Şehirlerin Geleceği 'Akıllı' Vatandaşların Elinde

Dünya nüfusunun giderek artan bir bölümünü barındıran şehirlerin geleceğinin masaya yatırıldığı "Şehir 2.0: Akıllı Şehir, Akıllı Vatandaş" konferansında, "akıllı şehir" kavramı disiplinlerarası bir konuşmacı topluluğu tarafından ele alındı.

Sade vatandaş olarak bilinçlenmeliyiz

Etkinliğin açılışında konuşan GelecekHane kurucusu Halil Aksu, geleceğe şekil vermek ve bu konudaki farkındalığı artırmak amacıyla düzenledikleri etkinlikleri, 2015'in ilk buluşmasında 'Şehir' teması ile sürdürdüklerini belirterek, şunları söyledi:

"Bu çağın insanı şehirde yaşamayı tercih ediyor. Şehirler giderek kalabalıklaşırken, zorlukları da beraberinde getiriyor. Peki gelecekte bizleri neler bekliyor? En sadece vatandaş olarak bu konuda bilinçlenmemiz, farkındalığımızın artması gerek. Etrafımız betonla kaplı olduğu için etkinlik mekânımızda organik bir görüntü yaratmaya, mahalle havası oluşturmaya çalıştık. Umarız önümüzdeki yıllarda yeşil binaların sayısı yükselecek ve bilinçli tasarım daha ön plana çıkacak."

Akıllı şehirlerin yolu insan, çevre ve kalkınma odaklı düşünceden geçiyor

Turkcell Stratejik Pazarlama ekibinden Engin Çomakcı, iş dünyasının geleceğini teknoloji ile şekillendirmek, bunu yaparken de konuya Türkiye'nin gerçekleri ve sosyoekonomik yapısı ile bakabilmek amacıyla hayata geçirdikleri "İleri Görüş" programından bahsetti.

"Geleceği öngörmenin en basit yolunun onu şekillendirmek" olduğunu hatırlatan Çomakcı, "yatırımınızı öngörü döneminde yaptığınızda, gelecek geldiğinde kazanan olma yönünde adım atmış olursunuz" dedi. Turkcell olarak, 2015'in Temmuz ayında şehirlerin geleceğine odaklanan bir yayın yapacaklarını söyleyen Çomakcı, akıllı şehirler elde etmede; insan, çevre ve kalkınma odaklı düşünmenin zorunluluğuna dikkat çekti.

Sanal para çağına hazırlanın...

Bankalararası Kart Merkezi (BKM) ürün sorumlusu Antar Turgay, "Şehirde Kart Çözümleri" başlıklı sunumunda, Türkiye'nin en gelişmiş ödeme sistemlerinden birine sahip BKM'nin, akıllı şehirlerde akıllı ödeme sistemlerini nasıl kurduklarını paylaştı.

Türkiye'nin 6'ncı büyük kenti Konya'da hayata geçirdikleri temassız kart uygulaması ile tramvay ve otobüs yolculuğu ödemelerinin rahatça yapılabildiğini aktaran Turgay, Türkiye'de bir ilk olan uygulamanın dünyada da ikinci örneği teşkil ettiğini belirtti. Temassız kartın yolcuya sağladığı faydalar ise; alışveriş ve ulaşımın tek kartla ödenmesi, bakiye yüklemeye gerek duyulmaması ve ulaşı harcamalarının takip edilebilmesi. BKM'nin ayrıca bir akaryakıt firması ve bir restoran için geliştirdiği mobil ödeme çalışmaları da bulunuyor. 

Akıllı şehir veriler ile yönetilir

Akıllı şehir verilerinin nasıl işlendiğini aktaran SAP İş Geliştirme Müdürü Bülent Ünsal, 2050 yılında dünya nüfusunun %70'inin şehirlerde yaşayacağını hatırlatarak, Asya Pasifik, Latin Amerika ve Çin'in bu anlamda öne çıkan coğrafyalar olduğunu söyledi.

SAP Şehir Yönetimi Değer Haritası'ndaki ilk üç kriteri; Yaşanabilirliği artırmak, Yönetsel transformasyon, Ekonomik kalkınma şeklinde sıralayan Ünsal daha sonra, bu üç kritere örnek oluşturan SAP çalışmalarını paylaştı.

Capetown şehrinde 'yaşanabilirliği artırmak' amacıyla gerçekleştirilen uygulamada, kentin bütün altyapı ve üstyapı denetlemeleri, akıllı cihazlar kullanılarak, SAP üzerinden yönetilen ve 7/24 çalışan bir çağrı merkezi tarafından yapılıyor.

'Yönetsel transformasyon' kriterini temel alan BAR - Boston About Results web sitesi, Boston'a ait bütün verileri halka açarak, şehir yönetiminin skor kartı üzerinden değerlendirilmesini ve izlenebilmesini sağlıyor.

