Romanların Sulukule’de 500 yıllık bir mazisi var. Osmanlı
döneminde taa Karaman’dan göç edip gelmişler. Önceleri demircilikle uğraşan
Sulukule’deki Romanlar daha sonra müziğiyle dansıyla tanınan bir topluluk olmuş.
Sulukule’yi hep şen şakrak, darbuka ve klarnet seslerinin hiç dinmediği,
Çingene kızlarının kapı gıcırtısında bile göbekler attığı yer olarak biliriz.
Filmlerde izlerdik onların hayatlarını. Kavga da ederlerdi bazen. “Ne eğlenceli
hayatları var.” derdik. Dertleri, tasaları yok sanırdık. Ağladıklarını
bilmezdik. Çünkü bize hep gülen yüzlerini göstermişlerdi. Filmlere konu olan bu
mahallede şimdi ise evler yıkık dökük. Romanların can damarı olan Sulukule’nin
sokakları ıssız. Darbuka sesi, klarnet sesi yok. Sulukule’de eğlenceli hayat
bitmiş. Sulukule’de kimse, kimseler yok artık!
Kentsel Dönüşüm
Projesi nedeniyle 2006 yılında Romanlar evlerinden çıkarılıp yıkıma
başlanmıştı. Onlara uzun vadede taksit yapılarak burada yeniden ev sahibi
olacakları söylenmişti. Fakat gelir düzeyleri bunu ödeyecek kadar iyi değildi ve
onlara bunu ödeyip ödeyemeyeceklerini soran da olmadı deniyordu. Nitekim tarihi
Sulukule evleri yıkıldı ve yıkımdan bu yana aradan üç yıl geçti. Evler yıkıldı
ama kentsel dönüşüm projesi dosyalarda kaldı.
Bazı evler
yıkılmadı
50 senedir Sukukule’de kahvehane işleten İbrahim
Danacılar 84 yaşında. Yılların verdiği yorgunluk saçlarına aklar düşürmüş.
Kahvehaneye girip Danacılar ile Sulukule hakkında konuştuğumuzda projenin neden
durdurulduğunu şu şekilde açıklıyor:
“Burada birçok vakıf evi var.
Vakıflar ve belediye anlaşamadığı için proje durduruldu. Vakıf evleri
yıkılamadı.”
Asıl ismi Merkez Çay Evi olan bu kahvehane
de vakfa aitmiş. Etrafındaki bütün evler yıkılmış. Bir bu kahvehane bir de
çaprazındaki cami kalmış. Kahvehane bomboş. Bizden başka iki kişi daha var
masada oturan:
“Önceden burası böyle miydi? Baksana hiç kimse kalmadı
burada. Herkes mecburi olarak tasını tarağını topladı
gitti.”
TOKİ'nin yaptığı evlerin kirasını
ödeyemediler
Sulukule’yi kurtarma projesi çerçevesinde kirada
oturan Romanlar için Taşoluk’ta TOKİ
tarafından toplu konut yapılmıştı. Amaç, kirada oturan vatandaşları da ev sahibi
yapmaktı. Ama bu evlerin kirasını ödeyemeyen Romanlar Taşoluk’taki evleri terk
ederek Karagümrük, Balat gibi semtlere yerleştiler. Doğalgaz, elektrik, su, kira
ve kapıcı ücretlerini ödeyemedikleri için lüks konutları yok pahasına satıp
Sulukule’ye yakın semtlere döndüler.
İbrahim Danacılar,
“Kavun, karpuz, giyim eşyası satarak geçinen bu insanlar oradaki evlerin
kirasını ödeyemez. Bunun kirası var, yakıt parası var, aidatı var. Hangi birini
ödeyecek. Bunu ödemeye gücü yok ki zaten.”
|