|
b>1) Yapı Malzemeleri Yönetmeliği 01.01.2007 tarihinden itibaren mecburi uygulamada!
08.09.2002 tarih ve 24879 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve yayımını müteakip 21 ay sonunda 08.06.2004 tarihinde yürürlüğe giren Yapı Malzemeleri Yönetmeliği’nin kapsamındaki yapı malzemelerinin tâbi olduğu geçiş dönemi, 18.02.2006 tarih ve 26084 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile 01.01.2007’ye kadar uzatılmıştır. Bu tarihten itibaren piyasaya arz edilen ilgili yapı malzemelerine CE işareti iliştirilmesi mecburidir.
2) CE işaretinin mahiyeti
Hakkında bir uyumlaştırılmış teknik şartname (Uyumlaştırılmış Standart veya Avrupa Teknik Onayı) yayımlanmış bulunan bir yapı malzemesine iliştirilen CE işareti, o ürünün Yapı Malzemeleri Yönetmeliği’nin bütün hükümlerini karşıladığını gösterir. CE işaretinin mahiyeti Yönetmelik Ek-III-4’te belirtilmektedir. CE işaretinin iliştirilmesini kapsayan şartları, işaretlemeyle beraberinde bulunması gereken ilave bilgileri ve AT uygunluk beyanı ile uygunluk belgesinin içeriğine ilişkin bilgiye Kılavuz Belge D’den ulaşılabilir.
3) CE kapsamına giren ürünler
ISI YALITIM ÜRÜNLERİ : (95/204/EC, 99/91/EC)
_ Camyünü, TS 901-1 EN 13162
_ Taşyünü, TS 901-1 EN 13162
_ Ekspande Polistiren (EPS), TS 7316 EN 13163
_ Ekstrude Polistiren (XPS), TS 11989 EN13164
_ Poliüretan, TS EN 13165
_ Fenol Köpüğü, TS EN 13166
_ Cam Köpüğü, TS EN 13167
_ Ahşap Lifli Levhalar, TS EN 13168
_ Genleştirilmiş Perlit (EPB), TS EN 13169
_ Genleştirilmiş Mantar (ICB), TS EN 13170
_ Ahşap yünü levhalar, TS EN 13171
Isı Yalıtım Sistemleri :
_Dış Cephe Isı yalıtım (mantolama) sistemleri, 97/556/EC, ETAG 004
_Yük taşımayan, Boşluklu Blok veya Panel Esaslı Yalıtım malzemeleri ve bazen Beton Sistemler, 98/279/EC,
_Yalıtım Malzemelerinden Yapılan Boşluklu Blok veya Plak Sistemler, ETAG 009
Membran ve Jeotekstil Sektörü :
_Membranlar (Bitümlü ve Sentetik), 99/90/EC,95/204/EC
_Çatılarda mekanik tespit ile uygulanan çatı yalıtım membranları, 98/143/EC, ETAG 006
Bitümlü Örtüler
_Çatılarda su yalıtımı uygulamaları, TS EN 13707
_Temellerde ve perde duvarlar, TS EN 13969
_Buhar dengeleyici uygulamaları, TS EN 13970
Sentetik Esaslı Su yalıtım örtüleri
_Çatılarda su yalıtımı uygulamaları TS EN 13956
_Temellerde ve perde duvarlar TS EN 13967
_Buhar dengeleyici uygulamaları TS EN 13984
Kiremit Altı Su Yalıtım örtüleri
_Çatı uygulamaları TS EN 13859-1
_Duvarlar uygulamaları TS EN 13859-2
Jeotekstiller, 96/581/EC
TS EN 13249, TS EN 13250,
TS EN 13251, TS EN 13252,
TS EN 13253, TS EN 13254,
TS EN 13255, TS EN 13256,
TS EN 13257, TS EN 13265,
Likit Uygulanan Çatı Su Yalıtım Sistemleri
98/599/EC, ETAG 005
CAMLAR:
Yalıtım Camı Üniteleri 2000/245/EC,
TS EN 572-9,
TS EN 12150-2,
TS EN 1279-5
ÇATI KAPLAMALARI:
Çatı Kaplamaları, Çatı Işıklıkları, Çatı Pencereleri ve İlgili Ürünler, 98/436/EC, 2000/553/EC,
TS EN 544 TS EN 544 (shingle),
EN 490, EN 492, EN 1304, EN 12326-1
Çimento Esaslı Sıva ve harçlar:
Yapı kimyasalları, Katkı malzemeleri 99/469/EC,
