2014 Pritzker Ödülü Japon Mimar Shigeru Ban'a
Kağıttan binaları, sıradışı strüktürleri ve insani yardım çalışmalarıyla tanıdığımız Shigeru Ban, Pritzker Ödülü'ne değer görülen 7'inci Japon mimar oldu. Mesleki bilgisini insanlık yararına kullanmayı görev edinen Ban, 1999 depreminin ardından Türkiye'deki afetzedelere de yardımda bulunmuştu.
Ödüller
2014 Pritzker Ödülü Japon Mimar Shigeru Ban'a
|
Hyatt Vakfı tarafından 1979’dan bu yana dağıtılan ve dünyanın en prestijli mimarlık ödülü olarak gösterilebilecek Pritzker'in 38. sahibi, Japon mimar Shigeru Ban oldu. Hyatt Vakfı Başkanı Tom Pritzker, 24 Mart Pazartesi günü gerçekleşen toplantıda, 2014 Pritzker Ödülü'ne Japon mimar Shigeru Ban'ın değer görüldüğünü açıkladı. Lord Palumbo'nun başkanlığını üstlendiği 2014 jürisinde Alejandro Aravena (Şili), Stephen Breyer (ABD), Yung Ho Chang (Çin), Kristin Feireiss (Almanya), Glenn Murcutt (Avustralya), Juhani Pallasmaa (Finlandiya) ve Ratan N. Tata (Hindistan) görev aldı. Sıradan malzemelerle sıradışı mimarlık Jüri değerlendirmesinde, Ban'ın karton borular ve gemi konteynerleri gibi sıradan malzemelere deneysel yaklaşımının; getirdiği yapısal yeniliklerin; bambu, kumaş, kağıt ve geri dönüştürülmüş kağıt elyafı ile plastikten elde edilen kompozitler gibi sıradışı malzemeleri yaratıcı kullanımının altı çizildi. Ödül haberini Paris ofisindeyken alan Shigeru Ban ise, Pritzker'e değer görülmüş olmanın büyük bir onur olduğunu belirterek şunları söyledi:
"Pritzker almış bir mimar olarak dikkatli olmalıyım. Özel sektöre hazırladığım konut projelerinde ve dahil olduğum afet yardım çalışmalarında, proje ürettiğim insanları dinlemeye devam etmeliyim. Bu ödülü, şu ana kadar yaptığım işleri devam etmem ve bunları daha da geliştirmem yönünde bir teşvik olarak görüyorum." Pritzker Ödülü'ne değer görülen yedinci Japon mimar olan Shigeru Ban'ın öncesinde, sırayla şu isimler Pritzker'i kucaklamıştı: Kenzo Tange (1987), Fumihiko Maki (1993), Tadao Ando (1995), Kazuyo Sejima ve Ryue Nishizawa (2010), Toyo Ito (2013). Shigeru Ban'a ödülü, 13 Haziran 2014 tarihinde Amsterdam Rijksmuseum'da düzenlenecek törende takdim edilecek. Mimarlık eğitimine Southern California Institute of Architecture'da başlayan Shigeru Ban, 1984 yılında New York'taki Cooper Union üniversitesinden mezun oldu. 2006-2009 yılları arasında Pritzker jürisinde görev alan, halen Kyoto Sanat ve Tasarım Üniversitesi'nde öğretim üyeliğini sürdüren Ban, dünyanın çeşitli mimarlık okullarında dersler ve seminerler veriyor. Tokyo doğumlu 56 yaşındaki mimarın Tokyo, Paris ve New York'taki ofislerinde üretilen projeler, mimarlık dünyasının nadir örnekleri arasında sayılıyor. Özel sektör için şık ve inovatif işlere imza atan Shigeru Ban, yaratıcı ve zengin kaynaklı tasarım anlayışını, insani yardım çalışmalarında da aynı düzeyde sergiliyor. Mimarlık pratiğinin her noktasında strüktür, malzeme, manzara, doğal havalandırma ve aydınlatmayı temel alan, geniş çeşitliliğe sahip tasarım çözümleri getiren Shigeru Ban, kullanıcılar için konforlu mekanlar yaratmayı amaçlıyor. Günümüz yapılarında sıkça kullanılan yüksek teknolojili çözümlere bel bağlamayan Shigeru Ban yapıları; özel konut yerleşimleri ve genel müdürlük binalarından müzelere, konser salonlarına ve diğer kamu yapılarına kadar orijinallik, ekonomiklik ve ustalıkları ile öne çıkıyor.
Centre Pompidou-Metz projesi için havadar bir çatı tasarlayan mimar böylece, karmaşık bir programa sahip müze yapısını ahşap şeritlerden oluşan dalgalı bir kafes ile örterken, ulaşılabilir ve açık bir kamusal alan da yaratmış oluyor.
Mimarın insanlığa karşı sorumlu olduğunu pek çok çalışmasında doğrulayan Japon mimar, son 20 yıl içerisinde dünyanın dört bir yanında doğal ve insan kaynaklı afetler sonucu tahrip olan bölgeleri ziyaret ederek, yerel halk, gönüllüler ve öğrencilerle birlikte afetzedelere yönelik düşük maliyetli, geri dönüştürülebilir yapılar tasarladı ve inşa etti. Afet yardım barınaklarını inşa ederken sütunlar, duvarlar ve kirişler için çoğunlukla geri dönüşümlü karton kağıt borulardan faydalanıyor. Afet yerinde kolaylıkla ulaşılabilen bu malzeme hem ucuz, hem de kolay taşınıp kolay monte/demonte edilebiliyor.
|
