Yıkılma Tehlikesi Olan Tescilli Konakta Proje Çıkmazı

Rize’nin Pazar ilçesi Cumhuriyet Mahallesi'ndeki 150 yıllık Hacı Musa Konağı, 2012'de Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından 'korunması gerekli kültür varlığı' olarak tescillendi. Kimsenin yaşamadığı, zamanla çökmeler yaşanan ve duvarlarını sarmaşıklar saran tarihi konak, yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya kaldı. Konağın tadilatı için sahipleri, Kültür Varlıkları Kurulu'na proje sundu. Ancak varislerinin 8 yıl içinde çizdirdikleri projelerine, binadaki yeni çökmelerin yanı sıra 'sunulan rölövenin mevcudu yansıtmadığı' gerekçesiyle onay çıkmadı.

DHA’da yer alan habere göre; kurulun ayrıca yıkılan bölümler nedeniyle can ve mal güvenliği açısından gerekli tedbirlerin ilgililerce alınması yönünde tespitlerde de bulunduğu yapı, proje çıkmazı nedeniyle tadilata alınamadı. Varisler, tarihi yapının aslına uygun restore edilmesini istiyor.

Konağın varislerinden Ümit Uzun, evin en az 150 yıllık olduğunu belirterek, "Benim çocukluğum burada geçti. İçi çok güzel ve ahşap sağlıklı bir yapıydı. Biz buradan ayrıldıktan sonra virane kaldı. Bakımı yapılmayınca da ufak ufak çökmeler başladı. Sonrasında tescil edildi. Tadilatlarını yaptırmak için başvurusunu yaptık ancak bir sonuca ulaşamadık. Konak artık kullanılamaz hale gelirken, büyük bir tehlike arz ediyor. Ufak çökmelerden ziyade artık büyük çökmeler yaşanıyor. Çöken yerlerin yol üstünde olması, insanların can güvenliğini tehdit etmesi, büyük sorun arz ediyor. Artık bu yapının yapılmasını geçtik, insanların ölmesinden, zarar görmesinden korkuyoruz.” diye konuştu.

‘Korumaya çalıştık yıkılma aşamasına geldi’
Tescilin ardından konağın tadilatını yaptırmak için 8 yıl önce müracaat ettiklerini belirten, ancak olumlu sonuç alamadıklarını anlatan Uzun, "8 yıl önce kültür varlıklarına müracaatımızı yaptık, projeyi çizdirdik, ancak ekipler geç gelince yeniden oluşan çökmeler nedeniyle proje ile farklılıklar oldu, proje kabul edilmedi. Burası çöken bir ev; proje çizildiği gibi bu yapıya tadilatın başlanması lazım. 8 yıldır bunu başaramayınca korumaya çalıştığımız bina artık yıkılma aşamasına geldi. Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nun, kağıt üzerinde tescilledikleri tarihi eserleri kağıt üzerinde bırakmamalarını ve o konakları, tarihi eserleri korumalarını istiyoruz." ifadelerini kullandı.

‘Gözümüzün önünde bir tarih yok oluyor’
Mahallede yaşayan Mehmet Uzun da "Gözümüzün önünde bir tarih yok oluyor ve hiçbir şey yapamıyoruz. Tescil yapıldığı halde ilgilenilmiyor. Artık insanlar buradan geçerken ‘Her an başımıza bir şey düşecek, çocuklarımıza bir şey olur’ diye korkuyla geçiyor. Burasının bir tehlike arz ettiğini söylediğimiz halde hiçbir tedbir alınmadı. Burası yaklaşık 150 yıllık bir bina olduğu için kurtarılmasını, yeniden hayata geçirilmesini istiyoruz." dedi.