Detroit'teki emlak fırsatını kentin köklü sakinleri de
değerlendiriyor. Detroit Lawley sokağında oturan Jim
Feltner '40 yıldır Detroit'te oturuyorum. 100 bin dolar olan evler
şimdi 20 bin dolardan fazla etmiyor. 10 tane kiraya vermek üzere ev satın aldım'
diyor.
Dünya otomotivinin kalbi Detroit’te atıyordu. Ta ki dünyayı kasıp kavuran
küresel krize kadar... Krizden büyük yara alan otomotiv devlerinin birbir
devrilmesi ve işsiz kalan binlerce kişinin şehri terketmesi ile Detroit,
‘hayalet şehir’ oldu. Ama “Krizler yeni fırsatlar yaratır” diyen Türk
yatırımcılar boş durmadı, yeni ismi, bomboş sokakları, evleri, alışveriş
merkezleri, otelleri ile terkedilmiş şehir Detroit’te gayrimenkul avına çıktı.
Birçok Türk yatırımcı Detroit’te 7.500-10 bin dolara kadar gerileyen daireleri
topluyor.
Kentte 33 bin boş ev var 1800’lü yıllarda un değirmenlerinin işletilmesi ile
büyümeye başlayan Detroit, 19. yüzyılın sonlarında gelişmiş imalat sanayii ile
otomotiv sektörünü kendine çekti. Ford, General
Motors ve Chrysler gibi dünya devlerinin kalbi haline
gelen Detroit, kriz öncesi 15 trilyon dolarlık ABD ekonomisinin yüzde 10’unu
elinde tutuyordu. Ancak kriz Detroit’i yıkıp geçti. Otomotiv devleri bir bir
devrilirken, ‘işçi kenti’ olarak tanınan Detroit, bir anda ‘hayalet şehire’
dönüştü. İşsiz kalan binlerce kişi Detroit’i terk etti. Şu anda Detroit’te 33
bin 500 boş, 91 bin de terkedilmiş ev var. Bundan birkaç yıl öncesine kadar
150-200 bin dolar piyasalı olan evler şu anda ortalama 10 bin ila 12 bin dolara
satılıyor.
Dibe vurmuş olsa da dünya otomobil üretiminin başkenti yine de gelecek
vaadediyor. Otomotiv firmaları eski güçlerine kavuşmak için gayret gösterirken,
kent eski zenginlik kaynağı tarımı yeniden canlandırma peşinde. Yatırımcılar da
bu nedenle dibe vurmuş kente yatırım yapmaya çekinmiyor. Hatta bunu fırsat
olarak görüyor.
Türkler de bu yatırımcılar arasında öne çıkıyor. 49 ülkede ofisleri bulunan
ABD’li gayrimenkul danışmanlık şirketi Coldwell Banker Türkiye sorumlusu
Tolga Güven, “Detroit’te Amerikan otomotiv endüstrisinin kriz
yaşamasıyla birlikte daire fiyatları 10.000 dolara kadar inen bölgeler var.
Bankalar işçilerden boşalan evleri parasına bakmadan satıyor. Bu nedenle
Detroit’ten ev almak Türk yatırımcılar arasında yeni bir trend. Son dönemde
buradan ev alan Türkler dikkat çekiyor” diyor. Alım trendleri değişti 2008
yılındaki küresel finansal krizden sonra tüm dünyada gayrimenkul alım satım
trendlerinin ve tüketici davranış biçimlerinin radikal değişikliğe uğradığını
belirten Güven, şu açıklamayı yapıyor: “Özellikle 2008 öncesi suni şekilde
şişirilmiş fiyatlar çok aşağılara geldi. Bu dönemde Türk yatırımcılar özellikle
Kuzey Florida’da yeni gelişen Daytona Beach bölgesine ve Detroit’e ilgisi
yüksek.”
Sotheby’s Gayrimenkul Türkiye Genel Müdürü Arman Özver de
Türk yatırımcıların özellikle ABD’de gayrimenkul yatırımlarının arttığını
açıklıyor. Özver, “Yurtdışında gayrimenkul alanlar özellikle iş dünyasının ya da
sanat dünyasının önemli isimleriydi. Şimdi ise inen fiyatlar nedeniyle her
kesimden yurtdışında gayrimenkul alan var” açıklamasını yapıyor.
Gayrimenkul yatırımının yıldızları
Miami: Havası Antalya’ya benzediği için ve aynı zamanda
kozmopolit yapısı itibariyle tipik bir Amerika şehri olmaması sebebi ile çok
popüler. Kira getirisi yüksek olmadığı için daha çok kişisel kullanım için satın
alınıyor. Türkler özellikle lüks yazlık konutlara ilgi gösteriyor. En çok ilgi
gören bölgesi de South Beach. Burada 65-70 metrekareli evler 35 ila 75 bin dolar
arasında satılıyor.
New York-Londra:
Yüksek ve garantili kira getirisinden dolayı tercih ediliyorlar. İki şehrin
de dünyanın finans merkezleri olması nedeniyle evler beyaz yakalı çalışanlara
yüksek rakamlara kiraya veriliyor.
ABD’de satın alma prosedürleri ABD’de ev satın alma belli prosedürlere bağlı
ve satış yapabilmek ancak belli bir zaman diliminden sonra gerçekleşebiliyor. Bu
süreç için de profesyonel bir gayrimenkul firmasından danışmanlık alınması
işleri kolaylaştırıyor. Prosedürler ise şöyle: Ev seçimi yapıldıktan sonra
teklif veriliyor. Evin satılabilmeye uygunluk raporu alındıktan sonra depozito
yatırılıyor. Depozito gayrimenkul firmasının açtığı hesaba yatırılıyor. Para
bloke durduğu için alıcı elleyemiyor. Satış sözleşmesi imzalanıyor. Mirasçılar
belirleniyor ve onlar adına banka hesabı açılıyor. Satış onaylanınca para
transferi yapılıyor. Bu süreç 6 ayı bulabiliyor.
Dubai’den bir yılda 20 milyon dolarlık ev aldık
Türklerin son dönemde yurtdışında alıma geçtiği bölgelerden biri de Dubai.
Kriz öncesi tüm dünyanın dikkati ihtişamlı mimariler ve adım başı yükselen dev
lüks inşaatlar nedeniyle Dubai’nin üzerindeydi. Ortadoğu’nun parlayan yıldızı
olarak lanse edilen Dubai’de kriz nedeniyle 300 milyar dolarlık inşaat projesi
iptal edildi ya da askıya alındı. Son 12 yılda 200 milyar dolara baştan inşaa
edilen Dubai, 170 milyar dolara yakın dış borcu ile baş başa kaldı. Dubai, yarım
kalan inşaatlar ve çekilen şirketler nedeniyle bugün adeta eski günlerinin
gölgesinde yaşıyor. Ama Dubai bireysel yatırımcılar için hala cazip fırsatlar
taşıyor. “İnşaat batmış olabilir ama bu Dubai battı demek değil” diyen uzmanlara
göre gayrimenkul yatırımları için Dubai şu anda biçilmiş kaftan.
Coldwell Banker Türkiye sorumlusu Tolga Güven, son 1 yıl içinde geri çekilen
fiyatları fırsat bilen Türkler’in 20 milyon dolarlık konut satın aldığını
açılıyor. Dubai’nin uçuş sıklığı ve kriz ile düşen fiyatların etkisiyle Türkler
için cazip bir tatil destinasyonu haline geldiğini belirten Güven, “Dubai konut
için prestijli bir bölge haline geldi” diyor
|