"Maslak'ta bir kültür merkezi yapılacak. Çok büyük bir yapı olacak. İstanbul
hatta Türkiye ondan bahsedecek..." derken temeli atılan hatta inşaatının yüzde
80'i tamamlanan yapı şimdi yıkılıyor ve yerine "Ayazağa Kültür ve
Kongre Merkezi" yapılıyor. Birçok tartışmayı da beraberinde getiren bu
yapı, çok amaçlı salonuyla da gündemde... Çünkü salon,
Türkiye'nin hiç de alışık olmadığı bir modelde, yerin tam 14 metre
altında!
1990 yılında İstanbul Kültür Sanat Vakfı'na
(İKSV), Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından tahsis
edilen Maslak'taki bu arazi üzerinde, 1995 yılında bir "kültür ve kongre
merkezi" yapılması amacı ile bir inşaat başladı. Fakat projedeki büyük
konser salonunun arsa üzerinde yer alan tarihi ve tescilli köşklerden birisi
olan Süvari Köşkü'nün saçak kotunu geçmesi ve onaylanan projeye gore inşaatın
mevcutta büyük yapılması nedeniyle; inşaat Anıtlar Kurulu
ve Belediye tarafından durduruldu.
Uzun yıllar tek bir
çivi bile çakılmadı ve takvim 2006 yılını gösterdiğinde inşaat alanının
tahsisi İKSV'den Kültür ve Turizm Bakanlığı'na geçti. Kültür ve
Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, projenin tamamlanmasını için bazı
yatırımcılara gidildiğini ancak kimsenin bu topa girmek istemediğini söyledi.
Daha sonra Multi Turkmall ile el sıkışıldı.
Turkmall
2008 yılında söz konusu projeyi tamamlamak üzere arsayı devraldı; Kültür ve
Turizm Bakanlığı, Anıtlar Kurulu ve belediyenin de görüşleri doğrultusunda yeni
bir proje için kolları sıvadı.
Günay, yıkımın neden
gerçekleşeceğini ve işleyen süreci şöyle anlatıyor:
"2008'in
Haziran ayında ön izin aşamasına geldik. Önceki uygulama projeye aykırı olduğu
ve kurul tarafından da durdurulduğu için yeni bir proje yapma ihtiyacı ortaya
çıktı. Eski proje, çevresindeki köşkleri neredeyse görünmez hale getirmişti.
Beton yığını haline gelmişti. Şimdi doğayı daha koruyan, tarihi dokuyu daha çok
ortaya çıkaran yeni bir proje yapıldı ve yeni proje kurullardan
geçti."
Şimdi yaklaşık 60 milyon TL harcanan eski inşaat yıkılacak,
yerine Türkiye'nin hiç de alışık olmadığı konseptte bir kültür merkezi
yapılacak.
Projede tarihsel dokunun ortaya çıkarılacağı, hem köşkler hem
de yeşil alanın daha fazla görüleceği düşüncesi mevcut. Günay, 65 bin
metrekarelik bu alanın her gün açık olması ve hizmet vermesini
istediklerini söylüyor:
"3 bin kişinin oturabileceği, 5 bine yakın
kişinin de ayakta farklı konseptlerde kültürel etkinlikler izleyebileceği büyük
bir etkinlik salonu olacak. Ayrıca, bin 200 kişilik bir senfoni salonu, 500
kişilik bir oditoryum da bu projede yer alacak. Buranın bir yaşayan kültür
merkezi olmasını arzu ettiğimiz için kitaplık, kafeler, sinema salonları da bu
merkezde bulunacak. Çünkü haftada bir gün konser olacağı zaman kapının
açılacağı, öteki günler kapanacak bir yer istemiyoruz. 65 bin metre karelik bir
alanda bir çalışma yapacaksak her gün, her saat kullanılabilsin."
Konser salonu yerin 14 metre altında
Projenin
en dikkat çeken noktası ise konser salonunun yerin 14 metre altına
yapılacak olması. Söz konusu salon, toprak altına yerleştirilerek, arsa
üzerinde yer alan tescilli ve tarihi köşklerle birlikte doğal şev (kot farkı
bulunan yüzeyleri birleştirmek için düzeltilmiş meyilli kısım) ortaya çıkarıldı.
Projede yer alan çok amaçlı salon, konser salonu ve oda müziği konser salonu ile
her türlü müzik konseri verilmesine olanak sağlayan bir yapı oluşturuldu.
Mimar Ertun Hızıroğlu’nun geliştirdiği, 2 bin 650
kişinin oturarak, bin 566 kişinin ise ayakta katılabileceği 4 bin 200 kişi
kapasiteli bu proje "black box" yani "kara kutu" diye tabir ediliyor. Yerin
altındaki sahnesi sabit değil, istenilen her yerde kurulabilecek şekilde
tasarlandı.
Burası sade bir kültür merkezinden öte daha canlı bir
konseptle hizmet verecek. Proje kapsamında sergi salonları, dans stüdyoları,
yoga, sanat atölyeleri, eğitim alanları ile restoranlar yer alacak.
Üç tarihi yapı ile çevrili
Şişli sınırları
içerisinde Maslak’tan Ayazağa’ya giden yol üzerinde, 3. Kolordu Komutanlığı
arazisi yanında yer alan kültür merkezi, ulaşım ve konum bakımından da oldukça
hareketli bir bölgede bulunuyor. İstanbul Teknik Üniversitesi Ayazağa
Yerleşkesi, Giz 2000 Plaza, Sun Plaza, Maslak Park Plaza, Doğuş Plaza gibi iş
merkezleri; Atatürk Sanayi Sitesi ve İstinyepark'a yakın... Çevresinde ise
tarihî Ayazağa Kasrı, Çinili Köşk ve Süvari Alayı bulunuyor.
Arsa
üzerinde yer alan kaba inşaatın yıkımı Ocak ayı itibariyle başlayacak ve yeni
kültür merkezi 2011 yılının sonlarında bitmiş olacak. Projenin
tahmini bütçesi ise 35-40 milyon dolar civarında. Ayrıca
merkez, yılın 52 günü bakanlık etkinliklerinde
kullanılacak.
|