Gürcistan'ın Acara Özerk Bölgesi Cumhurbaşkanı Levan
Varshalomidze'nin 2 günlük İzmir ziyareti, çok ilginç bir tarihi
gerçeği ortaya çıkardı. Sultan II. Abdülhamid'in tahta
çıkışının 25. yıldönümü kutlamaları nedeniyle İzmirli levanten mimar
Raymond Charles Pere tarafından 1901 yılında inşa edilelen
Saat Kulesi'nin bir ikizinin de o dönemde Osmanlı topraklarında
bulunan Gürcistan'ın Batum kentine yapıldığı, ancak zaman
içerisinde savaşlarda tamamen yıkıldığı anlaşıldı.
Hemen başlanacak
Konuk Cumhurbaşkanı bu tarihi gerçeği açıklarken, "Bizim saat kulesinin
yıkılmadan önceki fotoğrafını Sayın Ekrem Demirtaş'a verdim. Ülkeme döner dönmez
aynı kuleyi inşa etmek için çalışmalara başlayacağız" dedi.
İTO Başkanı Ekrem Demirtaş, önceki akşam Cumhurbaşkanı
Levan Varshalomidze onuruna İzmir Konağı'nda bir akşam yemeği
verdi. Yemekte duygusal anlar yaşanırken, konuk Cumhurbaşkanı ile bir süre
sohbet ettim. Cumhurbaşkanı Levan Varshalomidze heyecanla şunları söyledi:
"İzmir Saat Kulesi'nin bizim için önemi çok büyük. Çünkü Sultan 2. Abdülhamit
tahta çıkışının 25. yılı için ferman çıkarırken, aynı zamanda saat kulesi bizim
ülkemizde de inşa edildi. Fakat kule yıllar içerisinde aldığı darbelerle yavaş
yavaş yıkıldı. Ben bizdeki kulenin bir fotoğrafını Sayın Ekrem Demirtaş'a
verdim. Ülkemize döndükten sonraki ilk hedefim hemen bu kulenin aynısını inşa
ettirmek olacak."
Demirtaş'tan destek
Varshalomidze, sözlerini şöyle sürdürdü: "İzmir Ege ve Akdeniz'in başında,
Batum da Karadeniz'in stratejik bölgesinde ekonomisiyle, sosyal hayatıyla büyük
benzerlik taşıyor. Saat Kulesi'nin açılışında İzmirlileri de görmek en büyük
mutluluğumuz olacak. Biz ülkemizde yatırımlarla ilgili her türlü talebi bir
hafta içinde karşılıyoruz. Otel, restoran yerleri tahsis edebiliriz, hiçbir
mülkiyet sorunu yok. İki kere geldiğim İzmir'i, İzmirlileri gerçekten çok
seviyorum. İzmir'in deneyimlerine işadamlarımızın ihtiyacı var. İTO'nun Akdeniz
ve Ege'de geliştirmek istediği kruvaziyer turizmini Karadeniz'e de yayma
düşüncesi var. Bu süreçte birlikte hareket edersek daha başarılı olacağız."
Ekrem Demirtaş da Cumhurbaşkanı'nın bu çağrısı üzerine şunları söyledi: "Aynı
kulenin Batum'da tekrar yapılacak olması bizde inanılmaz bir heycan yarattı. Biz
de elimizden gelen desteği vereceğiz. Gürcistan'ın yeni pazarlara, Avrupa'ya
açılmasında da İzmir çok önemli bir rol oynayabilir. Türkiye'de şu anda
Gürcistan'ın kurulu 150 şirketi var ve bunların sadece 7'si İzmir'de. Biz de
Gürcü işadamlarını İzmir'e bekliyoruz."
İzmir'e çok benziyor
19. yüzyıldan itibaren İzmir kozmopolit yapısıyla bir dünya kenti olarak
Akdeniz'de parlarken, şimdiki Acara Özerk Bölgesi'ndeki Batum da Karadeniz
kıyısında canlı sosyal ve ekonomik yapısıyla bölgesinin yıldızı durumundaydı.
109 yıldır İzmir'in senbolü olan Saat Kulesi Sultan II. Abdülhamid'in tahta
çıkışının 25. yıldönümü kutlamaları için 1901'de inşa edildi. 25 metre
yüksekliğinde, dört katlı ve sekizgen planlıydı. Yapıda kullanılan Kuzey
Afrika'ya özgü sütun başlıkları, at nalı kemerler ve yapının cephelerinin hiç
boşluk bırakılmayacak şekilde dolgulandırılması, kökeni Kuzey Afrika ve
Endülüs'teki yapılarda bulunabilecek olan bir mimari anlayışa Oryantalist üslubu
katıyordu. Kulenin saatlerini Alman İmparatoru II. Wilhelm hediye etti. İzmirli
Mimar Raymond S. Pere'nin tasarladığı kulenin gümüş maketi ise Topkapı Sarayı
Müzesi'nde bulunuyor.
Tarihçilerin ikinci kuleden haberi yok
İzmirli tarihçi-yazar Yaşar Ürük, İzmir Saat Kulesi'nin bir
benzeri olduğu konusunda kayıtlarda bilgi bulunmadığını hatırlatarak, "Mimarı
Raymond S. Pere'in yaşamında da Batum'a gittiği yönünde bir bilgi yok. O
tarihlerde Abdulhamit için önemli eserler yapılıyordu. Mimar Pere, Saat Kulesi
dışına Sarıkışla'da da 25 kenarlı bir havuz yapmıştı. Ancak o eser, günümüze
kadar yaşamadı. Eğer Batum'da böyle bir eser varsa yaşatılması önemli" dedi.
Kitapta yer alıyordu
İzmir Barosu avukatlarından Ercan Şölen, seyehatlerinden
birini Batum'a yönelik gerçekleştirdiğini ve dostları sayesinde edindiği
"Tarihte Hamşioğulları" isimli kitapta buradaki saat kulesinin fotoğrafını
gördüğünü açıkladı. Şölen, "Orada 25. yıl anısına bir de Abdülhamit Camii
yaptırılmış, saat kulesi de onun yakınındaymış. Ancak burası zamanla yıkılmış ve
yeşil alan bölgesi haline gelmiş. Saat Kulesi'nin yeniden yapılması çok iyi
olur" diye konuştu.
|