EN 934-2, EN 934-3, EN 934-4, EN 450-1, EN 12878,
Tamir ve Koruma Harçları 99/469/EC,
EN 1504-2, EN 1504-3, EN 1504-4, EN 1504-5
Yapıştırıcılar, 99/470/EC,
EN 12860, EN 12004
Dübeller
96/582/EC, 97/161/EC, 97/177/EC, 97/463/EC,
Dübeller (plastik, metal veya metal enjeksiyonlu)
ETAG 001, ETAG 002, ETAG 014
4) CE İşareti'nin alınması
Düşük riskli olduğu kabul edilen ürün grupları için direktifin temel gereklerine uygunluk, üreticinin kendisi tarafından ya kendi test imkanları ya da başka herhangi bir kurulusun imkanlarının kullanılmasıyla doğrulanabilmekte ve bu ürünler hakkında üreticinin düzenleyeceği uygunluk beyanı ile CE işareti, üretici tarafından ürüne iliştirilmektedir.
Yüksek riskli olduğu kabul edilen ürünlerin ise mutlaka, AT Resmi Gazetesi'nde adı yayımlanmış yetkili test ve belgelendirme kuruluşları tarafından doğrulanması gerekmektedir. Onaylanmış kurulusun bu incelemesine istinaden, üretici CE işaretini ürününe iliştirmektedir.
5)Yapı malzemelerinin tâbi olduğu teknik şartnamelerin öğrenilmesi
İlgili yapı malzemesinin tâbi olduğu uyumlaştırılmış standartların bir listesi, Bakanlığın 23.06.2004 tarih ve 25501 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) Kapsamında, Uygulanacak Teknik Şartnamelerin Yayımlanması Hakkında Tebliğ’in ekinde verilmektedir. Bu standartlara ilişkin bilgiler, AB Resmi Gazete’sinde yapılan yayımı müteakiben Türk standardı referans numaraları ile ve mecburi uygulama tarihleri ile birlikte yayımlanmaktadır. Standartların metinleri ise Türk Standartları Enstitüsü’nden temin edilmektedir. Yayımlanmış Avrupa Teknik Onayı Ortak Esaslarının İngilizce metinlerine, EOTA (Avrupa Teknik Onay Organizasyonu) web sitesinden ulaşılabilir. Bunların Türkçe metinleri ise ülkemizde bir Teknik Onay kuruluşu faaliyete geçtikten sonra bu kuruluş tarafından yayımlanacaktır.
6) Uyumlaştırılmış standartlar
Uyumlaştırılmış standartlar, ürünün kullanım amacına uygunluğunun tespitini amaçlar. Direktif için özel olarak hazırlanmıştır. İmalatçının, gerek ürün ve gerekse mevzuat ile ilgili tüm bilgi ihtiyacını karşılar. Bir uyumlaştırılmış standart yayımlandıktan sonra, ürünün piyasaya arzı CE işareti taşımasına bağlıdır. Halen yeteri sayıda uyumlaştırılmış Avrupa standardı yayımlanamamıştır. Ancak talimatı verilmiş olanlarla birlikte, sektörün genelini kapsayacak sayıda (600 civarı) yayımlanması planlanmaktadır.
7) Avrupa Teknik Onayı
Avrupa Teknik Onayı (ATO), tâbi olduğu bir uyumlaştırılmış AB standardı ve/veya ulusal standart bulunmayan yada AB Komisyonu tarafından standart hazırlanması öngörülmeyen malzemelere ilişkin olarak verilen kullanıma uygunluk belgesini ifade eder. Yeni ürünler (buluş, Ar-Ge) ve hakkında henüz bir standart bulunmayan ürünler için verilir. Bir “Onay Kuruluşu” tarafından verilir. 5 yıllıktır, yenilenebilir. ATO, ülkemizde Bakanlık tarafından görevlendirilecek ve uygunluk teyidini de gerçekleştirecek “onaylanmış kuruluşlar”ca verilecektir. Masrafları müracaatçı tarafından ödenecektir. Mecburi değildir.
