Mermerde Radyasyon Tartışması Sürüyor

Hürriyet'ten Sadi Özdemir'in haberine göre, İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Kahyaoğlu’nun, İstanbul’da yapımı devam eden 3. Havalimanında Türk mermeri ve yerli doğal taşların kullanılması için yürütülen çabaların başarısız olduğunu açıklamasıyla başlayan tartışma büyüyor. Yüklenici firmaların bu konudaki kararını etkilemek için iki ithalatçı firmanın Türk mermerine yönelik ‘radyasyon var’ iddiasını ortaya attıklarını ileri süren Başkan Kahyaoğlu, “Türk doğal taşında, mermerinde radyasyon yoktur. Bunu her türlü bilimsel veriyle ve analiz raporlarıyla kanıtlarız. Bu çamuru atanlar ülkelerine ihanet etmiştir. Ancak, Türk mermeri çamur tutmaz” dedi. 3. Havalimanının Türk doğal taşları ile kaplanmasının, milli bir görev olduğunu savunan Kahyaoğlu şunlar ısöyledi:

“Türk granitleriyle, Türk mermerleriyle yapıldığında yılda 150 milyon yolcunun kullanacağı bu havalimanındaki yerli doğal taş ve mermer tanıtımımızı yurt içi ve yurt dışında 1000 fuara katılsak sağlayamayız. 3 Havalimanı yetkililerinden ricamız, ithal taştan vazgeçmeleridir” dedi. Kahyaoğlu, doğal taş ihracatçıları olarak 2017’yi Dünya Türk Doğal Taşları Yılı ilan ettiklerini de hatırlatarak, “2017’de 2.2 milyar dolarlık ihracat hedefimiz var” diye konuştu.

Yerli için genelge var

Türkiye Mermer, Doğal Taş ve Makinaları Üreticileri Birliği Başkan Vekili İhya Kangal ise Türk doğal taşlarının 350-400 değişik desen, renk, oluşum modellerini taşıyan çeşidi olduğunu ve bunların havalimanı inşaatı için yüklenici firmalara tanıtıldığını belirterek, “Türk Doğal taş sektörümüzün hiçe sayılması, sektörün dünyaca bilinen kalitesine, çalışanına, emekçisine haksızlıktır. 06.09.2011 tarihli ve 28046 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile kamu inşaatları ve benzeri mekânlarda Türk doğal taşlarının kullanılması hükmü getirilmiştir. Ülkemize gelen yabancıların, turistlerin ilk ayak bastıkları ve ilk intiba edindikleri mekânlarda yüzde 100 yerli ürün kullanımına azami özen gösterilmelidir” dedi. Kangal, dünyanın en büyük havalimanı olacak bir projede ithal doğal taş kullanılmasının hem döviz çıktısı açısından, hem üretici, işçi, istihdam açısından, hem de ülkemizin tanıtımı açısından çok mahsurlu bir tercih olacağını vurguladı. Kangal, “Tasarruf tedbirleri ve önceliğin Türk Lirası olması da dikkate alınarak bu projede Türk doğal taşı tedariki yoluna gidilmelidir” görüşünü dile getirdi. 

İga: bize önerilen bazı ocaklarda radyasyon çıktı

İGA Havalimanları İnşaatı CEO’su Yusuf Akçayoğlu, yaptığı yazılı açıklamada, “Uygun yerli mermeri bulmak için Türkiye’deki tüm ocakları tek tek gezerek ocaklardan numuneler alarak testler yaptırdık. Aynı zamanda bize önerilen bazı ocaklarda İTÜ tarafından yapılan testlerin sonucunda yüksek oranda radyasyona rastlandığını gözlemledik. Yerli üretimi desteklemek için tasarımımızı değiştirerek yer kaplamalarında doğal granit kullanımını minimuma indirerek sadece yolcu gidiş katında kullanmaya karar verdik. Van’da bulunan ocaklardan aradığımız özelliklere karşılık verebilen ve radyasyon oranı yasal prosedürlere uygun 15 bin metrekare granit satın aldık. Geri kalan tüm alanlarda yerli üretim ürün kullanılması için İtalya’dan son teknoloji bir seramiği Türkiye’deki üreticilerimize örnek olarak verdik. 350 bin metrekarelik alan için Kütahya Seramik ile anlaştık ve seramiklerimizin üretimine başladık. Sonuç olarak, İstanbul Yeni Havalimanı projemizde yolcu gidiş katı dışında hiçbir yerde ithal doğal taş ürünü kullanımı söz konusu değildir. Geri kalan tüm alanlarda ise yerli porselen granit ve yerli mermer tercih edilecektir.”

