|
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Doğu
Kudüs'te 20 yeni Yahudi yerleşim biriminin inşa
edilmesine dün onay veren İsrail tarafının açıklamasının ''kabul
edilemez'' olduğunu belirterek, ''Yerleşimler, uluslararası hukuka göre yasa
dışı ve derhal durmalı'' dedi. Genel Sekreter Ban, Orta Doğu Dörtlüsü
(BM, ABD, AB ve Rusya) toplantısının yapıldığı Moskova ile İsrail ve
Filistin topraklarını kapsayan ziyaretiyle ilgili olarak BM Güvenlik Konseyine
bilgi verdi.
Ban konuşmasının başında Orta Doğu Dörtlüsü toplantısıyla ilgili olarak
İsrail ve Filistin tarafına bilgi verdiğini, yarın da Arap ülkelerine bilgi
vermek amacıyla Libya'ya gideceğini ve orada Arap Birliği zirvesine katılacağını
söyledi. Orta Doğu Dörtlüsü toplantısında temelde 4 konuda ortak tutum
yansıtıldığını kaydeden Ban, bu konuları şu şekilde sıraladı:
''Filistin ve İsrail tarafı arasında dolaylı görüşmelerin ilerleyerek bir an
önce doğrudan görüşmelerin başlaması ve nihai statüyle ilgili sorunların 24 ay
içinde çözülmesi, bölgede tarafların kışkırtıcı davranışlardan kaçınarak Yol
Haritası ve uluslararası hukuk kuralarına uymaları, Yahudi yerleşimlerin
durması, Gazze'deki ablukanın sona ermesi, Gazze'den İsrail'e yönelik roket
saldırılarının durması gibi olumlu adımların atılması ve son olarak uluslararası
toplumun iki tarafı desteklemesi.''
Genel Sekreter Ban, bu kapsamda Orta Doğu Dörtlüsü'nün gelişmeleri yakından
takip ettiğini ve Filistin tarafının 24 ay içinde devlet kurmaya yönelik
çalışmalarına da güçlü destek verdiğini belirtti.
Filistin Yönetimi Başbakanı Selam Feyyad ile görüşmesi ve sonra kendisiyle
birlikte bölgede yaptığı turda, Batı Şeria'da Filistinlilerin topraklarının daha
fazlasını kullanabilmelerine izin verilmesinin önemini gördüğünü ifade eden Ban,
Filistinlilerin ekonomik ve sosyal kalkınmalarının önünde engeller bulunduğunu,
bu engellerin hafifletilmesi konusunda İsrailli yetkililere çağrıda bulunduğunu
belirtti. Batı Şeria'da bulunduğu sırada 20 yaşından küçük 4 Filistinli gencin
İsrailli askerler tarafından öldürülmesinden de büyük üzüntü duyduğunu ifade
eden Ban, İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak'ın kendisine İsrail'in olayı
soruşturacağı güvencesini verdiğini de bildirdi.
''Yahudi yerleşimleri kabul edilemez"
Evlerinden çıkartılan iki Filistinli aile ile de görüştüğünü kaydeden Ban,
Yahudi yerleşimlerinin yasa dışı olduğunu ve bölgede gerilime yol açtığını
vurguladı. Ban, bölgede 20 yeni yerleşim biriminin inşa edilmesine dün onay
veren İsrail tarafının bu açıklamasının ise ''kabul edilemez'' olduğunu söyledi.
Gazze'de yıkılmış binaların halen öylece durduğunu, yoksulluğun devam ettiğini
belirten Ban, ''Gazze'deki Filistinliler bana Gazze'nin kapalı tutulmasının
ahlaken kabul edilemez olduğunu ve ters teptiğini söylediler, ve ben onlara
katılıyorum'' dedi.
Gazze'de özellikle çocukların durumumun ve geleceklerinin kendisini
endişelendirdiğini kaydeden Ban, ''Gazze'de nüfusun yarısından fazlası 18 yaşın
altında. Daha çok okul açmamız gerek. Onların eğitim hakları var ve biz inşaat
malzemelerinden yoksunuz'' dedi. Ban, bu kapsamda İsrail'in BM'nin Gazze'deki
insani yardım projelerine en sonunda onay verdiğini hatırlatarak, bunun ilk adım
olduğunu, ancak İsrail tarafından daha atılması gereken çok adım olduğunu
söyledi.
İsrailli yetkililerle görüşmesinde ise İsrail Başbakanı Binyamin
Netanyahu'nun Doğu Kudüs'teki yeni yerleşimlerin inşaatını dondurmayacağını
yinelediğini bildiren Ban, İsrailli yetkilerin kendisine güney Lübnan'da
Hizbullah'ın hızla silahlandığına inandıklarını ve İran'ın nükleer programı
konusunda endişe duyduklarını aktardıklarını da belirtti.
Ban, İran konusunda
İsrail'in endişesini paylaştığını ifade ederek, uluslararası toplumun da bu
konunun çözülmesini istediğini ve bu yönde devam eden diplomatik bir sürecin
bulunduğunu hatırlattı.
Genel Sekreter Ban, toplantının ardından gazetecilere de açıklama yaptı ve
onların sorularını yanıtladı. Doğu Kudüs'teki İsrail yerleşimlerinin
uluslararası hukuka göre yasa dışı olduğunu bir kez daha vurgulayan ve
yerleşimlerin derhal durması gerektiğini belirten Ban, Orta Doğu'da iki devletli
çözüm dışında bir başka çözüm olmadığını ve amacın nihai statüyle ilgili
sorunların 24 ay içinde çözülmesi olması gerektiğini dile getirdi.
Ban, bir soru üzerine, Filistin ve İsrail arasında ABD tarafından
yürütülmesine karar verilen dolaylı görüşmelere başlama konusunda ideal olarak
herhangi bir ön koşul olmaması gerektiğini, ve bu kapsamda bu süreci
zayıflatacak hiçbir tek taraflı adımın atılmaması gerektiğini belirtti. Arap
liderlerden de dolaylı görüşmeleri desteklemelerini isteyeceğini söyleyen Ban,
Kudüs konusunun nihai görüşmelerin bir parçası olduğunu hem Orta Doğu
Dörtlüsü'nün, hem BM'nin hem de uluslararası toplumun ''yüksek sesle''
söylediğini kaydetti.
|
