Osmanlı Mezar Taşları Satılıyor!

İngiltere bugün ilginç bir müzayedeye ev sahipliği yapacak. Londra’daki ‘High Road Auctions’ tarafından Türkiye saatiyle 20.00’de gerçekleşecek müzayedede Osmanlı mezar taşları da satışa sunuluyor. Akşam gazetesinin haberine göre, açık artırma öncesi 18. yüzyıla ait bu taşların İstanbul’daki Karacaahmet Mezarlığı’ndan çalındığı belirlendi. Tarihçiler, “kimsesiz kalmış Osmanlı mezarlarının parça parça ticari objelere dönüştürüldüğü’ gerekçesiyle satışın durdurulmasını istiyor. Uzmanların Kültür Bakanlığı’nın el koymasını istediği satışta, dört adet Osmanlı mezar taşı satılacak. Müzayedenin 244 No’lu eseri 127 cm’lik mezar taşına 500 Sterlin; 177, 106 ve 130 cm boyundaki diğer üç taşa ise 600 Sterlin değer biçildi.

Sıkışan "Girit'ten aldım" diyor

Osmanlı mezar taşı uzmanı Necdet İşli, Türkiye’de son yıllarda Osmanlı mezar taşı kaçakçılığının görüldüğünü belirterek “Bu konuda uluslararası organizasyon öyle çalışıyor ki, 2 metre boyundaki süslemeli lahitleri bile götürebiliyorlar. Bu konuda Türkiye’de açılmış 6-7 dava var. Taşların nereden çalındığını belirtseniz bile, sıkıştıkları zaman ‘Karacaahmet’ten değil Girit’ten aldık’ formülünü kullanıyorlar, Osmanlı’nın yayıldığı diğer coğrafyaları söylüyorlar” dedi.

Bakanlık el koysun!

Yıldız Vakfı Başkan Yardımcısı Ali Serim müzayede evini arayıp, eserlerin iadesinin gerektiği konusunda uyarıda bulunduğunu, ‘mal sahibini ve eserin nereden geldiğini’ sorduğunu ancak bilgi alamadığını belirtti. “Bunun üzerine İngiltere’deki arkadaşımı müşteri gibi müzayede evine gönderdim. Yetkililer, mezar taşlarının ‘Üsküdar’daki büyük mezarlıktan’ olduğunu söylemiş” diyen Serim şöyle devam etti: “Kimsesiz kalmış Osmanlı mezarlarının parça parça ticari objelere dönüştüğü gerçeğiyle yüz yüzeyiz. Bu üzücü duruma Kültür ve Turizm Bakanlığı el koymalı, mezar taşı satışları yasaklatılmalı.”

Yasal düzenleme şart

“Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası’na göre Türkiye’de arkeolojik eserlerin alım-satımı sadece koleksiyonerlik belgesi bulunan kimseler için serbesttir” ifadesini kullanan Serim, “Bu eserlerin yurt dışına çıkarılması kanunen yasak. Osmanlı mezar taşları ne yazık ki bu kapsamın dışında tutulabilmektedir. Yasal düzenleme hızla yapılmalı. Ecdada sahip çıkma zamanıdır. Kimsesiz kalan Osmanlı mezar taşları ticareti yapılacak sanat objeleri değildir” dedi.

8 bin 500 Lira ver kavuğu al

İngiltere’nin Osmanlı mirasına bu ‘ticari’ ilgisi yeni değil. 19 Nisan 2007’de Londra’da yapılan bir müzayedede 29 cm yüksekliğindeki 17. ve 18. yüzyıllara ait mezar taşı kavuğu (solda) 7. 800 Sterlin’e (8.500 lira) satılmıştı. 7 Ekim 2010’da ise 19. yüzyıla ait 67x31.5 cm ebatlarındaki Osmanlı mezar taşı (sol başta) 3 bin Sterlin’den (9.100 TL) satışa çıkarken,

27 Nisan 2012’de Londra Sout Kensington’da yapılan müzayede 120 cm’lik 18. yy Osmanlı mezar taşına 2. 750 sterlin (8 bin lira) değer biçilmişti.