİ, İstanbul’un
başka yüzüne ve sahneye az taşınan insanların hikâyelerine odaklanma amacıyla
hayata geçen 5 performans projesinden oluşuyor. Bu projelerden ilk dördü hayata
geçti. İSTANPOLİ projesinin son durağı Rimini Protokoll ve katık atık
toplayıcılarının hikayesi.
Uluslararası üne sahip yönetmenler,
İstanbul’daki dans, müzik, tiyatro, film, medya ve görsel sanatlar
disiplinlerinden profesyonel sanatçılar ve çoğunlukla profesyonel olmayanlarla
iş birliği yapmak üzere garajistanbul tarafından İstanbul’a davet edildiler.
Yönetmenlerden bazıları kendi topluluklarıyla çalışmalarını sürdürmesine
rağmen her biri, daima topluluk dışındakilerle, profesyonel ve profesyonel
olmayanlarla iş birliğine açık isimlerdir. Gösteri sanatlarında “gerçek
akımı”nın yaşandığı bugünlerde, her bir yönetmen, kendi malzemesini ve
hikâyelerini gündelik yaşamdan ve sıradan insanlardan alarak oluşturuyor.
İSTANPOLİ bu nedenle günümüz İstanbul’unu ve Türkiye’sini yansıtan bir proje.
İSTANPOLİ, İstanbullu olmanın ne demek olduğunu sorgulamaya
çalışıyor.
İSTANPOLİ -1 Övül Avkıran – Mustafa
Avkıran [10+], İstanbul KASSAS Dünya Prömiyeri: 4 Ocak 2010
Övül
Avkıran ve Mustafa Avkıran İstanbul’un seyyar satıcılarını iftiharla
sunar…
04 Ocak 2010’da prömiyeri gerçekleşen KASSAS, İSTANPOLİ projesinin
ilk oyunu. Övül Avkıran - Mustafa Avkıran [10+], İstanbul'un hurdacısı,
simitçisi, macuncusu, boyacısı, bayrakçısı, taksitcisi, bozacısı,
nohut-pilavcısı, midyecisi, hallaçı, kalaycısı, çiçekçisi, falcısı, ciğercisi,
bileycisi ve daha fazlası ile aynı sahnede olduğu bu projede seyyar satıcılara
odaklanıyor. KASSAS’ta herkes kendi İstanbul’unu ve kültür başkentini anlatıyor.
Eski zamanlarda Kassas, kafasından hayali hikâyeler anlatan, anlattığı
hikâyeye kendisini de katan ve kıssadan hisse çıkartan gezgin anlatıcılara
denirmiş. Övül Avkıran ve Mustafa Avkıran, İstanbul’un şimdiki Kassas’ları olsa
olsa seyyar satıcılardır diyerek İstanbul kazan, onlar kepçe seyyar satıcıların
peşlerine düşüyor.
Seyyar satıcılar söyledi, Övül Avkıran - Mustafa
Avkıran dinledi. Şimdi seyyar satıcıların gözüyle İstanbul’u onlar anlatıyor,
biz dinliyoruz.
İSTANPOLİ -2 Claude Wampler, New
York PERFORMANS (kariyer bitiren) Dünya Prömiyeri: 17 Şubat 2010
17
Şubat 2010’da prömiyeri gerçekleşen PERFORMANS (kariyer bitiren), İSTANPOLİ’nin
ikinci projesi olarak hayat geçti. Dans, opera ve oyunculuk alanlarında eğitim
almış ve Doğu Pensilvanya'da büyümüş Wampler, New York'un istisna
sanatçılarından biri. PERFORMANS (kariyer bitiren) projesini sanatçı daha önce
New York için tasarladı. İstanbul için yeniden tasarladığı bu oyunda sanatçı
kendisine yeni bir başlangıç ya da temiz bir son yaratmış olabileceğini
söylüyor. Bu nedenle “kariyer bitiren” ifadesi burada sadece bir ironi olmaktan
çıkıyor. Wampler aslında her yeni performansın “kariyer bitiren” olabileceğini
söylüyor.