8) Herhangi bir uyumlaştırılmış teknik şartnamenin kapsamına girmeyen ürünler
Yapı Malzemeleri Yönetmeliği ürünlere CE işaretinin iliştirilmesini öngörmesine rağmen, bu şart ancak ürün hakkında bir uyumlaştırılmış teknik şartname (uyumlaştırılmış standart veya Avrupa teknik onayı) olmasına bağlıdır. Bunların olmaması halinde ise Yönetmelik 7nci Madde’de öngörülen şartlarda uygulanabilen ulusal mevzuat geçerlidir. Buna göre, ülkemizde daha evvel yürürlüğe konulmuş ulusal mecburi standartlar geçerlidir. Bu amaçla hazırlanan “Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) Kapsamında Olup CE İşareti Taşıması Mecburi Olmayan Yapı Malzemelerinin Tâbi Olacakları Ulusal Düzenlemeler Hakkında Taslak Tebliğ” ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.
9) İlgili yapı malzemesinin uygunluk teyidi sisteminin öğrenilmesi
Hangi yapı malzemesinin hangi uygunluk teyit sistemine tâbi olduğu Avrupa Yapı Daimi Komitesi tarafından kararlaştırılır. Komisyon Kararı olarak AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanan bu tespitlerin bir listesi Bakanlıkça 22.06.2004 tarih ve 25500 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC) Kapsamındaki Malzemelerin Tâbi Olacakları Uygunluk Teyit Sistemleri Hakkında Tebliğ” ekinde yayımlanmıştır. Yönetmelik Ek-III-2’de tarif edilen bu sistemlerin ayrıntıları ve sistemler ile Onaylanmış Kuruluşlar arasındaki ilişki Kılavuz Belge K ile açıklanmıştır. Değişik uygunluk teyidi sistemlerinde, ilgili Onaylanmış Kuruluşların rolü de bu belge ile açıklamaktadır.
10) İlgili yapı malzemesinin uygunluk teyidinde istifade edilecek onaylanmış kuruluşların tespiti
Uygunluk teyidinde rol alan Onaylanmış Kuruluşlar AB’ye üye ülkeler, EFTA ülkeleri ve Türkiye tarafından görevlendirilmekte ve birbirlerine ve Avrupa Komisyonu’na bildirilmektedir. Görevlendirilmiş her bir Onaylanmış Kuruluşun Komisyon tarafından kendisine verilmiş bir kimlik numarası bulunmaktadır. Avrupa Komisyonu web sitesinde NANDO adıyla verilen hizmet kapsamında, kimlik numarası almış bütün kuruluşlara ait bilgileri yayımlamaktadır. Ayrıca, Bakanlık tarafından Yönetmelik kapsamında görevlendirilen kuruluşlar Resmi Gazete’de birer tebliğ ile duyurulmaktadır.
11) İmalatçının yapı malzemesi ile ilgili sorumlulukları
CE işaretinin duruma göre malzemeye, malzemeye iliştirilen bir etikete, malzemenin ambalajına veya malzemeye ait ticari belgelere iliştirilmesinden imalatçı sorumludur. Malzemelerin, teknik şartnamelerin gereklerine uygunluğunun ispatlanmasından imalatçı sorumludur. Uygunluğu beyan edilmiş malzemelerin teknik şartnamelere uygun olduğunun kabul edilmesi için Yönetmelik Ek-III-1’de belirtilen uygunluk kontrol metotlarından ilgili olanlarını yerine getirmek imalatçının sorumluluğundadır. Fabrika üretim kontrolü hakanda daha detaylı bilgi için Kılavuz Belge B’den istifade edilebilir.
12) İmalatçı ve dağıtıcının piyasaya arz ile ilgili sorumlulukları
Üretici, piyasaya sadece güvenli ürünleri arz etmek zorundadır. Üretici, güvenli olmadığı tespit edilen ürünün kendisi tarafından piyasaya arz edilmediğini veya ürünün güvenli olmaması halinin ilgili teknik düzenlemeye uygunluktan kaynaklandığını ispatladığı takdirde sorumluluktan kurtulur.
