|
ersin Limanı’nın işletme hakkını alan konsorsiyumun Singapurlu ortağı PSA, Akfen’i 20 Türk grup arasından seçti. İhalede yarıştığı rakipleri Hutchison ve Dubai Port Authority’den farklı olarak yanına bir Türk yatırımcı alan PSA, kazandığı bu ihale ile Singapur sermayesinin Türkiye’ye olan ilgisinin işeretini de verdi.
Mersin Limanı’nın 36 yıllık işletme hakkını Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın önceki gün gerçekleştirdiği ihalede kazanan konsorsiyumun yabancı ortağı Port of Singapour Authority (PSA), elini ‘yerli ortak’ formülü ile güçlendirdi. Devlet Demiryolları’na ait limanların özelleştirileceğinin duyurulmasının hemen ardından harekete geçen PSA’nın bu ihaleye yerli bir yatırımcı grup ile girmesinin 755 milyon dolarlık fiyatta da önemli bir etken olduğu vurgulandı. PSA, 755 milyon dolara çıkarak, limanda dünya birincisi olan Hutchison’a 200 milyon dolar fark atmış oldu. Hutchison’ın teklifi 555 milyon dolarda kaldı.
ADAYLARI DEĞERLENDİRDİ:
Devlet Demiryolları’na ait limanların özelleştirileceğinin duyurulmasının hemen ardından harekete geçen PSA, uzmanlarını Türkiye’ye gönderdi. Yapılan inceleme ve görüşmelerin ardından mart ayında Garanti Yatırım’ı limanlar için kendisine danışman seçen PSA, şirketten kendilerini Türk yatırımcı gruplarla tanıştırmasını istedi. Garanti Yatırım PSA’ya ortaklık yapabileceği 20 kadar Türk yatırımcıyı aday olarak gösterdi. PSA bunların içinden Akfen’i seçerken, bundan sonraki süreç oldukça hızlı bir şekilde gelişti. Akfen Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın’ın Singapur’a giderek şirket üst düzeyi ile tanışması, Mersin Limanı için tekliflerin hazırlanması bir ay gibi kısa bir zaman diliminde gerçekleşti.
TÜRK ORTAK FİYATI ETKİLEDİ:
Garanti Yatırım İcra Kurulu Başkanı Metin Ar, PSA’nın bir Türk yatırımcıyla hareket etmesinin ihaledeki başarısı kadar fiyatı da etkilediği görüşünde. Global Yatırım’ı küçük ortak olarak yanına alan Hutchison ve ihaleye tek başına giren Dubai Port’a karşı PSA’nın daha şanslı olduğunu belirten Ar, şunları söyledi: ‘Biz 755 milyon dolara çıktık. Çünkü bu ortaklığın gördüğü pencereden bakamadılar. Ödeyeceğimiz rakam gelecekte edeceğimiz gelirin bugüne indirgenmiş halidir. PSA’nın bir Türk yatırımcı grup ile birlikte hareket etmiş olması herkes açısından çok olumlu sonuçlar doğurdu. Sonuçta onlar da ihaleyi almış olmaktan dolayı çok mutlular.’
GOH CHOK TONG’UN ZİYARETİ:
Mersin Limanı süreci çok kısa gibi görünse de Singapurlular’ın Türkiye’ye olan ilgisi son bir bir yıldır artarak sürüyor. Bunun ilk işareti 19 Kasım 2004’te Singapur Kıdemli Bakanı Goh Chok Tong’un bereberindeki bir heyetle birlikte Türkiye’yi ziyaret etmesi. Bu ziyaretin ardından Singapurlu başka üst düzey yöneticilerin de Türkiye’ye geldiği ve değişik alanlardan pekçok kişi ile görüşerek, Türkiye hakkında bilgi topladıkları biliniyor. Bu görüşmelerden hemen bir sonuç çıkmış gibi görünmese de Garanti Bankası’nın talipleri arasında Temasek Grubu’nun olması, Mersin Limanı’nı alan korsorsiyumda PSA’nın olması bu resmi yetkililerin ziyaretlerine bağlanıyor. Buradaki ilginç nokta PSA’nın Temasek Grubu iştirakleri arasında yer alması, Temasek’in de Singapur devletine ait olması. Singapur için ‘Şirket bir yönetilen bir devlet’ tanımını yapan Metin Ar, bunun da Türkiye’de yapmak istedikleri satın almalar açısından önemli bir güvence olduğunu vurguladı.
