Simav’da ‘Kültür’el Belediyecilik

nadolu’nun “kimlik” zengini illerinden Kütahya, aynı birikimleri paylaşan ilçeleriyle de gurur duyar. Bunlar arasındaki Simav, “6 bin yıldır yerleşme” merkezi olmanın uygarlık kazanımlarıyla övünüyor. Simav’ın ilk sakinleri Frigler... Bugünkü yerleşimin altında MÖ 4. bini yaşamış olan ve adını aldığı “Synaus” kenti var. Lidyalılar, Persler, Romalılar ve Bizanslılardan sonra 11. yy’da kente egemen olan Selçuklular döneminde Germiyanoğlularını ağırlayan Simav, 1429’da da Kütahya ile birlikte Osmanlı’ya katılır.

Fatih döneminde Abdullah-i İlahi, Emir Buhari gibi ünlü din bilginlerinin ders verdiği Simav medreseleri 20. yy başlarına kadar bilim merkezi olur.. Daha 1867’de belediyesine kavuşan kent, 1868’ten bu yana da ilçe merkezi. Kurtuluş Savaşımızda adı “Kuvayı Milliye”ye dönüştürülen “Reddi İlhak” adlı “Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” örgütlenmesine “önder”lik etmesi; TBMM’nin kurucu milletvekilleri arasında “Simavlı Yusuf Cemil Bey”i göndermiş olması da Cumhuriyet tarihimizdeki övünç kaynaklarıdır.

Kollar sıvanıyor

Evliya Çelebi’nin 1671’de “Böylesi yeryüzünde yoktur” dediği ünlü Eynal kaplıcalarıyla da ün yapan Simav’da son yerel seçimlerden bu yana “farklı” bir heyecan var; çünkü İç Anadolu ile Ege’nin adeta buluşma coşkusu yaşanan bu uygarlık merkezinde yeni yerel yönetimin temel hedefi “tarih ve kültür kenti Simav’ı geçmişiyle yaşatmak”...

Belediye Başkanı Kasım Karahan, bu hedefi “bilinçli” ve “birikimli” çalışmalarla yaşama geçirebilmek amacıyla bir “Kültür Danışmanlığı” oluşturdu. Simavlıların “tarih kurdu” dedikleri emekli öğretmen Hamdi Türk ile genç arkeolog Şerife Demir, bu birimin öncü üyeleri oldular. İlk adım olarak ilçenin binlerce yıllık tarihindeki “sosyal ve kültürel yaşanmışlıkların belgelenmesi”ni başlatan uygarlık neferlerinin öngördükleri “proje konuları” ise restorasyonlardan yeni müzelere kadar geniş bir yelpaze oluşturuluyor. Başkan Karahan, hedeflenen çalışmalar için diyor ki: “Hazırlanan projeleri hayata geçirmede sabırsızlanıyoruz; havalar düzelir düzelmez kollar sıvanacak; Simav geçmişiyle kucaklaşacak...”

İşte bazı proje alanları hakkında kısa bilgiler;

Yukarı Hamam: Osmanlı veziri de olan Germiyanoğlu Babik Bey’in 15 yy’da yaptırdığı hamam metruk ve yıkık durumda. Restore edilerek sergi salonu ve sanat atölyesi olarak kullanılacak.

Kent Müzesi: Simav’ı Yunanlılardan kurtaran Osman Bey’in adını yaşatan ve 1926’da halkın imeceyle yaptığı okul depremde ağır hasar görmüştü. Koruma Kurulu kararıyla belediyeye tahsis edilen bina “Kent Müzesi” işleviyle yaşatılacak...

Ankyra: Simav’ın 15 km. kuzeybatısında halkın “Asar” tepedeki Frig yerleşiminde arkeolojik araştırmalar başlatılarak, Roma döneminde “kendi parası”nı basan antik kent, kültür turizmine kazandırılacak.

Hisar (Asar) Düzenlemesi: İskender döneminden kalma “Simav Kalesi”ndeki betonarme bina yıkılarak peyzaj düzenlemeleri yapılacak...

Mozaikli Ev: Karuz Ailesi’ne ait tarihî evin zeminindeki MS 3. yy’dan kalma mozaiklerde, efsanelerdeki sfenks resmi de yer almaktadır. Bu eşsiz miras korunarak geleceğe aktarılacak...

Dokuzgözler Köprüsü: Eski Simav ırmağında 650 yaşında ve Germiyan Beyliği’nden kalma köprünün 9 kemeri, gökyüzünün dokuz katı ile yeryüzündeki dokuz yönü ve iklimi simgeliyor. Nitekim Türklerdeki kutsal Hayat Ağacı da 9 dallıdır. Köprü onarılarak bir park ve mesire yeri içinde anıt eser olarak yaşatılacak...

Geleneksel Çarşı: Tarihsel Yukarı Çarşı (Şadırvanlar Çarşısı) özgün mimarisiyle yeniden düzenlenecek; terk edilen geleneksel meslekler tekrar canlandırılacak...

İnçal ve Kocain Mağaraları: Örencik köyündeki mağaralar 5 milyon yaşındaki sarkıt ve dikitleriyle doğal anıt... yolları, aydınlatılma ve basamaklandırması yapılarak turizmde değerlendirilecek Köy Evleri: Kalkan ve Çaysimav köylerindeki tescilli kültür varlığı evler restore edilerek pansiyon turizmiyle yaşatılacaklar.

Belediye Kültür Evi: İl Özel İdaresi’nin restore etmekte olduğu Hacı Mustafa Veral Evi belediye tarafından Simav kültürünün yaşatıldığı bir işleve kavuşturulacak. Geleneksel yaren toplantıları da burada sürdürülecek...

Bütün bu “heyecan verici” hazırlıklar için sözü yine “Tarih Kurdu”na bırakalım: “Simav yöresinde Geç Tunç Çağı’nda 2 muhkem kale vardı: Siynaos ve Ankyra. İşte biz Simavlılar Luwilerden beri yerleşime açık olan bir kentin mirasçılarıyız. Ama gelin görün ki, vahşi kapitalizmin, rant sermayesinin gözü paradan başka hiçbir şey görmüyor. Bu nedenle Simav da yıllarca tahrip edildi. Yeni Belediye Başkanımızla, elimizde kalan ne varsa kurtarmaya ve yaşatmaya kararlıyız...”

Anadolu’nun bu duyarlı “yaren”lerine başarılar diliyoruz; Simav’da yaratılan kültürel coşkuyu kutluyoruz...