|
b>Türkiye’nin artan faiz yükü sonucu yatırımlara kaynak ayıramaz hale geldiğini gören Türkiye Müteahhitler Birliği, hükümete ilginç bir teklif sundu: Yapacağımız yatırımlar karşılığında bize Hazine bonosu ve devlet tahvili verin. Biz de bunları piyasada satıp, elde edeceğimiz nakitle projeleri tamamlayalım.
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), yıllardır gerçekleştirilemeyen dev yatırım projeleri için hükümete çözüm önerisi sundu. TMB’nin Bayındırlık ve İskan Bakanı Zeki Ergezen’e götürülen teklifte, Hazine’nin hemen her hafta düzenlediği borçlanma ihalelerinde ihraç ettiği bono ve tahvillerden müteahhitlere de verilmesi önerildi. Buna göre, müteahhitler Hazine’den aldıkları borçlanma senetlerini tahvil ve bono piyasasında satıp nakde çevirdikten sonra bekleyen yatırım projelerini tamamlayacak. TMB Başkanı Nihat Özdemir, Bakan Ergezen’in önerilerine sıcak baktığını söyledi.
Başta 2010 yılına kadar tamamlanması hedeflenen Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) olmak üzere, Ankara ile İstanbul arasındaki hızlı tren projesi, İstanbul Tüp Geçit Projesi, 3. Boğaz Köprüsü, Marmaray ile İzmit Körfez Geçişi, Çanakkale Köprüsü, Kars–Tiflis Demiryolu projeleri söz konusu projelerin en önemlilerinden birkaçı. Bu projelere bir de AK Parti’nin 15 bin km’lik duble yol ile 1,5 milyon konut yapım vaadi eklendi. Toplam tutarı 166,8 katrilyon lira olan bu yatırımlar için 2002’de bütçeden sadece 10,6 katrilyon lira ödenek ayrıldı. Buna göre söz konusu yatırımların tamamlanabilmesi için mevcut fiyatlarla 8,5 yıl geçmesi gerekiyor.
Türkiye’de Devlet Planlama Teşkilatı’nca (DPT) 5 bin 416 proje belirlendi. 2001 yatırım programında yer aldığı halde yapılabilirliği ve önceliğini yitiren 1002 proje ise Yüksek Planlama Kurulu ve Bakanlar Kurulu kararıyla 2002 yılı yatırım programından çıkarılmıştı. Bu düzenlemeyle yatırım programındaki proje sayısı 4 bin 414’e indirilmişti. Mevcut yatırımların büyük bölümü 1990’lı yıllarda başlatılırken, stokta başlangıç yılı 1960’lara kadar giden yatırımlar da dikkati çekiyor. Bitirilmeyi bekleyen bu projelerin içinde herbiri trilyonlarca liralık bütçe isteyen dev inşa projeleri de yer alıyor.
Mevcut tablonun farkında olan ve kamunun son yıllarda ağırlaşan faiz yüküne bağlı olarak yatırımlara kaynak ayıramaz hale geldiğini gören Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) de, AK Parti hükümetine sorunun çözümü yönünde ilginç bir teklifte bulundu. TMB Başkanı Nihat Özdemir, geçen hafta Bayındırlık ve İskan Bakanı Zeki Ergezen’e sundukları teklife ilişkin olarak şunları söyledi:
“Kamu inşa projelerinin önünde en büyük engel finansman sorunu. Bu konuda ilgili bakanlara ilginç bir öneri sunduk. Devlet bize alacağımız karşılığında Hazine bonosu ve devlet tahvili gibi iç borçlanma senetlerinden versin. Bizler de gerekirse bu senetleri, piyasada satıp kendimize kaynak oluşturalım. Böylece bekleyen projelere hız vererek bir an önce bitirelim.”
Bayındırlık Bakanı Ergezen’in önerdikleri modele sıcak baktığını vurgulayan Özdemir, “Finansman modelleri bulunmadıkça Türkiye proje mezarlığı olmaya devam eder. Özellikle sulama, enerji, yol gibi altyapı projelerinin tamamlanması yıllarca sürer.” dedi. Özdemir, ülkemizdeki projelerin bir tasnife tabi tutulması gerektiğini de vurguladı.
‘İhale Yasası ertelenebilir’
Değişik konulardaki sorularımızı da cevaplayan Özdemir, Kamu İhale Yasası’nın bir yıl ertelenmesi fikrine karşı olduklarını belirtirken, “Ancak eğer ülkemizde tüm ihaleler durma noktasına gelecekse 3 aylık bir ertelemeye hayır demeyiz.” şeklinde konuştu. Müteahhitlik karnesinin alınıp satılan bir emtia haline geldiğini ifade eden Özdemir, bunun kamuoyunda büyük tepki çektiğini dile getirdi. Yeni İhale Kanunu’-nda müteahhitlik karnesine yer verilmediğini anlatan Özdemir, “Bu Türkiye’de kanayan bir yaraydı. Yeni yasa ile artık yaptığımız işler ön plana çıkacak. Şu anda Türkiye’de karneye sahip 200 bin müteahhit olduğu söyleniyor. Bu, Avrupa ülkelerindeki müteahhitlerin toplamına eşit.” diye konuştu.
Hükümetin 1,5 milyon konut taahhüdünde bulunduğunu vurgulayan Özdemir, “Türkiye’de konut yapımı için öncelikle arsa maliyetlerinin düşürülmesi şart. Devletin elinde kullanılmayan ve atıl durumda bekleyen birçok arsa var. Bunların altyapısının tamamlanarak halkın hizmetine sunulması gerekir.” dedi. Afganistan’ın Türk müteahhitleri için yeni bir umut kapısı olduğunu anlatan Özdemir, Kabil-Kandahar yolunun rehabilitasyonu işini bir Amerikan firması ile Yüksel İnşaat’ın ortaklaşa yaptığını bildirdi.
|
