|
27 Haziran 2006 tarihinde Madrid'de yapılan törenle Lozan Mübadilleri Vakfı'na (LMV) verilen Europa Nostra Ödülleri'nin devamı niteliğindeki ulusal ödül töreni, İstinye Müşir Fuat Paşa Yalısı'nda gerçekleştirildi. Vakıf, Türkiye ve Yunanistan'dan STK'ların ortak katılımı ile gerçekleştirilen "Türkiye ve Yunanistan'da Mübadeleden Kalan Mimari Mirasın Korunması İçin Yerel Bilincin Geliştirilmesi / Ortak Kültür Mirasımız" projesi ile AB Kültürel Miras Ödülü / Europa Nostra Diploma Ödülü'ne değer bulunmuştu. Proje, LMV yönetiminde ICOMOS Hellenic, Mustafapaşa Belediyesi, KORDER (Koruma ve Restorasyon uzmanları Derneği) ve TMOBB Mimarlar Odası ortaklığında yürütülmüştü.
Proje, mübadeleden önce inşaa edilmiş mimari mirasın değeri ve korunmasının gerekliliği konusunda yerel bilinç oluşturulmasını ve kültür mirası ile eski kullanıcıları arasında ilişkinin yeniden kurularak Türk - Yunan halkları arasında ilişkileri sağlamlaştırılmasını amaçlıyordu.
Ödül töreni, Europa Nostra Ödül Komitesi ve Bilimsel Konsey Başkanı Prof. Gianni Perbellini, Proje Bilimsel Koordinatörü Prof. Dr. Filiz Yenişehirlioğlu, projenin Türkiye ayağı koordinatörü ve LMV Genel Sekreteri Sefer Güvenç, projenin Yunanistan ayağı koordinatörü ve ICOMOS Hellenic Başkanı Nikos Agriantonis'in yanısıra pekçok akademik ismi de biraraya getirdi. Törene katılanlar arasında ünlü yazar Yaşar Kemal de vardı.
Konuşmacılar, genel olarak ortak projelerin sürmesi gerekliliği üzerinde dururken, bunun sadece Türkiye, Yunanistan ya da Balkanlarla sınırlı kalmaması, daha geniş coğrafyaları kapsaması dileğinde bulundular.
 | | Prof. Dr. Filiz Yenişehirlioğlu |
Proje bilimsel Koordinatörü, Başkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Filiz Yenişehirlioğlu, mübadele ile kalan kültür mirasının, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Yunanistan'da ve Türkiye'de üretilmiş olan mimari dokunun tamamına karşılık geldiğini belirterek, ortak kültür miras kavramını da "Hangi toplum ya da kültür tarafından oluşturulursa oluşturulsun, hangi yaşam biçimine göre yaratılırsa yaratılsın, bugün korunmasından ve sürdürülmesinden ortak olarak sorumlu olduğumuzu düşündüğümüz miras" olarak tanımladı. Söz konusu eserlerin aynı zamanda ortak bir yaşam biçimine de işaret ettiğini söyleyen Yenişehirlioğlu, bu yaşam biçiminin de korunması gerekliliği üzerinde durdu.
Yenişehirlioğlu, LMV'nın bu anlamda bir farkındalık yaratmak, var olan farkındalığı çoğaltmak, yerel boyutta ama uluslararası düzeyde ele alınmasını sağlamak için Kapadokya Mustafapaşa / Sinasos ve Girit Resmo / Rethymno'da bir dizi seminer, gezi, sergi ve tartışma ortamları düzenlediğini hatırlatarak şöyle devam etti.
 "Bu çalıştaylarda yerel yöneticiler, Yunanistan'dan ve Türkiye'den mimar, sanat tarihçi, şehir planlamacıları, restoratörler ve korumacılar, sözkonusu yapıların mülk sahipleri, bu mirasın korunması, onarımı ve yeniden kullanımı konularını ayrıntılı bir biçimde tartıştılar. Uzmanlar, ortak mirasın şu anki durumunu vurgularken, her iki ülkenin korumacılıkla ilgili yasa ve yönetmeliklerini birbirlerine aktardılar. Koruma imar planlarını tartışarak yapılara nasıl ikinci bir işlev verilmesi konusunun değişik boyutlarını kültürlerarası tarih ve anıları gözönünde bulundurarak değerlendirdiler".
Yapıların içerisinde gerçekleştirilen çalıştaylarda daha teknik sorunlar tartışıldığını ifade eden Yenişehirlioğlu, onarılmış veya ikinci işlev verilmiş yapıların gezilmesi kapsamında her iki ülkedeki değişik uygulamaların gözlemlendiğini, bu konuşmalara ve tartışmalara ev sahipleri ve yerel halkın da katılmasının toplantıları daha canlı ve gerçekçi hale getirdiğini söyledi.
 Kapadokya ve Girit çalıştaylarından sonra birer bildiri yayınlandığını da değinen Yenişehirlioğlu, en son hazırlanan ortak bildirinin her iki ülkenin temsilciliklerine de iletildiğini belirtti. "Yapacak daha çok iş var" diye konuşan Yenişehirlioğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Ortak Kültür Mirasının Korunmasında Yerel Bilincin Geliştirilmesi Projesi'nin ileride benzeri diğer projelere örnek olması beklenmektedir. Ancak önümüzde ortak kültür projesini daha ayrıntılı bir hale getirmek, tescilini sağlıklı yapmak, yok olma tehlikesi içerisinde bulunan yapıları acilen belirleyip önlem alınmasını sağlamak veya çok az müdahele ile boş duranların günlük yaşamın içerisine katılımını sağlamak gibi yapılacak daha çok iş bulunmaktadır".
Europa Nostra Ödül Komitesi ve Bilimsel Konsey Başkanı Prof. Gianni Perbellini de, kültür miraslarının kültürler arası diyaloğu geliştirmek açısından önemine dikkat çekerek, sözkonusu mirasın bir sembol, bir eğitim aracı olduğunu söyledi.
Ödül töreni, kokteyl ile sona erdi.
|
