|
Hükümet, özel sektör yatırımlarını artırmak amacıyla Türkiye
için yeni bir model denemeye hazırlanıyor. Bugüne kadar yap-işlet,
yap-işlet-devret, işletme hakkı devri gibi yöntemlerle özel sektörü
yatırımlara çekmeye çalışan hükümet, yeni dönemde özel sektöre
“yap-kirala” diyecek.
DPT’nin üzerinde çalıştığı yeni sistemin kamu finansmanı
olmadan iş ve istihdam yaratması hedeflenirken, özellikle Güneydoğu ve Doğu
Anadolu bölgesindeki yatırımlardan başlanması planlanıyor. Yeni modelde, DPT
koordinatörlüğünde, DHMİ ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın
etkin olacağı bir sistem planlanıyor. Buna göre, hükümet, hastane, okul, yol,
köprü gibi yatırımları özel sektöre yaptıracak ve belli bir süre boyunca bunları
özel sektörden kiralayacak. Özel şirket, yaptığı yatırıma göre belirli mal ve
hizmet birimlerini kendisi işletebilecek.
Çalışmanın detayından da ilginç unsurlar ortaya çıkıyor. Buna göre devletin
uhdesindeki yaşlı ve kimsesiz çocuk bakımevlerinin de yeni sistemde özel sektöre
yaptırılıp, kamu tarafından kiralanması gündeme gelecek. Aynı şekilde özel
sektöre yaptırılıp, kiralanacak ceza ve tutukevleri de gündemde...
Ödenek ayrılmayacak
DPT’den ve Özelleştirme İdaresi
Başkanlığı’ndan alınan bilgilere göre, “yap -kirala”
döneminin en önemli özelliğinin kamunun, belirlenen zorunlu yatırımlar için bile
ödenek ayırmak zorunda kalmaması olacak. Buna göre özel sektör firmaları,
kendilerine verilecek Hazine arazisi üzerinde, belirlenen yatırımı, kendisi
finanse ederek yapacak. Ancak bunu yaparken, devletle belli bir yıl için
(örneğin en fazla 49 yıl) kiralama anlaşması imzalayacak. Tamamlanan yatırım
belirlenecek süre boyunca ilgili idare tarafından kiralanacak. Yatırımın
mülkiyeti kira dönemi sonunda sözleşmeye göre kamuya geçecek. Bu yöntemle özel
sektörü yatırım yapmaya çekmek için şirkete “Hazine garantisi”
niteliğinde bazı garantiler verilebileceği de belirtiliyor.
Özel sektör karakol da yapabilir cezaevi de ama kendi
işletemez
Konuyla ilgili bilgi veren Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz, yeni
sistemle ilgili yasa taslağının son aşamaya geldiğini, birkaç ay içerisinde
Bakanlar Kurulu’na sunacaklarını söyledi. Yılmaz, bu sistemle özel sektörün
karakol hatta cezaevi dahi yapabileceğini ancak bunları kendisinin
işletemeyeceğini ifade etti.
DPT Müsteşar Yardımcısı Cüneyt Düzyol da yeni taslakla
ilgili bilgi vererek, yeni sistemde bugüne kadar uygulanan yap-işlet,
yap-işlet-devret ve işletme hakkı devri yöntemlerinin dışında “yap-kirala”
denilen yeni bir yöntem tarif edildiğini söyledi. Yeni düzenlemeyle getirilecek
sistemin mevcut tesisler yerine yeni tesislerin kurulması, mevcut tesislerin
rehabilitasyonu ve yenilenmesini de kapsayacağını belirtti. Düzyol, modelle
mevcut varlıkların restorasyonu, kiralanmasının yanı sıra bakım ve onarımlarının
yapılabileceğini ifade etti.
|