Bir ürünün güvenli kabul edilmesi için; ürünün bileşimi, ambalajlanması, montaj ve bakımına ilişkin talimatlar da dahil olmak üzere özellikleri; başka ürünlerle birlikte kullanılması öngörülüyorsa bu ürünlere yapacağı etkiler; piyasaya arzı, etiketlenmesi, kullanımı ve bertaraf edilmesi ile ilgili talimatlar ve üretici tarafından sağlanacak diğer bilgiler ve ürünü kullanabilecek risk altındaki tüketici grupları açısından değerlendirildiğinde, temel gerekler bakımından azami ölçüde koruma sağlaması gerekir.
Dağıtıcı, sahip olduğu bilgiler çerçevesinde, güvenli olmadığını bildiği ürünleri piyasaya arz edemez. Dağıtıcı, faaliyetleri çerçevesinde, ürünlerin taşıdığı riskler ve bu risklerden korunmak için alınması gereken önlemler hakkında ilgililere bilgi verir. Üreticinin tespit edilemediği durumlarda, yetkili kuruluşça belirlenecek süre içinde üreticinin veya malı tedarik ettiği kişinin kimliğini bildirmeyen dağıtıcı, üretici olarak kabul edilir.
Uygunluk işaretinin veya uygunluk değerlendirme işlemleri sonucunda verilen belgelerin tahrif veya taklit edilmesi, usulüne uygun olmadan kullanılması yasaktır.
13) Projeci, müteahhit, kontrol ve yapı denetçileri ile belediye fen elemanlarının yapı malzemesi ile ilgili sorumlulukları
Yapı işlerinde kullanılmak üzere piyasaya arz edilmesi hedeflenen yapı malzemelerinin, kullanım amacına uygun olması zorunludur. Bu nedenle, bu malzemelerin kullanıldıkları, monte edildikleri, uygulandıkları veya tesis edildikleri yapı işlerinin, gerektiği gibi tasarlanması, inşa edilmesi ve temel gereklere ilişkin yönetmelik ve şartnamelere tabi olması gerekir. Yönetmelik Ek-I’de verilen temel gerekler alanındaki yapı mevzuatının öngördüğü şartlar ile malzemenin CE işareti ile verilen performans kriterlerinin örtüştürülmesi ve buna göre seçilen malzemenin yapı işinde kullandırılması gerekir. Yapı malzemesinin üzerinde CE işaretinin bulunması ilgili yapı işinde kullanılması için yeter koşul değildir. Ayrıca, piyasada Yönetmeliğe aykırı olarak arz edilmiş ürünlerin tespit edilmesi halinde bunların Bakanlığa bildirilmesi gerekir.
14) Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nın yapı malzemesi denetçileri ile ilişkiler
İmalatçı ve dağıtıcı, denetim görevinin gereği gibi yürütülmesi için denetim elemanına görevi süresince uygun bir çalışma yeri sağlar. Uygun yer bulunamadığında veya denetime uygun koşullar oluşturulmadığında, denetim elemanının isteği üzerine yapı malzemesine ait tüm dosya ve belgeleri denetim elemanının çalışma yerine getirerek kendisine teslim eder. Dağıtıcı ve satıcıdan numune alınması halinde, numunenin bedeli imalatçı tarafından karşılanır. İmalatçı ve dağıtıcı, ilgili teknik düzenleme ve şartnamede belirtilen tüm belgeleri; bu belgeler kapsamındaki son yapı malzemesi yurt içinde üretiliyor ise üretildiği, ithal ise ithal edildiği tarihten itibaren ilgili teknik düzenleme ve şartnamede belirtilen süre, bu sürenin belirtilmemesi halinde on yıl boyunca muhafaza eder ve istenilmesi halinde denetim elemanına ibraz eder. İmalatçı ve dağıtıcı, denetim elemanının talep ettiği tüm bilgi ve belgeleri gizli de olsalar denetim elemanına sunar.
|
