BR> RESTORASYON ÇALIŞMALARI
Mimar
Hatice Karakaya başkanlığında ekibin yaptığı restorasyon çalışmalarıyla
Yeni Cami Hünkar Kasrı'nın ömrüne 400 yıl daha eklendiği
belirtiliyor.
Yeni Cami inşaatını izlemek için Hatice Turhan
Sultan tarafından yaptırılan Hünkar Kasrı, ramazan
aylarında, padişahların cami ziyaretlerinde, değişik zamanlarda dinlenme amacı
ile de kullanıldı. 1663'te yaptırılan Yeni
Cami'ye geçit ile bağlı bulunan Hünkar Kasrı, yüzyıllar boyunca hem
hırsızlar tarafından adeta yağmalandı, hem de doğa koşullarına yenik
düştü.
Çalışmalar kapsamında sanat tarihi uzmanları tarafından dönemin en
önemli ve günümüze kalan tek örnek eseri sayılan kasra, çinili ocakları,
duvarları kaplayan çini panoları, ahşap işçiliği, vitrayları, pencereleri, sedef
kakmalı kapıları yeniden kazandırıldı.
Restorasyon çalışmaları doğal
dokusuna sadık kalınarak gerçekleştirildi. Bunun için sanat tarihi, çini,
tezhip, yapı statiği gibi uzmanlık alanlarından profesörler, danışma kurulu ile
birlikte 50 kişilik ekip çalıştı. Hünkar Kasrı'nın gelecek birkaç ay içerisinde
halka açılacağı öğrenildi.
Kasrın girişinde ''Tahtırevan
yolu'' adı verilen rampanın altında 5 oda, kasrın altında ise büyük bir
mekan içinde şerbethane denilen bölüm bulunuyor.
Çatıdan zemine detaylı
bir restorasyon sürecinden geçen yapıda önce çatı takviyesi gerçekleştirildi.
Özelliğini yitiren ahşap çatının üst kaplaması ve taşıyıcı sistemin ahşapları
değiştirildi.
Hünkar Kasrı'nın taşıyıcı sistemindeki ağır hasar
restorasyon ile ortadan kaldırıldı. Buna bağlı olarak yatay, düşey, diyagonal
ahşap bağlantı elemanlarında da bir güçlendirme yapıldı.
Ahşap özelliğini
kaybeden kısımlar elden geçirildi. Eksik kapı ve kepenklerin yerine yenileri
yapıldı. Bunun için aynı cins ahşap kullanıldı. Ahşaplar sıcak tutkalla
yapıştırılıp, ahşap çivilerle bütünleştirildi. Üzerindeki eksik sedefler,
kaplamalar onarıldı. Filatolar ve abanoz kaplamalar da dahil ilaçlanıp,
cilalanarak yerlerine takıldı.
Hünkar Kasrı'nda, ''Edirnekari''
denilen ahşap üzeri kalem işi desenler de onarıldı. Üzeri yağlı boya
kaplanmış çok sayıdaki ''Edirnekari'' özel bir çalışma ile temizlendi, orijinal
desene ulaşıldı. Ahşap yüzeylerde yer alan kurt delikleri ise uzmanların
önerdiği bir kimyasal madde enjeksiyonuyla dolduruldu. Restorasyon kapsamında
döşemeler de elden geçirildi.
ÇİNİLER
Çalışmalar
kapsamında duvarlardaki ahşap taşıyıcı sistem onarıldı. Ahşap konstrüksiyon
üzerindeki çini yüzeylerinin tamamı silinerek numaralandırıldı. Üzerindeki
çatlak ve kırıklar çizimlere işlendi ve özenle sökülen çiniler şehir suyu ve saf
suda bekletildi. Son aşamada ise tuzlarından arındırılan çinilerin kırıkları
yapıştırılarak yerlerine monte edildi.
Kasrın çalınan çini panolarının
yeri Londra'da bir müzayede hazırlığı sırasında tespit edilmiş ve İstanbul'a
geri getirilmişti.
Restorasyon için binayı taşıyan 5 metrelik meşe
karkaslar Kırklareli'nde bulundu. 3 ay derede bekletilen meşe karkaslar 2 yıl da
kasrın içinde kurutulmaya alındı. Daha önceki restorasyonlarda kırılmış çiniler
tek tek biraya getirildi ve 50 orijinal çini tekrar hayata
kazandırıldı.
Kasırda, yaklaşık 11 bin çini, 31 çini pano, 45 farklı
desende tek çini, 14 tipte çini bordür bulunuyor.
Padişaha ait baş oda ve
sofanın duvarlarını çiniler üzerinde padişaha övgü olarak yazılmış 24 beyitlik
bir kaside süslüyor.
Hırsızların Hünkar Kasrı'na gösterdikleri yoğun ilgi
nedeniyle restorasyon başlamadan önce 32 kamera devreye girdi. Kasrın içinde ve
dışında kör nokta bırakmayacak şekilde yerleştirilen kameraları, İTO güvenlik
ekibi 24 saat izledi. Kasrın giriş noktalarındaki alarm sistemleri İTO
güvenliğini ve polisi uyaracak şekilde programlandı. Kasra, su sisiyle yangın
söndürecek yaklaşık 700 milyon TL'lik bir yangın söndürme sistemi de konuldu.
(AA)
|