Akçayoğlu, açıklamasında özetle şu görüşlere yer verdi: “Terminal binamızda yer kaplaması 450 bin metrekaredir. Türkiye ve yurt dışındaki ocaklar bu kadar büyük bir alanın doğal granit ile kaplanması için gerekli malzemeyi tedarik edememektedir. Terminal binamızın sadece giriş katında 85 bin metrekarelik alan için AGS Endüstri İnşaat firması üzerinden Brezilya’dan granit ithal ettik. Brezilya’dan aldığımız numunelerin de İTÜ aracılığıyla testlerini yaptırdık ve radyasyon oranı yüksek olan taşların ithalatını iptal ettirdik. İGA olarak İstanbul Yeni Havalimanı’nda (tüm malzemelerde) minimum yüzde 80 yerli kaynak kullanmayı hedefliyoruz. Bugüne kadar 1000’e yakın yerel firma ile çalıştık ve bunların 400’e yakını direkt imalatçılardan oluşmaktadır. İlk etabında 200 bin metrekarenin üzerinde cam kullanım alanına sahip olacak projemizin cephe ve çatı ışıklık camlarında Şişecam Düzcam ürünleri kullanılacaktır. AKSA ile jeneratör sistemleri ve HKS Mekanik ile havalandırma sistemleri için anlaştık.”

Mermerde radyasyon olmaz, granitte belki

Türkiye Mermer, Doğal Taş ve Makinaları Üreticileri Birliği Başkan Vekili İhya Kangal, radyasyon iddiasıyla ilgili de şöyle konuştu: “Mermer diye isimlendirilen, kireçtaşı, dolomit, traverten, mermer, oniks gibi sedimanter veya metamorfik kökenli doğaltaşlarda radyasyondan söz edilemez. Kaldı ki, dünyadaki tüm mağmatik kökenli granit türü doğaltaşlarda radyasyon olması olasıdır, ancak bunların nihai ürünleri gerekli ölçümleri yapılarak selekte edilerek kullanılabilir. Bu hususta bilimsel raporlar da yayınlanmıştır. Türk doğal taşları, Avrupa Birliği (AB) ve Türk Standarları Enstitüsü ile Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından da onaylanmış test, ölçüm raporlarıyla kullanıma sunulmaktadır.”

Trump binasında Türk mermeri var

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı İbrahim Çağlar, Türk doğal taşları için radyasyon iddiasının tam manasıyla bir ‘çamur at izi kalsın’ politikası olduğunu söyledi ve İTO olarak bu konuda dünyanın en iyi laboratuvarlarında analize hazır olduklarını bildirdi. Çağlar, “Türk mermeri estetiği ile kalitesi ile dünyada kendini kanıtladı ve dünya markası oldu. Bugüne kadar mermercilerimiz dünyanın en prestijli projelerine Türk mermerini ulaştırmıştır. Sayın ABD Başkanı Donald Trump’ın birçok otelinde ve alışveriş merkezlerinde, Amerika’nın birçok önemli binasında Türk mermeri kullanılmıştır. İvanka Trump’ın özellikle çizgili Marmara mermerine büyük hassasiyeti olduğunu da herkes bilir. Hatta bunun için Türkiye’ye kendi mimarlarını bile göndermişti” dedi. 3. Havalimanında yerli ürün kullanımı için İTO olarak da çaba harcadıklarını anlatan Başkan Çağlar, “Bu konuda sonuna kadar mücadele edeceğiz” diye konuştu.