Köprülerin ve otoyolların özelleştirilmesinde geri sayım
başlıyor. Tek paket halinde, işletme hakkı devri yöntemiyle gerçekleştirilecek
özelleştirme, 25 yıl için geçerli olacak. Özelleştirme işlemi,
Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun 15 Ekim 2010 tarih ve 2010/88
sayılı Kararı ile, Karayolları Genel Müdürlüğü'nün
sorumluluğunda olup, yapım, bakım, onarım ve işletimini üstlendiği
Edirne-İstanbul-Ankara, Pozantı-Tarsus-Mersin, Tarsus-Adana-Gaziantep,
Toprakkale-İskenderun, Gaziantep-Şanlıurfa, İzmir-Çeşme, İzmir-Aydın Otoyolları,
İzmir ve Ankara Çevre Otoyolları, Boğaziçi Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet
Köprüsü ve Çevre Otoyolu ile bunların bağlantı yolları ve bunlar üzerindeki
hizmet tesisleri, bakım ve işletme tesisleri, ücret toplama merkezleri ve diğer
mal ve hizmet üretim birimleri ile varlıkları özelleştirme kapsam ve programına
alınmış, bağlantı yolları ile birlikte toplam 1975 km uzunluğundaki otoyol ve
köprüleri kapsıyor. İhale ile ilgili teknik bilgilere, bugünkü Resmi Gazetenin
ilanlar bölümünde de yer verildi.
Son teklif verme tarihi 15 Aralık
Köprü ve otoyol özelleştirmesinde son teklif verme tarihi, 15 Aralık 2011
olacak. Geçici teminat tutarının 200 milyon dolar olacağı ihalede, ihale
şartname bedeli de 50 bin dolar olacak. Halen var olan personel ile iş ve taşıt
araçları özelleştirmeye konu olmayacak, özelleştirme sonrasında Karayolları
Genel Müdürlüğü denetim ve kontrol yetkisine sahip olacak. Özelleştirme
sonrasında işletici ile imzalanacak olan sözleşme, 'imtiyaz sözleşmesi'
niteliğinde bulunuyor. İmtiyaz sözleşmelerinde en önemli husus ise bu
sözleşmelere Danıştay'ın görüşünün alınması gerekliliği oluşturuyor. Yani
sözleşmeler en yüksek yargı denetiminden geçiyor. Bu nedenle otoyol
kullanıcılarının ve kamu yararının aleyhinde bir düzenleme yapılması söz konusu
olmayacağı gibi, ileride de işleticinin lehine herhangi bir düzenlemenin ilave
edilmesi de söz konusu değil.
Kriterlere uyulmazsa, sözleşme
feshedilecek Yapılacak olan
özelleştirmede işleticinin uyacağı minimum bakım, onarım ve işletim esasları
belirlenecek, Karayolları Genel Müdürlüğü denetleyici kuruluş olarak işletim
süresi boyunca devrede kalacak. Sözleşme hükümlerine ve bakım, onarım, işletim
kriterlerine uyulmadığı taktirde, sözleşmenin feshine kadar gidebilen
yaptırımlar uygulanacak. Geçiş
ücretleri, sözleşmede belirlenen oranlarda uygulanacak
Ayrıca fiyat artışlarında 6001 sayılı
Kanunun çıktığı tarihte yürürlükte olan ve halen geçerliliğini koruyan otoyol ve
köprü geçiş ücretleri esas alınarak, sadece sözleşmelerde belirlenecek olan
ücret artış oranları uygulanabilecek. İşleticinin hiç bir şekilde keyfi fiyat
belirlemesi söz konusu olmayacak. Ayrıca işleticinin mevcut alt yapının
geliştirilmesi amacıyla ilave şerit genişletilmesi, bağlantı yolları yapılması
gibi yatırım yükümlülükleri de olacak.
Özelleştirilecek olan varlıkların özelleştirme sonucunda kalite,
dayanıklılık, altyapı,üst yapı ihtiyaçları gibi pek çok konuda hızlı bir
iyileşme sürecine girmesi bekleniyor. Bu bağlamda özelleştirme ile maliyet
tasarrufu ve verimliliğin artırılması, stratejik yatırımları finanse etmek için
ilave fon kaynaklarının yaratılması, daha yüksek hizmet ve servis düzeyi,
teknik, finansman, işletim gibi belirli alanlarda uzmanlık kazanılması,
verimliliği artırmak için kamusal hizmet sektörlerinin özel girişimcilere
açılarak finansal ve endüstriyel pazarların gelişimi sağlanacak.
Teknoloji transferi ve kazaların
azaltılması öngörülüyor Söz konusu
otoyolların ve köprülerin özelleştirilmesiyle elde edilecek teknoloji transferi,
verimlilik artışı, kaza oranlarının azalışı, zaman ve yakıt tasarrufu, çevre
kirliliğinin azaltılması gibi olumlu etkiler, elde edilecek olan özelleştirme
bedeli yanısıra, ilave diğer faydalar olarak öngörülüyor. Halen otoyollarda
çalışan personel, işletme hakkının devri ile işleticiye devredilmeyecek.
Karayolları Genel Müdürlüğü bünyesinde ihtiyaç duyulan diğer yerlerde istihdam
edilecek. İşletici ihtiyaç duyacağı personeli tamamen yeni işe alımlarla
karşılayacağından, yeni istihdam olanakları sağlanacak.
|