|
Kaynak yetersizliği yüzünden harabe görüntüsünden
kurtulamayan tarihî eserler, 2004'ün Haziran ayında Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanunu'nda yapılan düzenlemeyle ihya edildi.
Belediyelerin tahsil ettiği emlak vergilerinin yüzde 10'unun tescilli taşınmaz
kültür varlıklarının bakım ve onarımı için aktarılmasını öngören düzenleme ile
kaynak sıkıntısı sona erdi.
4 yılda tarihî eserlerin bakım ve onarımı için il özel idarelerinde ayrılan
kaynak 350 milyon TL'ye ulaştı. Bu sürede 983 tarihî eserin bakım ve onarımı
yapıldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü
Orhan Düzgün, kanunda yapılan değişikliğin amacına ulaştığına
dikkat çekiyor. Sadece bakanlık bütçesinden ayrılan ödenekle kültürel mirasın
korunmasının mümkün olmadığını belirten Düzgün, şunları söyledi: "İllerde emlak
vergilerinin yüzde 10'u sadece tarihî eserlerin bakım ve onarımı için ayrıldı.
Ayrıca toplanan paranın sadece o ilde harcanması kararlaştırıldı. Böylelikle
yıllardır onarılmayı bekleyen eserlere tarihinde görülmemiş kaynak aktarıldı. Bu
kaynak 2008 yılı sonunda 350 milyon TL'ye ulaştı. Belediyelerin onarım, bakım,
restorasyon, kamulaştırma gibi 980 projesinde kullanıldı. Artık para sebebiyle
onarılmayan bir tek tarihî eser kalmayacak."
İstanbul'da 2007 ve 2008 yılında 17 belediyenin tahsil ettiği emlak
vergilerinin yüzde 10'unu aktarmasıyla tarihî eserlerin bakım ve onarımı için
ayrılan para 90 milyon TL'ye ulaştı. 2007'de 145 bakım ve onarım projesine 31
milyon TL, 2008'de ise 168 projeye 51 milyon TL kaynak aktarımı yapılarak toplam
313 tarihî eserin bakım ve onarımı yapıldı. İstanbul'da bakım ve onarımı yapılan
eserler arasında Süleymaniye Camii ve çevresi, Adile Sultan Kasrı, Merkez Efendi
Camii ve Külliyesi, Süreyyapaşa Opera ve Konser Salonu, Sümbül Sinan Tekkesi,
Fil Damı (Pandakrator) Sarnıcı, Emir Buhari Tekkesi, Sultan Abdülmecid Han
Çeşmesi, Rumeli Feneri Kalesi yer alıyor. Tarihî dokusuyla öne çıkan Bursa'da da
2008 yılında tarihî eserlerin bakım ve onarımı için 9 milyon 721 bin TL ayrıldı.
Bu para 30 tarihî eserin bakım ve onarım projesinde kullanıldı. Bu sayede
yılladır onarılmayı bekleyen, İznik Yeşil Camii, Kevser Kalesi, 1. Murat Hamamı,
Demirci Camii gibi eserler restore edildi. Düzenlemenin çok yerinde olduğunu
kaydeden Sakarya Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Tülin Çoruhlu,
Türkiye'nin her yerinde tarihî eserlerin onarımı için adeta bir seferberlik
başladığını dile getirdi.
|