'Ekonomik kalkınma'yı destekleyen BCN4U (Barcelona for you) uygulaması ise, şehre gelen turistlere gerçek zamanlı yönlendirmelerde bulunurken, kullanıcılara mobil indirim kuponları sunarak ticareti canlandırmayı amaçlıyor.

e-ticaret m-ticaret'e evriliyor

"Geleceğin Şehrinde Perakende" sunumuyla konferansa katılan Migros'tan Ferit Cansever, Türkiye'nin neredeyse gelişmiş ülkeler ile aynı tüketim seviyesine sahip olduğuna dikkat çekerek, geleceğin tüketim trendlerine ve Migros'un bu yönde geliştirdiği stratejilere ilişkin bilgiler verdi.

E-ticaret ve yaşam sürelerinin uzaması ile birlikte, yerleşim alanlarının uzağındaki marketlerin kan kaybedeceğini belirten Cansever, e-ticaret'in de günümüzde m-ticaret'e (mobil cihazlar üzerinden yapılan alışverişler) doğru evrildiğini ekledi. Self-serfis cihazlar artış gösterse de ülkemizde tüketicilerin halen gişede insan görmek istediğini dile getiren Cansever, "Türkiye'de insan-makine iletişimi açısından biraz daha süreye ihtiyacımız var. Perakende bir adaptasyon konusudur. Şehirliler ne istediklerini söyledikten sonra çözüm kolay." dedi

IoT projelerinden faydalanan akıllı şehirler

İspanya'da nesnelerin interneti (Internet of things - IoT) konusunda yaptığı çalışmalarla dikkat çeken Libelium'dan Javier Martinez de Avrupa'daki akıllı şehir uygulamalarından örnekler sundu. Kablosuz sensör ağları ile şehirdeki sorunları çözmeye çalıştıklarını söyleyen Martinez, amaçlarının, birlikte çalışabilen, bağlı bir şehir yaratmak olduğunu ekledi.

Kablosuz sensör düğümlerinden oluşan ve güneş enerjisinden faydalanan 'Waspmote' adlı akıllı şehir platformu ile otopark, aydınlatma, temizlik vb sistemleri de akıllı hale getirdiklerini söyledi.

İnsan > Süreç > Teknoloji

Zaha Hadid Architects (ZHA) bünyesinde çalıştıktan sonra, İstanbul ve New York'ta kendi pratiğini hayata geçiren mimar İnanç Eray, "Şehre disiplinlerarası müdahale" başlıklı sunumunda güncel proje örnekleri üzerinden akıllı şehir kavramını sorguladı.

"Teknoloji, tasarım ve inşa etme yöntemlerini çok etkiledi. Bugün çok daha ucuza, daha hatasız ürünler elde edilebiliyor" diyen Eray, buna örnek olarak ZHA'da tasarlayıp aynen uyguladıkları Serpentine Sackler Gallery'i verdi.

Çin'in yılda 20 kent inşa ettiğine, Birleşik Arap Emirlikleri'nde uygulanan Masdar City projesinin ise yaşatılamadığına dikkat çeken Eray, "İnsan > Süreç > Teknoloji" denklemine göndermede bulunarak teknolojinin ancak araçsallaştığı noktada başarılı olabildiğinin altını çizdi ve "Kent gibi çok katmanlı ve paydaşlı problemlerde insana odaklanmalıyız" dedi.

Günde 2 milyon biletleme

Elektronet'ten Mehmet Kaptana, "Akıllı şehirler için entegre çözümler"i aktardığı sunumunda, ICT sektöründe 20 yıldır hizmet veren Elektronet'in şu anda günlük 2 milyon biletleme kapasitesine sahip olduğunu belirtti.

"Vatandaşa kullanamayacağı bir sistem sunduğumuz zaman tökezlemiş oluruz" diyen Kaptana, dünyadaki akıllı şehir trendlerini paylaşırken, sektörün yurt dışında da benzer problemeler yaşadığına dikkat çekti. Kaptana, akıllı şehirlerin geleceğinin nakitsiz ödeme, kartsız ödeme ve Bluetooth teknolojilerinde olduğunu söyledi.

Betona 'dur' demek için...

Davetli konuşmacıların ardından yeniden söz alan Halil Aksu, kapitalist sistemin ve dünyanın gidişatının kamu yöneticilerini büyük baskı altında tuttuğunu, dolayısıyla şehirlerin bu koşullarda betonlaşmaya devam edeceğini ifade ederek, GelecekHane'nin benimsediği şu 3 kriteri dinleyicilerle paylaştı:

1. Gri yerine yeşil: Hepimiz şehrin oksijen üretimine az ya da çok katkıda bulunabiliriz. Evdelerimizdeki saksıları azımsamayalım.
2. Motor yerine kas: Obezitenin yaşam konforuna etkisi, salgın hastalıklardan bile daha vahim. Hareket etmeye önem vermeliyiz.
3. Kural yerine oyun: Kurallar sıkıcıdır. Oyunlar ise, herkesi işin içine çekmek ve şehrin geleceğinde söz sahibi yapmak için etkin bir araç olabilir.

BKM, SAP, Migros, Turkcell, HP, Intel, GE, FIT Solutions ve Dijital Rafineri’nin destekleriyle gerçekleşen konferans, 'Şehrin Geleceği' paneli ile devam etti.