Tarihi Akademinin Temelleri İnşaat Çalışmasında Ortaya Çıktı

Ayvalık İlçe Polis Merkezi inşaatı için yapılan temel kazısı sırasında geçmişi 1800’lü yıllara uzanan Ayvalık Akademisi’nin kalıntıları ortaya çıktı. Kentsel sit alanında yapılan kazıda çıkan tarihi parçalara rağmen inşaat alanında herhangi bir önlem alınmadı.

Gazete Duvar'dan Özgür Duygu Durgun'un haberine göre; tarihi Sakarya mahallesi sınırlarında kalan inşaatın ruhsatı da bulunmuyor. Ayvalık Belediyesi, Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü tarafından 2022 yılında onaylanan polis amirliği binası projesi için bugüne kadar ruhsat başvurusu yapılmadığını açıkladı. Fiilen süren kazıda inşaat ruhsatına ilişkin bir bilgi tabelası da yer almıyor.
Geçmişi 1800’lere uzanan Ayvalık (Kydonia) Akademisi’nin yerine yapılan Cumhuriyet İlkokulu 1926-1927 eğitim yılında kapılarını öğrencilere açmış ve 90 yıl boyunca binlerce öğrenciyle eğitim verdikten sonra 2021 yılında yıkılmıştı.

19. yüzyılda nüfusunun hemen hepsi Ortodoks Rumlardan oluşan ve Batı Anadolu’nun İzmir’den sonra en önemli ticaret merkezi olan Ayvalık’ta, Rum cemaati tarafından kurulan Ayvalık Akademisi, aydınlanmacı fikirlerin taşıyıcılığı yaparak sadece Ayvalık Rumları arasında değil tüm Yunan dünyasında iz bırakan bir eğitim kurumu oldu.

1821 yangınında yok olan Akademi 1856'da tekrar inşa edilerek lise olarak işlev gördü. Mübadeleden sonra, Ayvalık'ta erkek ilkokulu (Zükur İptidaisi) ve 1926 itibariyle Cumhuriyet İlkokulu olarak kullanıldı.

2021’de yıkılan Cumhuriyet İlkokulu arazisinde süren inşaata, yasalara göre Belediye tarafından izin verilebiliyor. Kentsel sit alanı içindeki projelerin bölge anıtlar kurulu tarafından da onaylanması gerekiyor. Kamu projesi de olsa, inşaat ruhsatı başvurusu olmadan yapılan kazı, kaçak inşaat anlamına geliyor.

Cumhuriyet İlkokulu yerine yapılması planlanan Polis Merkezi’nin inşaatının bulunduğu arazinin mülkiyeti Milli Emlak Müdürlüğü’nde ve İçişleri Bakanlığı’na tahsis edilmiş durumda.

Ayvalık Kaymakamlığı, inşaat ruhsatını Ayvalık Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nün verdiğini belirterek konuya dair görüş vermezken, Ayvalık Belediyesi basın danışmanlığından yapılan açıklamada projenin Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün 24.07.2022 tarihli 4276 sayılı kararı ile onaylandığı ancak o tarihten bugüne Ayvalık Belediyesi’ne ruhsat başvurusu yapılmadığı belirtildi.

Haberin tamamına linkten ulaşılabilir.