2011 ‘Yavaş Şehir’ Yılı Olacak

Önceki yıllarda İtalya’dan dünyaya yayılmaya başlayan “Yavaş Şehir” (Cittaslow) hareketinde ülkemizi “ilk” temsil eden Seferihisar (İzmir) artık yalnız kalmayacak… Türkiye’deki “öncü”lüğüyle yeni adaylarımızı da belirlemekle görevlendirilen Seferihisar’ın Belediye Başkanı Tunç Soyer, çok sayıdaki başvuru arasından dosyaları tamamlanan Akyaka (Muğla), Taraklı (Sakarya), Yenipazar (Aydın) ve Gökçeada’nın (Çanakkale) İtalya’daki genel sekreterliğe iletileceğini belirtti.

Harekete üyelik için 60’a yakın “koşul” bulunduğunu anımsatan Soyer diyor ki: “Yavaş şehir fikrinin temelinde, küreselleşmenin kentsel kültürler ve kimlikli yaşamda yarattığı olumsuz etkilere karşı ‘yöresel’ üretim olanaklarıyla ‘yerel kalkınma’nın sağlanması var.”

Bu nedenle örneğin, tüketimi körükleyen “alışveriş merkezleri” yerine “geleneksel çarşı ve pazarlar”ın güçlendirilmesinin; “otomobil”in kısıtlanarak “bisiklet”le ulaşımın özendirilmesinin; yıldızlı turizm tesisleri yerine özellikle “eski evler”in değerlendirilerek “pansiyonculuk”un yaygınlaştırılmasının “ödünsüz” uygulanması gerekiyor...

Çoğunluğu Avrupa’da, Güney Kore’den Amerika’ya 120’yi aşkın ülkeden 130 kentin üye olduğu Yavaş Şehir hareketinde, kent yönetiminin “katılımcılık ve şeffaflık”la sürmesi gerekiyor. Beslenmenin “fast-food” yerine “yöresel yemekler”le sağlanması; mimarlık ve şehircilikte ise “geleneksel mimari”nin ve “tarihsel dokular”ın yaşatılması, Yavaş Şehir kentlerindeki imar ve yaşam politikalarının başlarında geliyor.....

Nüfusu 50 binden az kentleri kapsayan harekete Türkiye’den de çok sayıda isteklinin çıkması üzerine, ilk aşamada gerekli koşulları sağlayan 4’ünün üyeliğe önerilmesi kararı alındı; böylece yukarıda özetlenen sorumlulukları üstlenecek yerleşimlerimiz şunlar:

‘Cennet’ Akyaka

Muğla’nın Ula ilçesine bağlı Akyaka beldesi, antik “Kerme” (Gökova) körfezinde, ormanlık Kıran Dağları’nın eteğinde yer alıyor. “Yöresel mimariyi yaşatma” çabasıyla 1983’te Ağa Han Ödülü’nü alan Nail Çakırhan Evi’ndeki geleneksel yapılaşmayı beldenin diğer binalarında da özenle sürdüren Akyaka, hemen tüm kıyı kasabalarımız betonlaşırken doğayla uyumlu yapılaşmanın eşsiz örneğini yaratarak Yavaş Şehir’in en önemli önkoşulunu yerine getirmiş oluyor. Yanı sıra, kent yaşamındaki “demokratik katılım”cılığını Yavaş Şehir üyeliğine başvuru için “referandum”la karar alarak da kanıtlayan Akyaka’nın ülkedeki en “sakin kent”lerden biri olması ise şansını yükseltiyor...

‘Kimlikli’ Taraklı

Sakarya’ya bağlı tarihi kasabanın son yıllardaki “kimlikli turizm” atılımları görkemli konaklarının restorasyonuyla hızlanarak sürüyor. Arastasından eski kalesine kadar geçmişten kalan tüm mekânlarını “yaşatarak koruma”ya gönül vermiş yerel yönetimin kısıtlı bütçeyle gerçekleştirdiği uygulamalar, Tarihi Kentler Birliği’nden de ödül aldı. Yöresel yemeklerinin yanı sıra el sanatlarını da geliştirerek “yerel kalkınma”sını “geleneksel değerleri”yle sürdüren Taraklı, Yavaş Şehir üyeliğini çoktan hak ediyor...

‘Efe kent’ Yenipazar

Aydın’a bağlı Yenipazar, aynı zamanda Kurtuluş Savaşımızın “sivil” kahramanlarından Yörük Ali Efe’nin köyü... Efsanevi Efe’ye ait çiftlik evi, ailesi tarafından “müze” kurulması koşuluyla Kültür ve Turizm Bakanlığı’na verildi ve oluşturulan kültür merkezi “Kuvayi Milliye” tarihimizin anılarını yaşatıyor. Bu özelliği ile de Yavaş Şehir koşulları arasındaki “tarihsel anıları geleceğe taşıma” ilkesinin özgün örneğini sergileyen Yenipazar, harekete üyeliğiyle birlikte bölgedeki diğer tarihi yerleşimlerin de merkezi olacak...

‘Sakin’ Gökçeada

Çanakkale ilimize bağlı tarihsel adamızın hem çok kültürlü gelenekleri, hem de bağcılık ve şarapçılıktaki geçmişten gelen birikimleri, Yavaş Şehir üyesi olmasını güçlendiriyor… Yerel yaşamla birlikte turizmle buluşmasını da yöresel değerlerini sahiplenerek sürdüren; imar ve yapılaşmasında “ada” kimliğinin gözetilmesine önem veren; farklı inanç ve kültürlerden “adalı”lık karakteriyle de dünyanın özlemini duyduğu “kardeşlik” duygularını geçmişten geleceğe aktaran Gökçeada, Cittaslow’un diğer bir anlamı olan “sakin kent” niteliğinin simgelerinden...

2011’de daha nice yeni yavaş şehirlerimizi ülkemize ve insanlığa kazandırmamız dileğimizle...