|
Müteahhitlerimiz yurtdışında çok başarılı. Büyük işler yapıyorlar. Geliniz
görünüz ki, yurtdışından ülkeye getirdikleri döviz rakamı, yaptıkları işin
büyüklüğü yanında cüce kalıyor. Bunun nedeni açık olarak bilinemiyor. Anlatılan
şudur: Yurtdışında müteahhitlik piyasası “kurtlar sofrası”dır. Müteahhitler çok
düşük kâr marjı ile çalışabiliyor, belli ülkelerde hak ettikleri parayı
gecikerek, zor tahsil edebiliyorlar. İşler başlıyor ama, tamamlanması zamana
yayılıyor.
2009 yılında yurtdışında en az 14 milyar dolarlık işi olan tüm
müteahhitlerimizin getirdiği döviz (Merkez Bankası kayıtlarına göre) 1 milyar
dolardır. Müteahhitlerimiz 2010 yılının ilk 10 ayında yurda 621 milyon dolar
döviz getirdi.
Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde, müteahhitlerin doğrudan
getirdikleri döviz kadar önemli iki döviz kaynağı daha vardır:
(1) Müteahhitlerin çalıştırdıkları Türk işçilerin yurda gönderdikleri döviz,
(2) Müteahhitlerin yurtdışında kullandıkları Türk malı inşaat malzemeleri
karşılığı yurda gelen döviz.
Bu konularda son zamanlarda ciddi sınırlamalar gündeme gelir oldu. Yabancı
ülkeler Türk müteahhitlerine yerli işçi ve yerli malzeme kullanmaları konusunda
ısrarcı olmaya başladılar.
Milliyet Ekonomi’de dün yayımlanan haberde de yer aldığı gibi ülkeleri
dışında iş yapan müteahhitlik firmalarıyla ilgili bilgileri her yıl ENR
(Engeineering New Record) isimli bir grup derleyerek açıklıyor. Uluslararası en
büyük 225 firmanın 2009 yılı sıralamasına 33 Türk firması girdi. Listede yer
alan 54 Çin firmasından sonra Türkiye listede en fazla firması bulunan ikinci
ülke.
2009 yılı listesine giren 225 firmanın toplam iş hacimleri 383 milyar dolar.
33 Türk firmasının (toplam firmaların yüzde 14’ünü oluşturan firmalarımızın) iş
hacmi (inşaat işleri cirosu) 14 milyar dolar ile toplamın yüzde 4’ünü
oluşturuyor. Açık anlatım ile sayıca çokuz ama, iş büyüklüğünde gerideyiz.
Listede adı geçen 33 Türk firmasından başta gelenler Enka (1.9 milyar dolar),
Gama (1.2 milyar dolar), Rönesans (1.0 milyar dolar) Ant Yapı (797 milyon
dolar), STFA (771 milyon dolar), Tekfen (759 milyon dolar) ve TAV (702 milyon
dolar) olarak sıralanıyor.
Listeye girenler yanında, listede adı geçmeyen çok sayıda Türk müteahhitlik
firmasının yurtdışında iş yaptıkları biliniyor.
|
