|
'Çivi bile çakılamayan' SİT alanları,
Türkiye'de trajikomik olayların yaşanmasına sebep oluyor. İzmir'in
Seferihisar ilçesine bağlı Sığacık Mahallesi
sakinleri de sit alanı uygulaması sebebiyle 'güler misin, ağlar mısın'
dedirtecek bir sıkıntıyla karşı karşıyalar. Kendi arazilerinde lahana, bamya
eken, hayvanlarını otlatan köylüler ağır ceza mahkemesinde yargılanıyor.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu, sit alanında tarım
yapan köylüler hakkında tek tek suç duyurusunda bulunuyor. Sit yüzünden
elektrikten mahrum bırakılan köylülerin çoğu, elektrikli cihaz kullanamıyor,
yiyeceklerini buzdolabı yerine kuyularda saklıyor, çocuklar gaz lambasıyla ders
çalışıyor. Mahallede, yasaklama yüzünden ağır cezada yargılanmayan kimse
kalmamış.
Sığacık köyü, bir süre önce mahalleye dönüştürülünce tarihî Teos
Antik Kenti'ne komşu oldu. Yıllardır ekip biçtikleri toprakların
birinci derece SİT alanı olarak tescillenmesi sebebiyle mahalle sakinleri
evlerinin bahçesine ne bir kümes yapabiliyor ne de bir ağaç dikebiliyor. Sebze
ekilen narenciye ürünlerini sulamak bile yasak. Bölgedeki ağaçlar susuzluktan ve
bakımsızlıktan kurumak üzere. Bahçesinde bamya, fasulye, biber gibi sebze
yetiştirmek isteyenlerin suç işlediği gerekçesiyle önce polis karakolunda
ifadesi alınıyor, ardından da ağır ceza mahkemesinin yolunu tutuyor.
Lahana ekmek içiz polisten izin lazım
Halk tarlasına lahana ekmek için bile polise danışıyor. Devletle karşı
karşıya kalanlar bakımsızlıktan yıkılmak üzere olan evlerine bir çivi dahi
çakamıyor. Köylüler arasında ahırının akan damındaki kiremidi değiştirdi diye
yıllarca yargılananlar var. En son 1924 yılında kazı yapılan Teos Antik
Kenti'nin çevresindeki yazlık sitelere elektriği olmayan köylülerin arazisine
dikilen direklerle enerji veriliyor.
Polise, 'sit alanı içinde tarım yapmaktan' ifade vermeye giden Eşref
Kocaman, kendilerine yapılanın haksızlık olduğunu söylüyor. Düzalan
mevkiinde oturan ve 20 dönüm arazisi bulunan Kocaman, 1976 yılında yaptığı evin
hesabının şimdi sorulmasına kızıyor. Belediyeden ruhsatlı tapulu evine çivi bile
çakamayan Kocaman, "Teos Antik Kenti'ne bir kilometre uzaktayız. Bize bir çivi
bile çaktırmazlarken, çevresindeki 5 yazlık siteye nasıl izin verildi
anlayamıyorum. Tarlamızı çitle çevirsek hesap veriyoruz. Ağabeyimin yaptığı
kümesi, içinde tavuklar varken kepçe ile yıktılar." diyor. İfade vermek için
Seferihisar Emniyet Müdürlüğü'ne çağrıldığını belirten Kocaman, "Sen kime sorup
da bamya diktin?" diye sorgulandığını anlatıyor.
Ahırını onardı, beş yıl ceza aldı
Lahana dikmek için polis karakoluna uğrayan köylülerden Mehmet
Karakuş, daha önce ahırını onardığı için beş yıl hapis cezası almış.
Yaptığı tamirat için, "Kümesimi restore ettirdim." diyen Karakuş, insanların sit
konusunda bilgisiz olduğunu söylüyor. "Ahıra samanlık yaptım, beş yıl ceza
aldım. Cezam ertelendi; ama korkudan hiçbir şey yapamıyorum. Ahırın kiremitleri
kırık, onarmam için izin almam gerekiyormuş." diyen Mehmet Karakuş, yaşanan
sıkıntıyı şöyle ifade ediyor: "Köylüler perişan. Başka geçim kaynağımız yok.
Tarlalarımızı sulayamıyoruz. Narenciye ağaçlarımızı ne sulayabiliyoruz ne de
çapalayabiliyoruz. Tarlalarımız yılan yatağı oldu. Otlar ağaç boylarını
geçti."
Sığacık Mahalle Muhtarı Ahmet Taş da Teos Antik Kenti'nin
yakınındaki yazlık sitelerin daha önce sit bölgesi içinde olduğunu; ancak daha
sonra çıkardığını iddia ediyor. Taş, "Tarlalarımız ya sit alanından çıkarılmalı
ya da değerine göre istimlak edilmeli. Bu insanlar geçimlerini nasıl
sağlayacak?" diye soruyor.
Teos Antik Kenti
İzmir'in Seferihisar ilçesine 5 kilometre uzaklıktaki Sığacık Mahallesi'nin
bir kilometre güneyinde deniz kenarında bulunan Teos Antik Kenti, MÖ 1000
yıllarında İonyalıların kolonisi olarak kurulmuş. Kurucusu, Dioysos'un oğlu
Athames olarak biliniyor. Teos önce Pers yönetiminde kalmış, sonra Lidyalılar,
ardından yine Pers yönetimine geçmiş. İonlarla birlikte Teos bağımsızlığını
kazanmış ve mimari alan ile ticarette önemli bir yer haline gelmiş. Teos'ta
Hellenistik ve Roma dönemi kalıntıları bulunuyor. Ziyarete açık olan Teos'ta
antik dünyanın en büyük tapınağı olan Dionysos yer alıyor. Diğer önemli
kalıntılar ise Agora, tiyatro, odeon, surlar ve liman.
|
