Zorlu'nun Binasında İmar Planı Delindi mi?

Taraf'ın haberine göre, Türkiye’de bir araziye en yüksek bedeli vererek, İstanbul Zincirlikuyu’daki Karayolları arsasını Özelleştirme İdaresi’nden 800 milyon dolara alan Zorlu Grubu, yatırımının karşılığını imar planlarını altüst ederek fazlasıyla çıkardı.

102 bin metrekarelik arsa üzerine 232 bin metrekare inşaat izni alan Zorlu, yasal boşluklardan faydalanıp, 615 bin metrekare inşaat yaptığı Zorlu Center’i 15 eylülde açacağını duyurdu. Mimarlar ve şehir plancıları tarafından defalarca dava edilmesine rağmen yapımına devam edilen Zorlu Center, dört yılda tamamlanırken, inşaatın bitmesi yeni tartışmaları gündeme getirdi. İnşaatın büyüklüğü İstanbul Boğazı’nın siluetinin bozulduğu iddialarını gündeme taşırken, Kazlıçeşme’deki 16/9 projesine itiraz eden Ak Parti hükümetinin söz konusu alanda böylesine büyük bir yapıya nasıl izin verdiği de başlıca sorulardan biri olarak ön plana çıktı.

İmar planı nasıl delindi?

Toplamda 102 bin metrekare arazisi olan Zorlu Center, başlangıçta yasal imar sınırlarına göre 232 bin metrekare inşaat izniyle projelendirildi. Ancak inşaatın başlamasıyla birlikte bu emsal unutuldu. Kot farkı, bodrum katlar, otoparklar, ortak alan diye adlandırılan iç bahçeler, asma katlar, teras çatılar, köprü geçişleri, asansör boşluğu, kalorifer daireleri, su deposu, yangın merdivenleri, sahanlık ekleri, ticari olmayan spor ve okuma salonları, toplantı odaları emsal dışı tutuldu. Ancak neredeyse hepsi bir değer yaratan ve gruba gelir sağlayan bu alanlar inşaatın kendisinden daha büyük bir alan kapladı. Söz konusu yapılar da eklendiğinde toplam inşaat alanı 615 bin metrekareyle Türkiye rekorunu kırdı.

Bazı iddialara göre toplam inşaat bu rakamın da üzerinde. Toplam inşaat alanı, İstanbul’un en büyük Avrupa’nın sayılı alışveriş merkezleri arasında yer alan Cevahir AVM’nin altı katına yaklaştı. Zorlu’nun içinde iş ve rezidans kulelerinin yanı sıra bir de Cevahir AVM büyüklüğünde yani 105 bin metrekarelik alışveriş merkezi kuruldu.

Mimarlar Odası, bu bölgedeki binaların yüksekliğinin İstanbul Boğazı’ndaki hava akımını olumsuz yönde etkileyeceğini, böyle büyük çapta bir yapının sadece Zincirlikuyu’nun değil tüm İstanbul’un havasını etkileyeceğini bildirmişti.

Danıştay: Kamun yararı yok

Uzmanlar, Boğaz’da bu büyüklükte bir yapının silueti bozduğunu söylüyor.

TMMOB Mimarlar Odası’nın da aralarında bulunduğu bazı odalar, parsele ilişkin 27 Aralık 2006’da Özelleştirme Yüksek Kurulu’nca onaylanan 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı değişikliğinin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle Danıştay’da dava açmıştı. Danıştay, oy birliğiyle işlemin yürütmesini durdurdu.

Kararda, plan değişikliği ile öngörülen yapılaşma koşullarının Boğaziçi Kanunu’nun izin verdiği yapılaşma koşullarını üzerinde bularak, Boğaziçi’nin kültürel ve tarihi değerlerinin, doğal güzelliklerinin korunması, bu alandaki nüfus yoğunluğunu artıracak yapılanmaların sınırlandırılması gerektiğini belirtmişti.

Danıştay “Yeşil alanlar bütünselliğinin ve coğrafi ve doğal yapı sürekliliğinin korunması gereken bir alanda, belirtilen nitelikte ve yoğunlukta yapılaşma öngörülmesinde şehircilik ilkelerine ve kamu yararına uygunluk bulunmamaktadır” diyerek, bölgede yapılacak yapılardaki maksimum yüksekliğin, tescilli idari blok binasından uzaklık ile bağlantılı olarak, 1.5 ile 2 misli yüksekliğini aşamayacağı ifade etmişti.

“Burada skandal var”

Konu hakkında Taraf’a değerlendirme yapan Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu, şöyle konuştu: “Kot farkından, bodrum katlardan kazanıldı. Gerçekle ilişkisi olmayan savunmalarla kamusal alan olan Karayolları arazisi söz konusu imar yapıda bir yapılaşmanın mümkün olmamasına rağmen ayrıcalıklı projelerle izin verildi. Biz ÇED raporlarında, dava dilekçelerinde sakıncaları sunduk. Ulaşım yoğunluğu yüksek bir yere araç yükü bindirildi, trafiğin felç olacağı açıktır. Boğaziçi’nin ön görünümünü bozan bir kütle oluşturuldu. İhale şartnamesinde belirtilenin çok üstünde bir yapılaşmaya gidildi. Burada skandal söz konusudur, hukuksuzluk vardır. Yargı ayaklar altına alındı, hileli bir ihale yapıldı, haksız kazanç elde edildi.”

Muhcu, projenin Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla Kadir Topbaş tarafından onayının gerçekleştiğini söyledi.