64
|
TÜRK YAPI SEKTÖRÜ RAPORU 2016
arayışına girmiştir. Turizm sektörü sıkıntılı bir yıl geçirmiş olup
otel yatırımları yavaşlamış, otellerin doluluk ve getiri performan-
sı ise zayıflamıştır. Sanayi ve lojistik alanlarında ise sınırlı bir ge-
lişme yaşanmıştır.
Konut sektörü ise yıl içinde yaşanan belirsizlik ve dalgalan-
malara karşın beklentilerin üzerinde bir performans göstermiştir.
Yıllık konut satışları yeni bir rekora ulaşmıştır. Konut fiyatları ve
kiralarında artışlar ise önemli ölçüde yavaşlamıştır. Konut arzı da
talep ile dengeli şekilde sürmektedir.
Dünya gayrimenkul sektöründe ise 2016, satın alma yatı-
rımlarının küresel krizden sonra yeniden gerilediği yıl olmuştur.
Özellikle gelişmiş ülke varlıklarına yatırımlar gerilemiştir. Gelişen
ülkelerdeki ekonomik yavaşlama gayrimenkul sektöründeki bü-
yümeyi de sınırlamıştır.
Yurtiçi müteahhitlik hizmetlerinde belgelendirme sayısında
artış yavaşlamıştır. Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde ise 2016
yılında önemli bir küçülme yaşanmıştır. Önemli pazarlarda pet-
rol fiyatlarındaki gerilemeye bağlı ekonomik yavaşlama yeni pro-
jelerin ötelenmesine yol açmıştır. Türk firmaları 250 büyük ulus-
lararası müteahhitlik firması içindeki payını korumayı başarmıştır.
Müşavirlik hizmetlerinde gelişme sürmektedir. Özellikle yurtdışı
iş tecrübesi 2016 yılında da artmıştır. Yapı denetimi alanında ise
yetkili denetim firması ve çalışanlarının sayısı artıyor olmakla bir-
likte yapı denetim sistemindeki birçok sorun 2016 yılında da de-
vam etmiştir.
İnşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayisi birçok hizmet
faaliyeti ile birlikte ve işbirliği içinde bulunmaktadır. Finans sek-
törü ile karşılıklı ilişkiler ve bağımlılık oldukça gelişmiştir. Gay-
rimenkul sektöründe gelişmeler inşaat sektörü ve inşaat mal-
zemeleri sanayisinde doğrudan ve dolaylı olarak belirleyicidir.
Yurtdışı ve yurtiçi müteahhitlik hizmetleri, müşavirlik hizmetle-
ri ve yapı denetimi de sektör ile iç içe faaliyet göstermektedir.
2016 yılında finans sektörü ile inşaat sektörü ve gayrimenkul
sektörü arasındaki yakın ilişki sürmüştür. Bununla birlikte finans
kuruluşlarının kredi ve kaynak kullandırma olanaklarını ve istek-
lerini 2016 yılında Merkez Bankası’nın uyguladığı para politikası
ile yaşanan gelişmeler sınırlamıştır. Bankacılık sektörünün kullan-
dırdığı kredilerde genişleme temkinli ve seçici gerçekleşmiştir. Fi-
nansal kiralama sektöründen sağlanan kaynakların ise yılın ilk do-
kuz ayı verilerine göre reel olarak azaldığı görülmektedir.
Türkiye’de gayrimenkul sektöründe büyüme 2016 yılında yi-
ne ortaya çıkan koşullar nedeniyle önemli ölçüde yavaşlamıştır.
İstanbul, Avrupa’daki şehirler içindeki sıralamada yatırım ve getiri
beklentileri itibarıyla önemli ölçüde düşüş göstermiştir. Fiili yatı-
rım işlemleri de oldukça sınırlı kalmıştır.
Türkiye gayrimenkul sektöründe ticari gayrimenkuller içinde
ofisler, 2016 yılında en hareketli alan olmuştur. Ofis yatırımları
yavaşlayarak sürmektedir. Ancak 2016 yılında boşluk oranları bir
miktar artarken, kiralar da gerilemiştir. Alışveriş merkezi yatırım-
ları 2015 yılında olduğu gibi ötelenmiştir. Döviz kurları artışı ve
tüketici talebinin yavaşlaması ile perakende sektörü yeni denge
