|
Türkiye'ye, 21 yıl aradan sonra ilk kez uzun dönemli yabancı para cinsinden iki kredi derecelendirme kuruluşu tarafından yatırım yapılabilir notu verildi. Fitch’in 5 Kasım 2012’de bu notu vermesinden sonra gerek ekonomi çevrelerinde, gerekse finans piyasalarında uzun zamandır beklenen ikinci karar, kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’ten geldi. Türkiye’nin kredi notunu bir basamak artışla Ba1’den Baa3’e yükselten kuruluş, kararına gerekçe olarak kamu finansmanındaki ve ekonomik verilerdeki iyileşme ile dış kırılganlıktaki azalmayı gösterdi.
Fon akışı hızlanacak
Deutsche Welle Türkçe'nin haberine göre not artırımının, öncelikle Türkiye ekonomisindeki başarılı performansın sonucu olduğuna işaret ediliyor. Dolayısıyla analistler, not artırımı sonrası borçlanma maliyetlerinin düştüğüne işaret ediyor. Ayrıca asıl etkinin orta ve uzun vadede özellikle reel kesimde gözlenmesi bekleniyor.
Türkiye, bu notla özellikle uzun vadeli uluslararası yatırım fonları ve finansal fonların yatırım kriteri olarak belirlediği 'en az iki kredi derecelendirme kuruluşundan yatırım yapılabilir nota sahip olma şartını' yerine getirmiş oldu. Böylece daha önce bu kriter nedeniyle yatırım yapmayan bazı uluslararası yatırımcıların da yatırımlarını yönlendirmesi bekleniyor. HSBC Stratejisti Fatih Keresteci, “Bu da Türkiye ekonomisinin artık dünya süper ligine girdiğinin bir göstergesidir” diyor.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, nota ilişkin hem borçlanma yükünün azaltılacağı, hem de uzun vadeli büyümeye katkıda bulunacağı açıklamasıyla, deyim yerindeyse “bayram havasına” katılanlardan oldu.
Kamuoyunda not artışını diğer kuruluşlara görece olarak daha geç sağlaması nedeniyle “sıfırcı hoca” olarak bilinen kuruluştan gelen bu karar, yatırım kuruluşları tarafından da olumlu karşılandı. Uluslararası Yatırımcılar Derneği YASED, kararın Türkiye’nin yatırım iklimini destekleyecek önemli bir karar olduğunu belirterek, “Not artırımının uzun vadede Türkiye’nin uluslararası doğrudan yatırımı çeken ilk 10 ülke arasına girme ve uluslararası yatırımlardan aldığı payı yüzde 1’den yüzde 3’e çıkarma yolunda önemli bir adım olduğunu düşünüyoruz” açıklamasında bulunuyor.
Türkiye’de bir süre önce bir bankanın çoğunluk hisselerini satın alarak bölgesel genişlemeye giden Kuveyt’in en büyük bankalarından Burgan Bank’ın Yatırım Bölümü Makroekonomik Araştırmalar Başkan Yardımcısı Haluk Bürümcekçi de iyimser: “Kredi notunun reel sektörün maliyetlerinin azalması anlamında faydası olacaktır.” Avrupa’da borsalarda zirveler görülürken, reel ekonomideki durgunluğun çelişki yarattığını hatırlatan Bürümcekçi, “Türkiye için bu durum geçerli değil. Kamu borcunun düşük olması, uygun finansman koşulları Türkiye için avantaj yaratıyor” diyor.
'Doğrudan sermaye yatırımı için not yetmez'
Öte yandan kısa vadeli sermaye akımlarının artışı, cari açığın finansmanında olumlu etki etse de uzun vadede doğrudan yatırımlar, istihdam yaratan büyümenin kritik noktası olarak gösteriliyor.
Not artırımının Erdoğan-Obama görüşmesi sonrasında geleceğini 2012 Aralık ayında öngören Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Müdürü Ali İhsan Gelberi ise orta ve uzun vadede Türkiye’ye notu nedeniyle gelemeyen fonların geleceğini doğruluyor: “Asıl etkisinin ise doğrudan dış sermaye yatırımlarının (foreign direct investment, FDI) artışı şeklinde olması gerekir. Türkiye bu pastadan yeteri kadar pay alamıyor. Ancak bunun gerçekleşmesi için not artırımı yetmez” diyen Gelberi, yabancı sermayenin artışı için yabancı şirketlerin en çok şikayet ettiği hukuk sistemindeki sorunların giderilmesi gerektiğine işaret ediyor.
Ekonomist Uğur Gürses de “Peki, doğrudan yatırım için kolları kim sıvayacak?” sorusunu soranlardan.
Türkiye’nin 1989 yılında sermaye hareketlerinin serbestleşmesiyle başlayan yabancı sermaye girişi, 1991 yılında kredi notu sürecinin başlamasına neden olmuştu. Bu tarihten itibaren Türkiye, dünya para piyasasından borçlanmasını artırmıştı. Yaşar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Erinç Yeldan da, ithalata dayalı sanayileşmenin sürdürülmesi, istihdam dostu olmayan spekülatif büyüme sonucu işsizlik risklerini hatırlatarak “Yeni bir krize en yakın ekonomi, uluslararası finans sermayesinin en gözde konumunda olan ekonomidir” uyarısında bulunuyor.
|
