“Kültürel turizm, deniz-güneş-kum turizminin tahribatını durduracak
seçenektir. Kentlerimizin tarih ve kültür zenginliği, turizmin belli bölgelerde
değil, tüm yörelerimizde gelişmesini sağlayacaktır.”
Bu değerlendirme, ziraat yüksek mühendisi Tekin Bayram,
halkla ilişkiler uzmanı Fadime Öncü ve arkeolog Ercan
Kafafçı’nın imzalarını taşıyan “Yalvaç Turizminin
Geliştirilmesine Yönelik Sorunlar ve Çözüm Önerileri” başlıklı raporda
yer alıyor. Aynı zamanda belediye başkanı olan Tekin Bayram, son seçim zaferine
de katkısı olduğu anlaşılan “halkla birlikte çok yönlü turizm” hedefi için
şunları söylüyor: “Turizm yatırımcısı sadece kendi kazancını gözetiyor. Biz ise
herkesin kazanmasını, tüm kültür ve doğa değerlerimizin turistlerle
‘evsahibi-konuk’ anlayışıyla paylaşılmasını öngörüyoruz.”
Bu anlayıştan doğan “Yalvaç Kültürel-Doğal Değerlerin Korunması,
Geliştirilmesi ve Turizmin Çeşitlendirilmesi Projesi”ni önceki görev
döneminde başlatan Bayram başkan, kentin bitişiğindeki antik “Pisidia
Antiokheia”nın, belediye olanakları ve işçileriyle kazılarak gün
ışığına çıkarılmasını da sağlamıştı… 2000’de Tarihi Kentler Birliği’nin
(TKB) kurucuları arasında yer alan, kültürel mirası sahiplenmesiyle
TKB’den ve Mimarlar Odası Antalya Şubesi’nden ödüller alan Bayram, 2004 yerel
seçimlerinde büyük destek sağlanan “iktidar partisi adayı”na başkanlığı devretse
bile 2009’da yeniden seçildi. “Bıraktığı yer”den sürdürdüğü projesinin doğal ve
kültürel “hazine”lerini şöyle özetliyor:
Hıdırlık (Hıdrellezin kutlandığı çamlık), Hisarardı (küçük şelaleleriyle
eko-köy turizmine uygun), Hoyran Gölü (halk plajı var; karavan-kamp turizmine
açılabilir), Gemen Korusu (tarih ve doğanın bütünleştiği yer), Akar-Donar,
Değirmen Önü ve Ayı İni mağaraları...
Kültürel değerler
Yalvaç’ta, özellikle “halkın turizme katılması” ve “tarihsel mirasın
yaşatılarak turizmle buluşturulması” hedeflerine kaynak oluşturan kültürel
değerler ise şöyle özetleniyor:
Pisidia Antiokheia Antik Kenti: Roma’nın Pisidia bölgesine
başkentlik yapan surlarla çevrili kentte Aziz Paul ilk vaazını vermiş...
Men Kutsal Alanı: Antiokheia’ya 5 km’deki Gemen Korusu’nda,
Anadolu tanrılarından Men için yapılmış tapınak ve yapılardan oluşuyor..
Yalvaç Müzesi: 1966’da açılan kent merkezindeki müzede
prehistorya galerisi, klasik salon, etnorafik salon bulunuyor...
Limnia Adası: Meryem Ana Manastırı’nın da bulunduğu ada
Yalvaç’a 25 km’deki Hoyran Gölü’nde...
Kaya Mezarları; Hoyran Gölü’ne dik inen, üçgen alınlığıyla
tapınağı andıran kayalıklardalar… Bizans kilise olarak kullanmış.
Camiler: 14. yüzyıla ait Devlethan Camisi ile Osmanlı’nın
Leblebiciler ve Hamidiye camileri kentin tarihi anıtlarından...
Geleneksel Mahalle Taş Fırınları: Kalın kerpiç duvarlarla
inşa edilmiş mahalle fırınlarında, fırıncıya 15 ekmek pişirmesi karşılığında 1
ekmeğin verildiği geleneksel üretim sürdürülmektedir…
Eski Osmanlı Hamamı: Restorasyonuna başlanacak...
Emir Ahmet Türbesi: Çınaraltı’ndaki Yalvaç Bey (Demirciler)
Bedesteni’nde...
Tarihi Yalvaç Evleri: Kerpiç ve ahşap evlerin özgün
bölümlerine hayat, samanlık, hanay, köşk, baş oda, döner oyma..
denilmektedir.
Çınaraltı: 800 yaşındaki anıt ağacın etrafında Medrese,
Hamam ve Devlethan Camisi ile dokuz kahvehane bulunuyor.
Eski Deri Fabrikası: 1924’te Cumhuriyetin ilk 125
şirketinden biri olarak kurulan fabrikanın kadın ortakları da vardı; otel olarak
restorasyonu düşünülüyor...
Miryakefalon Savaşı: Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan ile
Bizans İmparatoru Manuel Komninos arasında 1176’da olan savaş, 1071 Malazgirt
Zaferi’nin ardından Anadolu’yu tümüyle Türk yurdu kılmış...
Yöresel Yemekler: Keşkek, hamursuz, su böreği, güllaç, camız
(manda) kaymağı, kesmik baklavası, bulamaç çorbası, borani, gölle ve ovmaç,
sülüklü, sıyırma, çılbır, dovga, göce, miyane çorbaları...
Dokuma Sanatları: Halı, kilim, haba, çuval..
Örgü İşleri: Eski Türk motifleriyle çorap, patik, küçük
heybeler, eldiven, mushaflık, geri (kıl haba), ipçilik (kendirden yapılan ip),
çarpana, bel boncuğu, ziliflik..
Maden Sanatı: Sıcak demircilik, bakırcılık, kalaycılık..
Ağaç İşleri Sanatı: Minyatür at arabası ve kağnı,
oymacılık..
Yöresel Kıyafetler: Bindallı, işlemeli göğnek, fistan,
şalvar, delme, üç etek, uçlu fes, pontur (yöresel pantolon)..
Dekoratif Yapma Bebek: Anadolu Kız Meslek Lisesi’nin yöresel
kıyafetli kitre bebekleri..
Deri Sanatları: Ham deri, deriden hediyelik eşyalar..
Gelenekler ve Anlatımlar: Pazartesileri belediye
hoparlöründen “pazar duası”, kız isteme, kına gecesi, doğum âdetleri, oda
yakması, hasır yakma gibi gelenekler sürdürülüyor...
Toplumsal Şölenler: 6 Mayıs’ta Hıdırlık’ta Hıdrellez
şenlikleri, 1992’de başlayan Pisidia Antiokheia Kültür Turizm ve Sanat
festivali…
Doğada yaşam: Parklar, mesire yerleri, avcılık alanları...
kentin geçmişini ve değerlerini tanıtan “anlatan meydan”, eski mimari dokusuyla
Yalvaç mahalleleri, Çınaraltı yaşamı...
Yalvaçlılar, bütün bu “yerel” değerleriyle buluşmak; tarih, kültür ve doğa
zenginlikleriyle birlikte yaşamak isteyenleri “geleneksel Anadolu
konukseverliği”yle ağırlamak için sabırsızlanıyorlar…
|