Türk Akımı'nda 1,5 Yıllık Müzakere

Proje, ilk defa 25 Mayıs 2014'teki Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in "Güney Akım’ı Avrupa Birliği (AB) üyesi olmayan bir ülkeden geçiririz" açıklamasıyla gündeme geldi. Bu açıklama, Rusya’nın Güney Akım Projesi'ne alternatif rota olarak Türkiye’yi gördüğü şeklinde yorumlanmıştı. 1 Aralık 2014'te Putin, Türkiye-Rusya Üst Düzeyli İşbirliği Konseyi Toplantısı'na katılmak için geldiği Türkiye'de Güney Akım'ı iptal ettiklerini açıkladı.

Aynı gün, Rus Enerji şirketi Gazprom Üst Yöneticisi (CEO) Aleksey Miller, Türkiye'de 63 milyar metreküp kapasiteli yeni bir boru hattı inşa edileceğini bildirdi. Eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, 11 Aralık'ta projeyi "Türk Akımı" olarak isimlendirdi.

Yıldız, ayrıca değerlendirilme aşamasındaki projenin sadece bir geçiş projesi olmayacağını, söz konusu gazın Avrupa'ya Türkiye üzerinden dağıtılacağını duyurdu. Böylece Türk Akımı, Türkiye'yi sadece "transit ülke" yapmakla kalmayacak, aynı zamanda "enerji merkezi" olma hedefine yaklaştıracaktı.

Taner Yıldız, 30 Aralık 2014'te projeye paralel olarak Rusya'dan alınan doğalgaza indirim müzakerelerin de yürütüldüğünü, talebin yüzde 6'nın üzerinde olduğunu belirtti. Yıldız, 27 Şubat’ta, Türk Akımı'yla Türkiye'ye ilk doğalgaz sevkıyatının Aralık 2016'da başlamasının planlandığını ve doğalgazda yüzde 10,25'lik indirim konusunda anlaşıldığını bildirdi.

Avrupa'nın ilgisi

20 Ocak’ta Rusya Enerji Bakanı Aleksandır Novak, AB ile transit gaz anlaşmasının 2019'da sonra ereceğini anımsatarak, bu tarihten sonra Avrupa'ya gaz sevkıyatının "Türk Akımı" üzerinden yapılacağını söyledi. 26 Ocak'ta ise Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, Rus gazını Türk Akımı üzerinden almaya hazır olduklarını beyan etti.

2 Haziran'da Slovakya Başbakanı Robert Fico, Macaristan, Romanya ve Bulgaristan olarak Rusya'ya Türk Akımı konusunda ortak proje sunduklarını söyledi. Avrupa'da Türk Akımı'na en fazla ilgiyi Yunanistan gösterdi.

Müzakerelerin ardından, 19 Haziran'da Moskova ve Atina, Türk Akımı'nın Yunanistan’a uzatılması konusunda protokol imzaladı. Putin, ülkesinin projeye katılacak kamu ve özel Yunan şirketlerine finansman sağlayacağını bildirdi. 20 Haziran'da Rusya Enerji Bakanı Aleksandır Novak, Bulgaristan'ın Türk Akımı'ndan gelecek gaz için kendi topraklarında depolama tesisi kurmak istediğini belirtti.