PERFORMANS (kariyer bitiren)’da seyirciler, bir saate yakın
sahnede bir provayı canlı heykeller olarak izlediler. İlk kez duydukları bir
şarkının provasına tanık oldular. Ardından müzik grubu SAKİN sahneye gelerek
şarkıyı canlı olarak söyledi. En büyük sürpriz, seyircilerin kimin gerçek
seyirci, kimin oyunun içinde olduğunu bilmemeleriydi. Seyirciler bunu iki hafta
sonra kendilerine gönderilen videolarla anladılar.
Claude Wampler,
İstanbul için PERFORMANS (kariyer bitiren)’ı yeniden tasarlarken İstanbullular
ve İstanbullu sanatçılarla çalıştı. İstanbullu müzik gurubu SAKİN ve
İstanbullular bu performansın oyuncuları arasında yer aldı. Seyircilerin şimdiye
kadar yaşamadıkları bir izleme deneyimi ile karşılaşmalarını da amaçlayan Claude
Wampler, her seyirciye kendine özgü bir izleme deneyimi yaşattı.
İSTANPOLİ 3 Michael Laub Remonte Control
Productions, Europe İstanbul Portreleri – Aktris Adayları ve
Aktrisler Dünya Prömiyeri: 28 Nisan 2010
İSTANPOLİ’nin üçüncü projesi
olan İstanbul Portreleri, Michael Laub’un dünyanın çeşitli sahnelerinde büyük
bir ilgi ile gerçekleşmiş olan Portre Serileri çalışmasının İstanbul ayağını
oluşturuyor. Portre Serileri çalışmasının İstanbul ayağı için Ekim 2009
tarihinden itibaren İstanbul’da çalışmalarına başlayan Michael Laub,
anti-ilizyonist tiyatronun kurucuları arasında yer alıyor. Michael Laub, Portre
Serleri’ni daha önce Hamburg Şehir Tiyatrosunda, Berlin’de ve dünyaca ünlü
performans sanatçısı Marina Abramoviç ile birlikte gerçekleştirdi.
28
Nisan 2010’da dünya prömiyerini yapan İstanbul Portreleri için Michael Laub,
Ekim 2009’dan bu yana İstanbul’da çalışmalarını sürdürüyor. Bu çalışmalar
sırasında yaptığı seçmelerde 200’den fazla profesyonel ve profesyonel olmayan
oyuncu ile görüştükten sonra sadece kadınlar ile çalışmaya karar verdi.
İstanbul Portreleri’nde İstanbul’da yaşayan 10’dan fazla kadın, kendi
hikâyelerini sahne üzerinde seyirci ile paylaşıyor.
İSTANPOLİ
4 Meg Stuart & Damaged Goods Brüksel / Berlin Yoldan
Çıkış/ Off Course - Workshop 2010 Sunum Gösterimi: 16 Eylül 2010
Perşembe
İSTANPOLİ’nin dördüncü projesinde çalışmalarını Belçika’da
sürdüren Meg Stuart, İstanbullu dansçılara İstanbul için atölye düzenledi.
garajistanbul’da yapılan iki haftalık yoğun doğaçlama ve araştırma odaklı
atölye çalışmasının ana başlığını ‘yer değişim’ fenomeni oluşturuyor: Yoldan
Çıkış.
Bu atölye çalışmasında Meg Stuart katılımcılarla birlikte zorunlu
geçiş süreçlerinin doğasında bulunan rahatsızlığı ve politik, soyut, mizahi
unsurları irdeledi.
Değişken fiziksel ve mekânsal sınırları, sürüncemede
kalan bekleyişleri, yoldan saptırılışları gözlemleyerek kurgulanan görüntülerin
ve hareketlerin yer değiştirmesiyle, dengesiz yapılar halinde birlikte hareket
eden katılımcılar, nihai olarak eğreti dayanışma üslupları üzerine yoğunlaşarak
bir sunum hazırladılar.
Yoldan Çıkış/Off Course atölye çalışması
İSTANPOLİ 4 çerçevesinde 2010 AKB Ajansı desteği ve yine 2010 AKB Ajansı ana
projesi olan Dans Platform ortaklığı ile gerçekleşti.
|