b>Arka arkaya yaşanan krizler ve depremler, orta gelir grubundaki tüketicileri de standardı yüksek kaliteli konutlara yöneltti. Yapı Kredi Koray'dan Hakan Kodal ve Garanti GYO'dan Kürşat Tuncel, 'Faizler düşer ve vadeler uzarsa konut talebinde patlama yaşanacak' dediler
Yapı Kredi Koray GYO Genel Müdürü Hakan Kodal, arka arkaya yaşanan krizler ve depremlerden sonra müşteri bilinçlenmesinin arttığını söyledi. Kodal, daha önce, konutta sağlamlık ve güvenlik gibi konuların sadece üst gelir grubunun beklentileri olarak görüldüğünü şimdi orta gelir düzeyinde de bu bilincin yerleştiğini ifade etti.
Kodal şöyle dedi: 'Depremler tüketici bilincini çok yükseltti. Herkes elindeki parasıyla alacağı ürünün ya da hizmetin sorgulamasını yapıyor. Konutu güvenli-sağlam olsun istiyor, otoparkı ve çevre düzenlemesini arıyor, tıpkı üst gelir grubundaki tüketiciler gibi.
Kısacası Avrupa'da herkesin sahip olduğu standart konutlarda olan Türkiye'de de sadece üst gelir grubunun sahip olduğu ya da beklediği konut tipleri artık orta gelir grubunda da aranır hale geldi.'
VERGİSEL TEŞVİK GETİRİLMELİ
Türkiye'de uzun vadeli yatırımlar bekleniyorsa, vergisel teşvikler üzerinde durulması gerektiğini belirten Kodal, 'Konut kredileri üzerindeki vergi yükü azaltılmalı, Gayrimenkul Yatırım Ortaklıları'nın büyümesi için rekabet koşullarının adilane hale getirilmesi gerekiyor. Kayıtdışı ve standart dışı çalışan inşaat sektörü rekabet koşullarını bozuyor.
Ya bunlara bir önlem alınmalı ya da kayıt altında çalışan kesime birtakım verigisel teşvikler getirilmeli. Bunu yanında kooperatiflerde yüzde 1 olan KDV, GMYO'larda hala yüzde 18. Arsa denetimi gerekiyor, fırsat eşitliği şart. Kamunun ve belediyelerin konut üretmesi artık akıllıca değil. Bu nedenle TOKİ'nin arsa bulup fizibilitesini çıkarıp, işi ihaleyle vermesi çok doğru. Hem de eskisine göre daha çok para kazandıran bir sistem.'
MEVZUAT SIKINTISI VAR
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıları Derneği (GYODER) Başkanı ve aynı zamanda Garanti GYO Genel Müdürü olan Kürşat Tuncel de bu yıl belki yüzde 30-40 bitmiş konutlarda bir artış yaşandığını, kiralık ve yatırım amaçlı konut arzının açığa işaret ettiğini belirtti. Tuncel şunları söyledi:
'Siyasi istikrar ile sağlanan güven ortamı ve AB sürecinin başarıyla gitmesiyle vadelerde uzama başlayacak. 2. el piyasaların açılmasıyla birlikte birince el satışları da artacak. Çünkü cidde bir yenileme talebi göze çarpıyor. Halkın gözü orta sınıfa hitap eden konutlarda olacak. Özellikle 10 milyon konutun olduğu İstanbul'da binaların yüzde 60-65'i ya ruhsatsız ya da kalitesiz.
En az 3-4 milyon konut stoku ihtiyacı var bu kentin. Kat mülkiyeti kanunundan dolayı, binalar yenilemiyor. Çünkü birisi itiraz etse bina yenilenemiyor. Bunun için yeni mevzuat ve finansman gerekiyor.'
Tuncel, 10-15 yıl vadeli kredilerle tanışıldığında talebin patlayacağını söylerken, 'Çünkü mevcut oturdukları evlerinden çıkmak isteyen birçok aile var, bunlar finansman imkanlarının açılmasını bekliyor' dedi.
Alışveriş merkezlerinde ve lojistikte talep yüksek
2004 yılıyla birlikte gayrimenkul arzı ve talebinde oynamaların yaşandığını belirten Hakan Kodal, şöyle dedi: 'A tipi konutta gevşeme ciddi boyutta. Orta gelir grubuna hitap eden konutlarda fiyatların düşmesiyle birlikte bir yükselme yaşanıyor. Fiyatlar çıkacak mantığıyla aynı bütçeyle A grubuna orta gruptan geçiş de başladı. Yani sıralama yaparsak, orta gelir grubuna yönelik konutlardaki canlılık birinci sırada, A grubu ikinci sırada ve son olarak kooperatifleri de içeren alt gelir grubuna yönelik konutlardaki satış ve talep üçüncü sıralamada yer alıyor. İş hayatına yönelik gayrimenkullerde ise alışveriş merkezlerinde yükseliş dikkat çekiyor. Lojistik sektörü çok hızlı ilerliyor, son dönemde ofisten plazalara geçiş hızlandı ve son sırada sanayi tesislerine yönelik inşaat ve talep geliyor.
Krediler % 20 arttı
Faizlerin hala yüksek olduğunu belirten Hakan Kodal ve Kürşat Tuncel, AB ile ilgili olumlu gelişmelerle faizlerde daha cazip koşulların oluşacağını tahmin ettiklerini belirterek, ortak bir görüşle şu açıklamayı yaptılar:
'Konut kredilerinde bir artış var, bitmiş binaların ağırlıkta olduğu bankaların konut kredilerinde ilk 6 ayda yüzde 20 artış olmuş. Fakat burada ciddi bir talep baskısı görülüyor. Yıllardır birikmiş bir talep var. Gelecekle ilgili olumlu beklenti güçlü, faizler düştükçe ve vadeler uzadıkça talep de hızla artacaktır. Çünkü gayrimenkulun her alanın-da problem var Türkiye'de. Standart yok, yapıların yenilenmesi gerekiyor, depreme dayanıklılık yetersiz durumda. Örneğin İstanbul'un gayrimenkullerinin yüzde 80'i problemli. Düzeltilmesi gereken birçok konu var.'
Çekmeköy'de 'Güçbirliği'
Yapı Kredi Koray ve Garanti GYO, konut sektöründe bir ilki gerçekleştirerek AB standartlarında yaşam kalitesi sunmak, genç aileleri hayallerindeki yaşam biçimine kavuşturacak projeleri geliştirmek üzere 'Güçbirliği 'ile İstanbul Çekmeköy'de 'Evidea' isimli bir proje hayata geçiriyor. Orta sınıfa yönelik Yeni Türk Lirası ile sabit ödemeli inşa edilecek konutlar üst gelir grubunun beklentilerine yanıt verir halde hazırlandı. Fakat orta gelir grubunun rahatlıkla satın alabileceği konutlarda standart kalite olacak. Kapalı otoparklar, sosyal yaşam alanları bulunan kaliteli konutlar 50 bin dolardan başlayan fiyatlarla satılacak.
|