Yapi.com.tr Sayfalarından 2012 Özeti

Afet Yasası ve Kentsel Dönüşüm

Bu yıla damgasını vuran ve İstanbul başta olmak üzere pek çok şehrin yapısına etki edecek olan konu halk dilinde “Afet Yasası” olarak bilinen “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun” oldu.  Yürürlüğe girerken de tartışmalara neden olan yasa resmen kabul edilerek uygulamaya kondu. Bu kapsamda ilk yıkım törenlerle 5 Ekim günü İstanbul’da yapıldı.  Yasa uygulamaya yönelik pek çok soru işaretiyle icra edilirken başta ranta dayalı kentsel dönüşüm projelerinin önünü açacağı nedeniyle pek çok sivil inisiyatifin ve akademisyenlerin eleştirilerine maruz kaldı. Depreme dayanıklı yerleşimlerinin önünü açması beklenen yasa nedeniyle olumlu bir biçimde gündeme gelen konular ise inşaat atıklarının geri dönüşümü, yeniden kullanımı gibi konuların yanısıra yapılacak konutların enerji verimli yapılması için gerekli altyapının oluşturulmasına yönelik çalışmaların da konuşulmasına vesile oldu. İnşaat sektörü, müteahhitlik hizmetleri , yapı malzemesi üretimi  açısından ise afet yasası ile yaşanacak kentsel dönüşümün ekonomik anlamda olumlu etkilerinin de beraberinde gündeme gelmesi beklenirken ortaya çıkan riskli yapı stoğunun yıkılarak yeniden yapımı için gerekli finansman ve kaynak da sorun olarak belirdi.

Büyükşehir Yasası

İçişleri Komisyonu’nda kabul edilen, 13 ilin büyükşehir olmasını ve 29 ilde İl Özel İdareleri’nin kapatılmasını öngören “5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu” 12 Kasım’da Belediyeler Genel Kurulu’nda kabul edildikten sonra, 5 Aralık’ta Cumhurbaşkanı tarafından onaylandı.

Taksim Yayalaştırma Projesi, Haliç Metro Köprüsü ve Yenikapı projeleri +Kanal İstanbul

Bir başka önemli konu da “ulaşım” projeleri üzerinden kentsel mekâna, siluete, kültürel mirasa yapılan müdahalelerdi. İstanbul’a 3. Boğaz Köprüsü, Yenikapı yarışması, Haliç Metro köprüsü ve Taksim yayalaştırma projesi en çok tartışılan konuların başında geldi. İstanbul merkezli gibi görünen bu konular aslında kamusal alana yapılan müdahalelerin demokratik ve katılımcı bir yöntemle ele alınması ve bunun ülke genelinde yaygınlaşması açısından önem arz eden ancak ne yazık ki bugüne kadar gelen süreçte bu şekilde çözülemeyen sorunlara dönüştüler. Karar veriliş ve yapım süreçleri eleştiri toplayan bu projelerden yarışma yoluyla elde edilmesi düşünülen Yenikapı Transfer noktası bu anlamda ötekilerden ayrışsa da seçilen üç projeden hangisinin uygulanacağı yılsonuna geldiğimizde hala muğlaktı. Zaten denizin doldurulmasıyla üzerinde dev bir meydan yapılması planı (270.000 m2büyüklüğünde 800.000 kişilik bir miting alanı) da yarışma projesinin önüne geçti. Taksim Yayalaştırma Projesi pek çok sivil toplum örgütünün tepkisini çekerken en çok gündemi meşgul eden konulardan biri olmaya devam ediyor. Proje yalnızca ulaşım projesi olmasının ötesinde meydanın ve Gezi Park’ın kullanımıyla ilgili getirdiği önerilerle de eleştiri topluyor. Gezi Parkı’nda eski Taksim Topçu Kışlası’nın “tıpkı” yapımı bir AVM’nin inşası planlanıyor. UNESCO Dünya Miras Merkezi ve ICOMOS (Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi) ortak heyeti, Kasım ayında, inşaatı devam eden Haliç Metro Geçişi Köprü Projesi’ni incelemek için İstanbul’a geldi. Köprünün, başta Süleymaniye Camisi olmak üzere, UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde kayıtlı olan Tarihi Yarımada’nın görüntüsünü bozduğu daha önceki komite raporlarında belirtilmişti.  Öte yandan 2011’de Çılgın Proje olarak Başbakan tarafından ortaya atılan Kanal İstanbul projesinin de uygulanmayacağına yönelik hiçbir işaret verilmedi 2012’de…

İstanbul’un 3. Havalimanı nerede?

Planlarda bulunmaması bir yana İstanbul’a yapılması öngörülen  3’üncü havalimanı için seçilen yer de tartışmalı konulardan biri oldu 2012’de.

İnönü Stadyumu Yıkılacak, İstanbul AKM restore ediliyor, Ankara AKM’nin geleceği meçhul…

2012 Mayıs ayının son haftasına girerken ‘Endüstriyel Miras’ kapsamında tescilli tarihi Şişli Likör Fabrikası ‘korunmak’ üzere tümüyle yıkılırken yıl boyu yıkılıp yıkılmayacağı gündemi meşgul eden İnönü Stadı’nın yıkımına ilişkin yılın son kararı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın''stat, mevcut yerinde yıkılıp yeniden yapılacak'' şeklinde oldu. 2010 Avrupa Kültür Başkenti İstanbul’un en önemli projelerinden olan AKM’nin -yıkılmadan- yenilenerek açılması 2012’de de gerçekleşemedi, umutlar 2013’e kaldı. Atatürk Orman Çiftliği arazileri parçalanarak satılırken Ankara AKM’de –resmi olarak duyurusu yapılmasa da- 2012’de yıkılmak istenen yapılar arasında yerini aldı.

Cami: “büyük, daha büyük, en büyük”

Kadıköy Göztepe’de 7 yıl önce mahkeme kararıyla yapımı durdurulan cami projesi, Danıştay’ın bozma kararının ardından İBB Meclisi’nde oy çokluğuyla yeniden kabul edildi. Taksim’e cami projesi de her yeni cami ile gündeme taşınırken Çamlıca Tepesi’ne yapılacak caminin hem elde ediliş biçimi hem de konumu ciddi tartışmalara yol açtı. Açılan yarışmada birinci proje seçilemezken 2 ikinciden bir tanesine karar verildi. Buna paralel olarak cami mimarisi de yıl boyunca yapılan sempozyumlar ve konferanslarda en popüler konu başlıklarından birini oluşturdu.