|
Sulukule’deki evlerini 2007 yılında
yatırımcılara satan Roman vatandaşlar inşaat halindeki evlerin
fiyatının neredeyse 4 katına çıktığını görünce pişman oldu. Vatan
Gazetesi'nde İlker
Pehlivan imzasıyla yayınlanan habere göre, halk arasında Sulukule
olarak bilinen Hatice Sultan ve Neslişah Sultan
Mahalleleri’ndeki Kentsel Dönüşüm Projesi, Romanlardan ev toplayan
yatırımcılara yaradı. 2006-2008 yılları arasında 100-150 bin liraya devredilen
evler yeri ve metrekaresi bile belli olmadan 400-450 bin liraya alıcı bulmaya
başladı.
Bir dönemin eğlence merkezi olan Sulukule’de hareket 2006 yılında başladı.
‘Deprem riski araştırması yapıyoruz’ diyerek bölgeyi gezen görevliler önce
evlerde yaşayanların sayısını ve aileleri öğrendi. Daha sonra belediye
yetkilileri ev sahiplerine ve kiracılara kentsel dönüşüm yapılacağı müjdesini
verdi. Belediye Roman vatandaşlara daha iyi şartlarda yaşamaları için ev sahibi
yapacaklarını söyledi. Bölgede fiyat tespiti yapan Fatih Belediyesi Romanların
evlerine metrekare başına 500-800 lira değer biçmişti.
Belediye ne teklif etmişti?
O dönemde konuşan İstanbul Belediyesi Başkanı Kadir Topbaş
söz konusu mahallede 700 hak sahibi bulunduğunu ve bölgenin yüzde 80’inin kiracı
olduğunu söylemişti.
Topbaş, “Özellikle kiracı olanlar TOKİ’den kurasız olarak kira bedeli
karşılığında ev sahibi olacak. Burada yaşayan insanların yaklaşık 1.2 milyon YTL
tutan 1 yıllık kira bedellerini Büyükşehir Belediyesi ve Fatih Belediyesi
birlikte karşılayacak. Hiç kimse mağdur edilmeyecek. Arzu eden aynı yerden ev
sahibi olacak, arzu eden TOKİ’nin başka konutlarından alabilecek, ya da parasını
alabilecek” demişti.
Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir de Fatih, Neslişah ve
Hatice Sultan Mahallelerinde, 80 bin metrekare alanı kapsayan projenin sur
bandının ve burada yaşayan insanların da rehabilitasyonunu kapsadığını
belirtmişti.
Demir, “Proje, burada yaşayan insanların başka yere taşınması projesi
değildir” ifadesini kullanmıştı. Sulukule’de evler dönüşüm projesinden önce 5-20
bin lira arasında fiyatlarla el değiştiriyordu. Sulukule’deki evini 2007’de
satan ve ismini vermek istemeyen bir Roman vatandaş, “Fatih Belediyesi o dönemde
100 metrekarelik bir evi 50 bin lira saymıştı. Bunun üzerine yeni yapılacak ev
için üzerine 125 bin lira daha istediler. Bu parayı ödememiz mümkün değildi.
Ödesek zaten Etiler’de otururduk. Onun için evleri yatırımcılara sattık.
Belediye 50 bin, müşteriler 100 bin lira veriyordu. Siz olsanız ne yapardınız?”
dedi.
Kasım’da kura çekilecek
Henüz belediye tapulara şerh koymadan önce neredeyse Roman vatandaşların
hepsi evini devretti. Evler asıl primi bu noktadan sonra yaptı. En büyük kârı,
Sulukule Mülk Sahipleri Derneği adıyla toplanan yatırımcılar
elde etti. Bugün yeri, katı ve metrekaresi bile belli olmayan evlerin tapu hakkı
internette 400-450 bin liradan satılıyor.
