Madenciliğe Yeni Teşvikler Geliyor

b>TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bu hafta görüşülecek olan Maden Yasa Tasarısı ile sektöre sağlanacak teşviklerin kapsamı genişletildi.

Ürettiği madeni yurtiçinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma değer sağlayanlardan, devlet hakkının yüzde 50'si alınmayacak.
Maden Yasa tasarısı ile sektöre sağlanacak teşvikler yeniden düzenleniyor. Ürettiği madeni yurtiçinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma değer sağlayanlardan, devlet hakkının yüzde 50'si alınmayacak. Küçük ölçekli işletmelerde ise devlet hakkı, harç ve teminatlarda yüzde 50 indirim yapılacak.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nunda uzun süredir bekleyen Maden Yasa Tasarı bu hafta görüşülecek. Sektöre sağlanacak teşviklerin kapsamının genişletildiği tasarıya göre, madencilik yatırımları uluslararası taahhütlere aykırı olmamak üzere Bakanlar Kurulu'nca belirlenen teşviklerden yararlanacak.

Yurt içinde gerçekleştirilecek arama faaliyetleri ile yine yurtiçinde yapılacak AR-GE çalışmaları için yapılan tüm harcamalar gelir ve kurumlar vergisi matrahından düşülecek. Kum, çakıl, tuğla-kiremit kili, çimento ve seramik sanayiinde kullanılan kayaçlar ile kaba inşaat, yol ve baraj gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi söz konusu teşviklerden yararlanamayacak.

Devlet hakkı yüzde 4

Tasarı ile `Devlet hakkı ve özel idare payı'nın tanımı yeniden yapılıyor. Buna göre, kum, çakıl, tuğla-kiremit kili, çimento ve seramik sanayiinde kullanılan kayaçlar ile kaba inşaat, yol ve baraj gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddelerinde satış tutarının yüzde 4'ü devlet hakkı olarak alınacak. Diğer tür madenlerde ise devlet hakkı yüzde 2 olarak uygulanacak.

Hazine'nin özel mülkiyeti, devletin tasarrufu altındaki yerler ile devlet ormanlarında yapılacak madencilik faaliyetlerinde devlet hakkı yüzde 30 fazla alınacak. Ruhsat sahibi tarafından beyan edilecek ocak başı satış fiyatı bakanlık tarafından denetlenecek ve eksik beyanlar tamamlattırılacak. Ürettiği madeni kendi tesisinde kullanması nedeniyle ocak başı satış fiyatının oluşmadığı durumlarda, ruhsat sahibinin beyanı esas alınacak.

Devlet hakkının yüzde 50'si özel idare payı olarak ruhsatın bulunduğu ilin özel idaresine, yüzde 30'u Hazine hesabına, yüzde 20'si bakanlık bütçesine yatırılacak. Devlet hakkı oranlarında, madenin cinsi ve üretildiği bölge gözetilerek Bakanlar Kurulu'nca en fazla yüzde 25 oranında indirim yapılabilecek.

Cezalar değişiyor

Tasarı ile maden üretim ve sevkiyatına ilişkin uyulması gereken esaslar ve cezalar yeniden düzenleniyor. Buna göre, beyanlardaki hata ve noksanlıklar idarenin tespiti ve uyarısından sonra 2 ay içerisinde düzeltilecek. Gerekli sürede düzeltme yapmayan madencilerin teminatları irat olarak kaydedilecek. Gerçek dışı ve yanıltıcı beyanlarda bulunulduğunun 5 yıl içinde ikinci kez tespiti halinde ruhsat iptal edilecek.

Ruhsat sahibi tarafından sevk fişi olmadan maden sevkdildiğinin tespit edilmesi halinde ise bakanlık tarafından alınması gereken devlet hakkının 10 katı idari para cezası verilecek. Kaçak maden üreten ve sevkedenlerin madenlerine el konulacak.

İşletme izninin verildiği tarihden itibaren bir yıl içinde ruhsat sahibi madeni işletmeye almazsa, çalışılmayan her yıl için, projede belirttiği üretim miktarının yüzde 10'u kadar devlet hakkı alınacak.

Tasarıda, madencilik sektöründe en çok sorun yaratan bürokratik işlemlerin azaltılması yönünde de düzenlemeler yer almakta. ÇED işlemleri Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından, diğer izinlere ilişkin işlemlerde ilgili bakanlıklar ve diğer kurumlarca ÇED sürecinde en geç 3 ay içerisinde bitirilecek. Çevre ve insan sağlığına zarar verdiği tespit edilen madencilik faaliyetleri gerekli önlemler alınıncaya kadar durdurulacak.