|
Altyapı yatırımlarındaki duraklama, küresel krizin
etkileri ve bütçe engeline takılan şirketler kendilerine çeşitli kurtuluş
reçeteleri hazırlıyor. Bazıları kapasite düşürüp çalışanlarının bir kısmına yol
verirken, bazılarının pazarlamacıları ve yöneticileri de ellerine çantalarını
alıp bugüne kadar çok önem vermedikleri ülkelere gidiyor. Kanalizasyon,
izale hatları gibi alanlara eni 3-3.5 metrelik borular üreten Superlit Boru
Sanayi de ise ayakta kalma reçetesini ihracatta arayan kuruluşlardan biri.
Kayıt dışına dikkat
Ortadoğu, Orta Asya ve Kuzey
Afrika’daki ülkelerin altyapısının zayıf olması beraberinde bu
bölgelereye yönelişi ve toplam üretimde de ihracatın yüzde 95’e çıkmasını
getirmiş. 2008’i 100 milyon dolar ciroyla kapatan Superlit,
blucin kumaşı üretimiyle tanınan Orta Anadolu Tekstil’in sahibi
Karamancı Grubu’nun 1961’de kurduğu ilk şirketi. Şirket 2004’te
Quicksilver markasıyla tanınan Önder Eren’in genel müdürlüğe
gelmesiyle önemli bir değişim sürecinin içine girmiş ve işiyle önemli
değişiklikler geçirmiş. Türkiye’de polietilen boruda 150 şirketin üretim yapması
ve merdivenaltının yoğun olması şirketin polietilen boruyu bırakmasında etkili
olmuş.
“Bu boru fiziki bir proses. Makineleri koyduktan sonra teknoloji
gerektirmiyor ve pahalı değil. Bu nedenle merdivenaltı üretim çok. Bizim
çıkmamızda bu sebepler etkili oldu” diyor Eren fabrikayı gezdidirken. Şirketin
yoğunlaştığı alan ise cam elyaf takviyeli polyester (CTP).
Kimyasal bir üretim olduğunu ve bunun için belli reçetelerin bir araya
getirildiğini söyleyen Önder Eren, üretimde know how gerektiğini bunun da ürünün
değerini artırdığını belirtiyor. Toprağın ne kadar altına ineceği, sudaki basınç
gibi etkenlerin boruda kullanılacak malzemeyi değiştirdiğini ifade eden Eren
projeye göre boru dizayn ettiklerini dile getiriyor.
Önder Eren, üretimlerinin içme suyu, sulama, termik santral,
kanalizasyon, çelik haddehaneleri gibi alanda kullanılabildiğini, müşterilerinin
ise belediyeler, Devlet Su İşleri ve daha çok bu kamu kurumlarına ihale
kazanarak iş yapan müteahhitler olduğunu belirtti. Türkiye’de bu alanda faaliyet
gösteren dört şirket ve toplam 8 makine bulunduğuna işaret eden Eren,
“Rakiplerimizden Subor’un dört, Ecetaş’ın bir, bizim üç makinemiz var. Özdemir
Hobaş ise şimdilik faaliyetlerine ara verdi. Bir de Niğde’de kurulan yeni bir
fabrika var” açıklamasında bulundu.
Siparişler azaldı
“Müşterileriniz altyapı firmaları. Kamu yatırımlarında da bir azalma
görüyoruz. Bu sizi nasıl etkiledi, iyler durdu mu?” sorusuna Önder Eren şu
yanıtı verdi:
“35 yıldır iş hayatındayım, hiç bu kadar bütçesiz çalışılan bir alan
görmedim. İşler tamamen devletin bütçesine bağlı. İş yapan müteahhitler de
ödenek alamadığı için işe başlayıp da sipariş veremiyor.”
GAP’ın çok önemli, potansiyelin yüksek olduğunu kaydeden Eren, ufak tefek
ihaleler dışında asıl ihalelerin halen yapılmadığına dikkat çekiyor. Pazarın
Türkiye içi ve dışı toplam 500-600 milyon dolarlık bir büyüklüğü olduğunu dile
getiren Eren, ‘İhracat yapılıyor mu’ sorusuna ise “Bizim bu yıl ihracattaki
payımız yüzde 95” yanıtını veriyor. Türkiye’de ödeneklerin hızlı yürümediğini bu
nedenle dört bir yanı altyapısı kuvvetli olmayan ülkelerle dolu çevreye
yöneldiklerini ifade eden Eren, “Libya, Türkmenistan, Suriye krizin fazla
uğramadığı ülkeler. Altyapıları da zayıf oldukları için bu alanlara yöneldik.
Kuzey Afrika, Ortadoğu, Azerbaycan, Rusya, Doğu Avrupa da ihracat yaptığımız
diğer ülkeler ve bölgeler” diyor. Eren, önemli işler yaptıkları Suriye’de Coca
Cola’nın olmaması nedeniyle bazen yetkililere “Burada Coca Cola’dan çok
tanınıyoruz” diye takıldığını da söylüyor
Romanya’da ofis kurdu
Superlit Boru Sanayi Genel Müdürü Önder Eren, AB’den altpayı
için büyük destek alan Romanya’da pazarın kendileri için önemli hale gelmesi
nedeniyle bu ülkedeki satış ofisini fabrikaya çevirdiklerini belirtiyor.
Romanya’nın geçen yıl sonu faaliyete geçtiğini 10 milyon avroluk yatırımın
yapıldığı fabrikada 90 kişinin çalıştığını ifade eden Önder Eren, Düzce’deki
fabrikada da 275 kişinin çalıştığını sözlerine ekledi. Düzce’de tam kapasite
çalıştıklarını belirten Önder Eren, “Makineleri de kendimiz yaptık. Böylece
hiçbir teknolojik desteğe ihtiyacımız olmuyor” diyor.
‘Rusya’da CTP yok yatırım için bekliyoruz’
Bugün için cirolarının 100 milyon dolar düzeyinde olduğunu belirten Superlit
Boru Sanayi Genel Müdürü Önder Eren gelecek 4-5 yıl için iddialı hedefler ortaya
koyuyor: “400 milyon dolar ciro.” Anlatıklarına göre bu hedefte en önemli rol
Rusya’nın olacak. “Rusya’da bugüne kadar altyapıda hep çelik boru kullanılmış.
CTP boru hiç kullanılmadığı gibi bu alanda üretimde yok. Bu bölgede de fabrika
yatırımı yapacağız” diyen Önder Eren “Ancak yaşanan ekonomik kriz her ülkeyi
olduğu gibi Rusya’yı da etkiledi. Rusya çok etkilendiği için biraz daha beklemek
istiyoruz” açıklamasında bulundu.
|
