|
AA muhabirinin 2012-2016 yıllarını kapsayan Türkiye Kimya Sektörü Strateji Belgesi'nden derlediği bilgiye göre, kimya sektörünün vizyonu, 'bölgesinde katma değeri yüksek ürünler üreterek, Türkiye'yi yatırım üssü haline getirmek' olarak belirlendi.
İçişleri, Maliye, Sağlık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Çevre ve Şehircilik, Kalkınma, Ekonomi, Gümrük ve Ticaret bakanlıkları ile Hazine Müsteşarlığı, Türk Standartları Enstitüsü, TÜBİTAK, KOSGEB, İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, Eximbank, üniversiteler ve sivil toplum örgütlerinin işbirliği ile hazırlanan belgede, sektörün mevcut durumunun analizi yapıldı ve öncelikli sorun alanları belirlendi.
Belgede, sektörün mevcut durumu, ''Türk kimya sanayinin 2011 yılı TÜİK verilerine göre ithalatı 37,7 milyar dolarken, ihracatı 13 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu da Türk kimya sanayinin hammadde ve teknoloji bakımından dışa bağımlı bir sektör olduğunu ortaya koymaktadır'' şeklinde özetlendi. Sektörün geleceğe yönelik politika yetersizliği, yatırıma ve üretime yeterli önemin verilmemesi, Ar-Ge ve yenilikçilik altyapısının yetersizliği, insan kaynakları ve eğitim yetersizliği, işbirliği ve koordinasyon eksikliği ile pazarlama ve tanıtım eksikliği sorunlarının giderilmesi gerektiği vurgulandı.
Kimya sektörünün ana amaçları
Türkiye Kimya Sektörü Strateji Belgesi'nin genel amacı, ''yüksek katma değerli, çevreye ve insan sağlığına duyarlı süreç ve ürünlerle; kimya sektöründe, sürdürülebilir ve rekabetçi bir şekilde dış ticaret dengesini ülke lehine geliştirerek, dünyada söz sahibi bir konuma gelmek'' olarak belirlendi.
Belgede, bu genel amacın gerçekleştirilmesi için kimya sektörünün 6 ana hedefi de şu şekilde sıralandı:
1- Kimya sektöründe, katma değeri yüksek, insan ve çevre sağlığına duyarlı ürünlerin üretim ve ihracatını geliştirecek politikaların oluşturulması,
2- Yüksek katma değerli üretim yapısına geçilerek, ara girdi ithalatının azaltılması,
3- Kimya sektörünün genel amacına uygun ulusal AR-GE politikalarının oluşturularak, AR-GE bilincini artıracak uygulamaların hayata geçirilmesi,
4- Kimya sektörünün her kademesi için nitelikli, eğitimli, teknoloji ve kalite bilincini özümsemiş, insan gücü yetiştirilmesi,
5- Güvene dayalı, paydaşların etkin katılımının sağlandığı, ortak hedeflere yönelebilecek işbirliği ortamı oluşturulması,
6- Yerli ürünlere yönelik talep yaratılarak, dış ticaret dengesinin ülke lehine dönüştürülmesi.'' Eylem planları
Katma değeri yüksek, insan ve çevre sağlığına duyarlı ürünlerin üretimini ve ihracatını geliştirecek politikaların oluşturulması için kümelenme faaliyetlerinin geliştirilmesi gerektiğinin vurgulandığı belgede, ayrıca, sektörün uluslararası rekabet gücünün artırılması için şirket birleşmelerini ve satın almaları kolaylaştıracak ve özendirecek tedbirler alınacağı, çevre dostu teknolojilerin geliştirilmesine yönelik politikalar oluşturulacağına yer verildi.
Eylem planına göre, ara girdi ithalatının azaltılması için İran, Suudi Arabistan, Rusya gibi ülkelerle ilişkiler kurularak Türkiye'nin yatırım ortamı anlatılacak, biyoyakıt eylem planı hazırlanacak ve biyoyakıt tesislerin yaygınlaştırılması için çalışmalar yapılacak.
Özel ve katma değeri yüksek kimyasalların üretimine yönelik Ar-Ge faaliyetlerinin artırılması desteklenecek. Ayrıca, Türkiye'deki mevcut mineral ve filizlerin, inorganik kimya sanayinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar gerçekleştirilecek, kimyaya özel ihtisas organize sanayi bölgeleri, kıyı şeridinde limanlara, denizyolu, karayolu ve demiryolu entegre ulaşım sistemini sağlayacak şekilde kurulacak.
Belirli bölgelerde yatırım için ortam sağlanacak
Aliağa, Ceyhan-Yumurtalık, Bandırma, Filyos, Samsun gibi yerleşim yerlerinde özel sektörle işbirliği içinde özellikle petrokimya, sıvı kimyasal depolama ve enerji sektörlerinde yapılacak yatırımlar için gerekli ortam sağlanacak. AB'de üretilen ve AB'ye ithal edilen tüm kimyasal madde ve karışımlarını düzenleyen REACH Sistemi'nin Türk kimya sektöründe yaratacağı fırsatlar araştırılacak.
Kimya sektörünün genel amacına uygun Ar-Ge politikalarının oluşturulması için de yerli hammadde kaynaklarına dayalı yüksek katma değerli ürün üretimine yönelik AR-GE yatırımları konusunda öncelikler belirlenecek. Üniversite-sanayi arasında Ar-Ge'ye yönelik işbirliğinin yapıldığı teknokentlerin kimya sanayinin yoğun olduğu bölgelerde veya kimya ihtisas organize sanayi bölgelerinde sayıları artırılacak, nitelikli AR-GE elemanlarının Türkiye'ye göçü özendirilecek.
Ayrıca, sektörün ihtiyaç duyduğu alanlarda meslek standartları oluşturulacak, eğitim programları açılacak ve eğitim alan kişiler belgelendirilecek ve sektör paydaşları ile ortak hedeflere yönelebilecek işbirliği ortamı oluşturulacak.
|
