Mevzuat Var Ancak Uygulama Yok

Kamu Denetçisi Mehmet Elkatmış, Türkiye'de madencilikle ilgili iyi bir mevzuat olduğunu ancak uygulanmadığını belirterek, "Olay olduğunda 'ah, vah' diyoruz ama ardından aynı vurdumduymazlık devam ediyor" dedi.

Elkatmış, Meclis'de düzenlediği basın toplantısında, Kamu Denetçiliği Kurumu olarak, "Soma Maden Kazasından Hareketle Kömür Madenciliğinde İş Sağlığı ve Güvenliği" adı altında rapor hazırladıklarını belirtti.

Raporun içeriğinden bahseden Elkatmış, maden ocakları ile ilgili ulusal ve uluslararası mevzuata değindi.

Türkiye'nin bu konuda kapsamlı bir mevzuata sahip olduğunu anlatan Elkatmış, ancak mevzuatın uygulanmasında sıkıntı yaşandığını vurguladı. Elkatmış, "Mevzuat var ancak uygulama yok. Bir olay olduğunda 'ah, vah' diyoruz ama olayın ardından aynı vurdumduymazlık devam ediyor" dedi.

Mehmet Elkatmış, maden işletme sayısı Türkiye'den onlarca kat daha fazla olan ülkelerde yaşanan maden kazalarının Türkiye'den çok daha az olduğunu söyledi.

"Sendikalar da sorumlu"

Elkatmış, raporda Soma'daki maden kazası ile ilgili tespitler arasında en dikkati çekici sonucun, galeri giriş çıkışı ve havalandırma sistemi olduğunu belirtti. Söz konusu işletmede, galeriye giriş ve çıkışın aynı bölümde olduğunu ve tek yönlü vantilatörle havalandırıldığını anlatan Elkatmış, bunun ilkel bir madencilik olduğunu kaydetti.

Kazadan yalnızca işletmecinin değil, Bakanlıkların ilgili birimlerinin ve sendikaların da sorumlu olduğunun altını çizen Elkatmış, "Sendikalar toplu sözleşmelerde hep ücret üzerine odaklanır. Halbuki bu pazarlıklarda iş güvenliğinin de esas olması gerekir. Maalesef bizim sendikalarımızda böyle bir durum yok" dedi.

"Yasalardaki kriterlere uyulmuyor"

Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Elkatmış, Soma'daki kazanın başlıca nedeninin yasalardaki kriterlere uyulmamasından kaynaklandığını ifade etti. Elkatmış, galeri-giriş çıkışları ve havalandırma sisteminin ilkelliğinin yanında, denetim mekanizmasının sağlıklı işlememesi ve rödovans sisteminin de kazanın meydana gelmesinde etkili olduğunu söyledi.

Mehmet Elkatmış, özellikle madencilik sektöründe ruhsat alımına ilişkin yeni düzenlemelerin gerekli olduğunu, ruhsat talep eden işletmenin ayrıntılı olarak incelenmesi gerektiğini dile getirdi.

Madencilik sektöründe eğitime de değinen Elkatmış, raporun hazırlık çalışmalarında yalnızca tek bir öğrencisi olan maden fakülteleri olduğunu öğrendiklerini, bu şekilde sağlıklı bir eğitim yapılamayacağını kaydetti.

"Keşke bizim babamız da ölseydi..."

Soma'daki maden kazasının ardından yapılan sosyal yardımları da irdeleyen Elkatmış, bu konuda da bir organizasyonun olmadığını, bunun acı bir örneği ile karşılaştıklarını anlatarak, "Bu sosyal yardımlar kapsamında bir çocuğa dört bisiklet verilmiş. Bunu gören bazı çocuklar, 'Keşke bizim babamız da ölseydi' demiş, Çocuk psikolojisi... Bu acı bir olay" diye konuştu.

Mehmet Elkatmış, başka bir soru üzerine, bazı kamu görevlileri için soruşturmanın izne tabi olduğunu, raporlarında bunu da tenkit ettiklerini söyledi.

Elkatmış, kazanın siyasi sorumluluğuna ilişkin bir soruyu yanıtlarken, kendilerinin siyaset üstü bir kurum olduklarını, bu nedenle bir yorum yapamayacaklarını, bunun Meclis'in işi olduğunu belirterek, "Siyasilerin kendi sorumluluklarında, kendi vicdanları ile başbaşa kalacakları bir konu" dedi.