|
İstanbul Sanayi
Odası'nın (İSO) 43 yıldır aralıksız olarak hazırladığı ve İSO
Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük tarafından açıklanan
'Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu' araştırmasının
2010 yılı sonuçlarına göre, satış vergileri hariç net üretimden
satışlar alanında 20 milyar 819 milyon 67 bin 10 lira ile
TÜPRAŞ birinci sırayı alırken, bunu 9 milyar 740 milyon 496 bin
745 ile EÜAŞ, 6 milyar 4 milyon 819 bin 331 lira ile
Ford Otomotiv izledi. TÜPRAŞ, sıralamada 2010 yılında ilk
sırada yer alırken, toplam üretimden satışlar içerisindeki payı yüzde 7,4'ten
yüzde 8,2'ye yükseldi.
İSO 500 içerisinde ilk
10 kuruluş arasında tek kamu kuruluşu EÜAŞ oldu. EÜAŞ 2009
yılındaki yerini geçen yıl da korudu. 2009 yılında altıncı sırada bulunan
Ford Otomotiv 2010 yılında üçüncü sıraya yükseldi.
Dördüncü
sıradaki kuruluş bir önceki yıl üçüncü olan OYAK Renault
olurken, bu şirketi TOFAŞ takip etti. 2010 yılında önceki yıla
göre bir sıra gerileyen Arçelik altıncı sırada bulunurken, yedinci sırada
Aygaz, sekizinci sırada ERDEMİR, dokuzuncu
sırada İÇDAŞ Çelik, onuncu sırada ise İSDEMİR
yer aldı.
Sonuçlara göre, 2010 yılında ilk 15 sanayi kuruluşu içinde bir
kamu, 14 özel kuruluş yer aldı.
En
fazla kar eden kuruluşlar
Araştırmaya
göre, 2010 yılında 2009'da olduğu gibi en fazla kar eden kuruluş 4 milyar 850
milyon 920 bin 203 lira ile EÜAŞ oldu. En fazla kar eden kuruluşlar arasında
Türkiye Petrolleri A.O. 1 milyar 297 milyon 369 bin 534 lira ile ikinci sırada
yer alırken, vergi öncesi dönem karında açık ara ile ilk iki sırayı kamu
kuruluşları aldı. Üçüncü sırada 929 milyon 422 bin 37 lira ile TÜPRAŞ
bulunurken, dördüncü sırada Ford Otomotiv, beşinci sırada Philsa Philip Morris
Sabancı, altıncı sırada Eti Maden İşletmeleri yer aldı. Listenin yedinci
sırasında Anadolu Efes Biracılık, sekizinci sırasında Arçelik, dokuzuncu
sırasında OYAK Renault, onuncu sırasında ise Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu
yer aldı. En fazla kar eden ilk 10 kuruluş arasında 4 kamu kuruluşu bulunurken
bu sayı 2009'a göre bir adet arttı.
İhracatın şampiyonyu OYAK
Renault
Son yıllarda olduğu gibi 2010
yılında da İSO 500 kapsamında en fazla ihracat yapan ilk on kuruluşun tümü özel
sektör kuruluşları oldu.
2010 yılında 2009 yılında olduğu gibi en fazla
ihracat yapan kuruluş 3 milyar 236 milyon 949 bin dolar ile OYAK Renault
olurken, ikinci sırada 2 milyar 849 milyon 93 bin dolar ile TÜPRAŞ, üçüncü
sırada ise 2 milyar 643 milyon 720 bin dolar ile Ford Otomotiv yer aldı.
Listenin dördüncü sırasında TOFAŞ, beşinci sırasında ise Arçelik bulunuyor.
Altıncı sırada isminin açıklanmasını istemeyen bir kuruluş yer alırken, yedinci
sırada Vestel, sekizinci sırada İÇDAŞ, dokuzuncu sırada Petrol Ofisi, onuncu
sırada da Habaş yer aldı.
En fazla ihracat
yapan 10 kuruluşun Türkiye ihracatı içindeki payı 2009 yılında yüzde 13,3 iken
2010 yılında bu oran yüzde 16,6'ya yükseldi. 2010 yılında Türkiye ihracatında
dolar olarak yüzde 11,5'lik artış yaşanmasına karşılık İSO 500 ihracatındaki
artış yüzde 16,3 oldu. 2010 yılında İSO 500 ihracatı içinde en büyük paya sahip
olan sektör yüzde 26 ile Taşıt Araçları Sanayi oldu.
İlk 50 kuruluşun payları
İlk 500'de ilk 50 sanayi kuruluşunun
üretimden satışlar içerisindeki payı 2009'da yüzde 48,5 iken 2010 yılında yüzde
49,8'e yükseldi.
Üretici fiyatlarıyla brüt katma değerde ilk 50 kuruluşun
2010'daki payı yüzde 53,8 oldu. 2010 yılında ilk 50 kuruluşun dönem kar ve zarar
toplamı içindeki payı yüzde 55,3 olarak gerçekleşirken dönem kar ve zarar
toplamı 2009 yılına göre 14,2 puan artış gösterdi.
Geçen yıl ilk 50
kuruluşun ihracat içindeki payı bir önceki yıla göre artarak yüzde 50,1'den
yüzde 51,4'e yükseldi.
Çalışanlar sayısı açısından ise ilk 50 kuruluşun payı
2010 yılında yüzde 30,7 oldu.
|