Henüz kimseye tapu vermeyen TOKİ
Kasım ayı içinde evler için kura çekimi yapacak. Evi şimdi alıp bu bedeli
ödeyenler TOKİ’ye evin metrekaresine göre ödeme yapacak. Bu tutar da 15 yıl
vadeyle ödenebilecek.
‘Roman’ın elinde laptop olur mu?
Sulukule Roman Kültürünü Geliştirme ve Dayanışma Derneği
2006 yılında yıkıma karşı çıkmış yeni evlerin Roman vatandaşlar için
yapılmadığını savunmuştu. Bir dernek yetkilisi, “Kentsel dönüşüm evlerin
değişmesiyle mi olur yoksa sosyal olarak insanların kalkındırılmasıyla mı? Bizim
alabileceğimiz, kültürümüze uygun fiyatlarla ev yapılmasını istedik. Zenginlere
yapıldığı resimlerinden belliydi. Broşürlerinde ellerinde laptop, yanında çocuk
arabasıyla gezenler vardı. Elinde laptoplu Roman mı olur? O dönem de burada
romanların oturamayacağını söyledik” dedi. Konuyla ilgili konuştuğunda işlerinin
bozulduğunu söyleyen bir yetkili, bölgedeki eğlence ekonomisinin de yok
olduğunu, kimsenin para kazanamadığını söyledi. Derneğin verdiği bilgiye göre
dönüşüm projesinden sadece 5 aile ev aldı.
‘Hepimiz pişmanız’
‘Hepimiz pişmanız ama mecbur kaldık’ diyen yetkili, şöyle konuştu: “Evlerin
yıkılmasından korktuk ve sattık. Oralar bizim için çok değerliydi. Bu projeden
önce kimse ev fiyatlarını sormuyordu. Biz burada yüzyıllardır yaşıyoruz. 620
hane yaşıyordu ama 1 hanede 5 aile oturuyordu. En az 5 bin 500 kişi yaşıyordu.
Metrekaresine 500 lira dediler ama aşağıdaki sitelerde metrekare fiyatı 5 bin
lirayı buluyordu. O dönemde evini devredenler, mahallenin yıkılmayan bölgelerine
yerleşti. Sulukule önünde sonunda bizim olacak.”
80 milyon liraya Osmanlı mimarisiyle 640 konut yapılıyor
Yeni projede dünya mirası ve yaşayan kültürün korunması ilke olarak
benimsenmişti. Bu nedenle konutlar tarihi yarımadanın kimliğine uygun klasik
Osmanlı-Türk mimarisinde inşa edildi. Sulukule Yenileme Projesi kapsamında
bölgede 640 konut ve 44 işyeri yapılıyor. Evlerin büyüklüğü 65, 70, 90 ve 100
metrekare arasında değişiyor. İstanbul Belediyesi, Fatih Belediyesi ve TOKİ’nin
ortak yürüttüğü projedeki daireler internette 2-4 katlı oldukları için villa
olarak satılıyor.
Proje kapsamında evler için geniş ada içi avlular oluşturuldu. Sokaklar da
eskiden olduğu gibi 5 metre yerine 15 metre olarak tasarlandı. Surlardan
itibaren 2-3 ve 4 katlı binaların altında her daireye 1 araç düşen kapalı
otoparklar bulunuyor. Açık zeminler ise tamamen sosyal donatı, yeşil alan,
dinlenme, yaya yolu ve çocuk oyun alanı için ayrılmış. Bölgede bir ilköğretim,
bir konaklama, eğitim, kültür ve ticaret merkezi olmak üzere projelendirilmiş
alanlar da bulunuyor. 12 adanın yer aldığı proje alanı 10 sokak ve 3 caddeden
oluşuyor. Yenileme projesinin yüzde 80-85’i tamamlandı.
İnşaat bedeli yaklaşık 80 milyon lira olan projedeki evler hak sahiplerine
2012 yılının Mart ayına kadar çevre düzenlemesi ve altyapısıyla birlikte teslim
edilecek.
|
