|
ılbaşından bu yana hazır beton fiyatları yüzde 22 - 25 arasında artarken, asfalt yolların malzemesi olan bütüm fiyatı yüzde 48 zamlandı.
İnşaat malzemelerinde yaşanan ani fiyat artışları, hükümetin acil eylem planında yer alan 15 bin kilometrelik bölünmüş yol (duble yol) hedefini tehlikeye soktu. Döviz kurundaki artış gerekçe gösterilerek yapı malzemelerine yapılan zamlar, sadece devam eden konut inşaatlarını değil, duble yol inşaatlarının tamamlanmasını da riske attı. Yılbaşından bu yana hazır beton fiyatları yüzde 22-25 arasında artarken asfalt yolların malzemesi olan bütüm fiyatı yüzde 48 zamlandı.
Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, hazır beton, çimento, demir-çelik gibi ürünlerin yanı sıra Türkiye'de sadece Tüpraş'ın ürettiği ve asfalt yolların ana malzemesi olan bütümün fiyatının da yılbaşından bu yana hızlı arttığını ve ocak-mayıs döneminde fiyatının yüzde 48 zamlandığını söyledi. Eren, "Bu ürünü Tüpraş'tan başka bir yerden bulmak da mümkün değil. Karayolları Genel Müdürlüğü için bile durum böyle. Bu durumda sabit fiyatla devletten duble yol inşaatı işini alan taahhütçü inşaat firmalarının maliyetleri arttı. Bugün konut işi yapan yap-satçı müteahhitler üretimi durdurarak, bölgelerinde malzeme fiyatlarını düşürebilir belki ama taahhütçülerin bu maliyetleri karşılaması zor. Dolayısıyla Kamu İhale Kanunu çerçevesinde TOKİ'ye konut üretenlerin de hükümete bölünmüş yol yapanların da şantiyelerinde işler duracak" dedi.
Referans'ın sorularını yanıtlayan Erdal Eren, bu nedenle taahhüt alanında iş yapan müteahhitlerin hükümetten gerçekçi bir fiyat farkı kararnamesi yayımlamasını beklediklerini ve bu taleplerin geçen haftalarda yazılı ve sözlü olarak hükümete iletildiğini söyledi.
Türkiye İnşaat ve Tesisat Müteahhitleri İşveren Sendikası (İNTES) Başkanı Şükrü Koçoğlu da bu tür durumlarda enflasyon sepeti ÜFE'ye göre uygulanan fiyat farkı hesaplamalarının gerçekçi olmadığını, inşaat sektöründeki farkların hesaplanmasının İÜFE (İnşaat Üretim Fiyat Endeksi) olarak adlandırılabilecek ayrı sepetle yapılması gerektiğini söyledi. Uygulamada bir malzemede 100 liralık fiyat farkı alabildiklerini ama artışın normalde 700-800 lirayı bulduğunu belirten Koçoğlu, "Devlete taahhüt işi yapanlar bu farkları alamayınca, başka yere olan borçlarını da veremiyor. Bu da zincirleme olumsuz etki yaratıyor" dedi. Halen 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile ihale edilen projelerde maliyet artışlarından doğan fiyat farklarının hesaplanmasında enflasyon sepeti (ÜFE) esas alınıyor.
Antalya'da inşaatlar yavaşlatıldı
İnşaat faaliyetlerinin en yoğun olduğu Antalya'da hazır beton, bakır, alçıpan gibi malzemelerde yaşanan artışların yanı sıra demircilerin de satışları durdurması üzerine Antalya İnşaat Müteahhitleri Derneği Yönetimi inşaatları yavaşlatma kararı aldı. Dernek Başkanı Bayram Ateş, şehirde iş yapan 2 bin 800 müteahhidin bu durumdan mustarip olduğunu belirterek "Biz kendi üyelerimizi ilgilendirecek bir tavsiye kararı aldık. Şu anda 40 üyemiz fiilen bu kararı uygulamaya başladı. İnşaatı durdurmadık, sadece yavaşlattık. Yani aşırı artışların olduğu malzemelerle ilgili işleri yapmıyoruz. Örneğin beton dökmüyoruz" dedi. Daha önce 1999 yılında çimento fiyatının 50 dolardan 80 dolara çıkması üzerine yine böyle bir kararı uygulayarak fiyatların geri çekilmesini sağladıklarını hatırlatan Ateş, yasal olarak deprem, yangın gibi durumlarda müteahhitlerin taahhüt ettiği süreyi bir ay uzatabileceğini söyledi.
Bazı ürünlerde sıra oluştu
Türkiye İnşaat ve Tesisat Müteahhitleri İşveren Sendikası (İNTES) Başkanı Şükrü Koçoğlu, son dönemde sadece yapı malzemelerinin fiyatının artmadığını, aynı zamanda bazı ürünlerde talep fazlalığı nedeniyle sıra oluştuğunu söyledi. Fiyatların suni bir şekilde arttığını savunan Koçoğlu, buna önlem olarak Toplu Konut İdaresi'nin (TOKİ) üretime ara vermesini ve projelerde kullanılan malzemeyi değiştirmesini önerdi. Antalya'da alınan inşaatları yavaşlatma kararını da değerlendiren Koçoğlu, "Bence fırsatçılara ders vermek adına çok iyi yapıyorlar. Ama böyle bir birlik sağlanması çok zor" yorumunu yaptı. TOKİ Başkanvekili Erdoğan Bayraktar da müteahhitlerin teklifinin değerlendirilmesi gerektiğini ancak Başbakanlık'a bağlı bir kurum olan TOKİ'de bu işin politikasını kendisinin oluşturmadığını söyledi. "Biz memuruz, politikayı biz belirlemiyoruz" diyen Bayraktar, ancak beklenenin üzerinde gerçekleşen fiyat artışlarına müdahale için müteahhitlerin lehine ne gerekiyorsa onu yapmaya çalıştıklarını açıkladı.
4 bin 734 proje faal
2013 yılına kadar toplam 15 bin kilometre yol yapılması planlanıyor. Üç yılda 6 bin kilometrenin yapımı tamamlandı.
Halen yapılmakta olan anahtar teslimi 4 bin 734 proje bulunuyor. Türkiye'de toplam 200 bin müteahhit iş yapıyor.
15 bin kilometrelik bölünmüş yollar kapsamı
Ankara-Afyon-Antalya Yolu
Ankara-Eskişehir-Bursa Aksı
Ankara-Afyon-İzmir Aksı
Afyon-Konya-Ereğli Yolu
Gerede-Tosya-Amasya-Erzincan
|