Mersin 19’uncu limanı olacak
Merkezi Singapur’da bulunan Port Singapore Authority (PSA), dünyanın 11 ülkesinde toplam 18 liman işletiyor. PSA’nın Singapur dışında bulunduğu ülkeler; Belçika, Brunei, Çin, Güney Kore, Hindistan, Hollanda, İtalya, Japonya, Portekiz ve Tayland. PSA’nın limanlarında 2004 yılında toplam 33.1 milyon konteynerlik işlem gerçekleştirildi.
2004 yılı rakamlarına göre, yüzde 5.3’lük artışla 2.1 milyar dolarlık konsolide gelir elde eden PSA’nın işletme kárı da 750 milyon dolar olarak gerçekleşti. Şirket geçtiğimiz yıl net kárını da yüzde 29’luk artışla 550 milyon dolara çıkardı. Aktif toplamı 4.9 milyar doları bulan PSA misyonunu, başarılı ortaklıklar ve en iyi hizmeti sunma adına izlenen yeniliklerle öncü liman işletmecisi olmak şeklinde özetliyor.
Dünyanın en büyük transit sevkiyat limanı olan Singapur Limanı’nı da PSA işletiyor. Yalnızca bu limandan, 2004 yılında 1 milyar 042 milyon gross tonluk deniz ulaştırması tonajına ulaşıldı. Limanda 2004 yılında işlem gören kargo miktarı bir önceki yıla oranla yüzde 13.1 artarak 393.4 milyon ton oldu. Singapur Limanı’nda işlem gören konteyner sayısı ise 2004 yılında bir önceki yıla oranla yüzde 15.9 artarak 21 milyon 328 bin adete ulaştı. Şirket için çok önemli bir yere sahip olan Singapur Limanı’nda toplam 123 ülkeden 600 limana ticaret yapılıyor.
Singapur yatırımcının Türkiye’ye ilgisi artıyor
SON bir yıldır Türkiye ile yakından ilgilenen Singapur sermayesi, PSA ile Türkiye’ye ilk büyük Uzakdoğu yatırımını yapmış oldu. Önümüzdeki dönemde sadece Temasek ile değil, başka gruplarla da Singapurlu yatırımcıların Türkiye’de kendini göstereceğini söyleyen Singapur Fahri Başkonsolosu Pınar Aran, özellikle yüksek teknoloji ve gıda gibi alanlara yatırım yapmaya niyetli pekçok şirket bulunduğunu açıkladı.
Dünya birincisi ve üçüncüsü ile çekişti
PSA’nın Mersin Limanı’da çekiştiği rakipleri de bu alanda dünyanın en büyükleri. Mersin Limanı’nını dünya ikincisi olarak bilinen PSA’ya kaptıran dünya birincisi Hutchison Port ve dünya üçüncüsü Dubai merkezli Dubai Port Authority’in yapıları ise şöyle:
HER İŞİ YAPAN ŞİRKET AVCISI:
19 ülkede 39 limanda faaliyet gösteren Hong Kong kökenli Hutchison Port, Hutchison Whampoa Holding’in bir limited şirketi olarak 1994 yılında kuruldu. Asya’nın en zengin işadamı olarak tanınan Li Ka-Shing’e ait Hutchison Whampoa, Hong Kong’ta, ‘her işi yapan grup’ olarak tanımlanıyor. Hutchison, liman işletmeciliği dışında, telekomünikasyon, gayrimenkul ve otelcilik, perakende mağazacılık ve sanayi sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Yeni parlayan şirketleri satın alıp, daha sonra büyüterek satmasıyla da tanınan Hutchison Grubu’nun adı, Telsim’in satışı için de geçmişti. Telekomünikasyon alanındaki şirketleri çok sayıda ülkede faaliyet gösteren Hutchison, Vodafone’un yüzde 5’ine sahip ve Deutsche Telekom’un da ortakları arasında.
JEBEL ALİ’NİN İŞLETMECİSİ:
Mersin Limanı için açılan ihale için Türk ortak olmadan teklifte bulunan Dubai Ports Authority (Dubai Liman İşletmesi) ise Birleşik Arap Emirlikleri’ne ait bir kuruluş. Uluslararası alanda da etkin çalışmaları bulunan Dubai Ports Authority’nin 100’ün üzerinde ülkede 4 bine yakın şirketle faaliyeti var. Dubai Ports Authority, ülkesindeki Port Rashid Limanı’nın yanı sıra, dünyanın en büyük yapay limanı olan Dubai Jebel Ali Limanı’nın da işletmecisi.
Arkasında devlet devi Temasek var
Temelleri 70’li yılların başında Singapur devleti tarafından atılan PSA, Singapur Devleti’nin yönettiği Temasek Holding’e ait.
|
